زمستان است!

در همان زمستان 92 بود که افزایش 6 برابری نرخ خوراک پتروشیمی ها در خانه ملت تصویب شد و با تعیین نرخ 13 سنت برای هر مترمکعب خوراک گاز پتروشیمی ها سهامداران حیرت زده شدند. اما دولت تدبیر و امید دست بردار نبود و در بهمن ماه همان سال بهره مالکانه ای معادل 30 درصد از فروش برای تولید کنندگان سنگ آهن به مجلس پیشنهاد داد که در نهایت تصویب شد.

بعد از دولت و مجلس نوبت خود متولیان بازار سرمایه بود تا خودی نشان بدهند و جلوی آن بازار «گاوی» را بگیرند.سهامداران قطعا مصاحبه یکی از مقامات نظارتی شناخته شده بازار سهام را در آن روزها به یاد دارند که گفته بود «سهامداران مراقب باشند؛ جاده بورس لغزنده است»،کمی بعد 14 نماد شناخته شده را به بهانه سفته بازی از فرابورس اخراج کردند و بعد از آن نیز با تعیین محدودیت فروش سهام در بورس پروژه هراس از نقدشوندگی سهام را در بورس براه انداختند.

وقتی همه دنبال خرید سهام بودند

از آن روزها چیز زیادی نگذشته است؛فقط دو سال پیش بود که در این کشور همه به دنبال خرید دارایی بودند،یکی دلار می خرید و دیگری طلا،اما بورس پرطمطراق تر از دیگر بازارها ظاهر شده بود.

«پنج آذرماه 92 بود که رئیس جمهور در گزارش 100 روزه خود از رونق بورس سخن گفت و در یک برنامه تلویزیونی در پاسخ به سؤال مجری برنامه در این باره که چه شد پس از مذاکرات اخیر ژنو از فعالان اقتصادی برای ورود به عرصه دعوت کردید؟ گفت: مقام معظم رهبری امسال را به عنوان سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی نامگذاری کردند و تا حالا در فضای حماسه سیاسی بودیم، چه حماسه سیاسی داخلی و چه حماسه سیاسی خارجی.اما حماسه اقتصادی باید از این به بعد باشد چون فضا مناسب‌تر شده است؛ دیروز فضا این بود که تحریم های جدیدی اعمال می‌شود اما بر اساس این مذاکرات دیگر تحریمی وضع نخواهد شد.رئیس‌جمهور فضای آینده را روشن خواند و گفت:بر همین اساس سرمایه گذاری‌ها در ایران و توافقات با کشورهای خارجی در این ارتباط بیشتر خواهد شد.روحانی افزود: در همین چند روز در بازار بورس شاهد صف بستن مردم بودیم مثلاً‌ در بخش پتروشیمی و خودروسازی؛ مردم به سمت بازار سرمایه می‌آیند و این موضوع فرصتی در بخش اقتصادی برای ما ایجاد می‌کند.روحانی گفت: همه تلاش ما این است که فضای کسب و کار را رونق بخشیم تا شاهد تحول خوبی در بخش خصوصی کشور باشیم.رئیس‌جمهور افزود: به آینده کشور بسیار امیدوارم.»

«19 آذرماه همان سال علی طیب‌نیا وزیر اقتصاد و دارایی نیز به ارائه گزارش 100 روزه عملکرد دولت در بخش اقتصاد می پردازد و می گوید: منابع مردم از بازار طلا و ارز و مسکن دارد خارج می‌شود و بخشی وارد بخش بورس شده و شکوفایی بازار بورس را شاهد هستیم.وی به رشد 124درصدی شاخص کل بورس اشاره و اضافه می کند: به‌هرحال این نشان‌دهنده این است که مردم نسبت به دولت امیدوار و خوش‌بین هستند و نشانه‌های رونق را می‌بینند. آرامش در بازار و مرتفع شدن عدم اطمینان‌ها خوشبختانه مردم را به سرمایه گذاری در بورس و زمینه‌های واقعی اقتصاد ترغیب کرده است.طیب‌نیا با تأکید بر این که "رشد بورس را به‌عنوان نشانه خیلی مثبت می‌بینم"، خاطرنشان کرد: مطمئنم که این امر ادامه دارد. شما مطمئن باشید مدیران اقتصادی دولت شما مشکلات اقتصادی جامعه را به‌خوبی می‌شناسند. ما می‌دانیم که مردم دچار مشکلات شدید اقتصادی هستند ولی در عین حال درک درستی از راه‌حل های مشکلات و برنامه‌های گسترده و جامع برای آن داریم.»

اما حالا 24 ماه از آن روزها گذشته و نه دولت،نه خانه ملت و نه متولیان آن روزهای بازار سهام پاسخ قانع کننده ای برای زن خانه داری ندارند که برای فرار از تورم آن روزها و به امید تبدیل خانه 40 متری خود و خانواده سه نفره اش به خانه ای بزرگ تر به توصیه همه (مسوولین مربوطه) با فروش آن خانه در بورس سرمایه‌گذاری کرده است.یا کارمند و بازنشسته‌های زیادی که تالار بورس حافظ هم پاتوق‌گذران زندگی شان بود و هم محلی امن برای سرمایه گذاری‌های کوچک آن ها تا از تورم عقب نمانند. اما آن روزها گذشت و گذر زمان به آن زن خانه‌دار و آن کارمندان و بازنشسته‌ها ثابت کرد که خوش بینی هایشان درست نبوده است و برنده آن روزها همان وزرا و یا مدیرانی هستند که با حقوق های میلیونی خود برای عقب نیفتادن از تورم مجبور به تحمل ریسک بزرگی به نام سرمایه گذاری در بورس نبوده اند!

حقوق های میلیونی یی که بی تردید بخشی از آن از محل نیم درصد مالیات های خرید و فروش سهام همین سهامداران بیچاره تامین شده است که آنا" از حساب آن ها کم می شود.

اما مسئولان اقتصادی را چه باک از بیان این واقعیت ها؟می‌گویند مقصر این اوضاع سقوط قیمت نفت است...اما آیا کسی از همین اقتصاددانان یقه سفید سقوط طلای سیاه را تا بدین جا پیش بینی کرده بود؟..پاسخ قاطع و بدون کنکاش منفی است ، چرا که اگر دید بلند و تحلیل عمیقی وجود داشت نه تنها بورس که عرصه های دیگر نیز اقتصادی منیز وضعیت بهتری داشتند.

در انتظار پایان مجادله تاریخی پتروشیمی ها و دولت

بگذریم...بازار سهام در حالی وارد زمستان 94 می شود که این روزها بیش از نفت و دلار یا برداشته شدن تحریم ها یک متغیر داخلی بیش از هر چیز برای بازار سهام مهم ارزیابی می شود.آن متغیر مهم فقط یک کلمه است،«خوراک».الان بعد از حدود سه سال دیگر کمتر کسی از ماجرای مضحک پتروشیمی ها خبر ندارد.

قیمت خوراک و دلیل افزایش و کاهش آن موضوع مورد بحث ما نیست،بلکه موضوع اصلی عدم تصمیم گیری است.وزیر نفت بیش از دو سال است که قیمت خوراک پتروشیمی ها را حداقل 13 سنت می داند و البته ادعاهایی هم راجع به قیمت 20 سنتی آن مطرح کرده است.

دو سال پیش در لایحه بودجه 93 قیمت خوراک گاز پتروشیمی ها را به ازای هر متر مکعب 13 سنت اعلام کردند.18 ماه قبل یعنی حدفاصل مهر 91 تا اسفند 92 هم قیمت خوراک گاز نامشخص بود.این ابهام با پیگیری سازمان بورس بهار امسال،اشتباه تایپی نیست،بهار امسال و بعد از بیش از سه سال ابهام مشخص شد!اما سال گذشته مجلس برای حل این مناقشه مشکوک فرمولی را به تصویب رساند تا دست کم برای 10 سال این جنجال پایان پیدا کند.اما الان بعد از گذشت 13 ماه از تصویب قانون نرخ خوراک هنور بهای خوراک گاز پتروشیمی ها مشخص نشده و هر از چندگاهی مصاحبه های مضحکی نیز در خصوص این موضوع منتشر می شود،چیز بیشتری نمی توان گفت چون دیگر همه از ماجرای خوراک با خبرند و تنها یک دعا لازم است و آن این که خدا به مسئولین امر قدرت تصمیم گیری بدهد...الان بورس منتظر اعلام تنها یک عدد است...هشت،ده ،13 یا بیشتر شاید زیاد مهم نباشد مهم قدرت تصمیم گیری است.

در هفته پیش رو...

می گویند در این هفته قیمت خوراک را اعلام می کنند،ما هم امیدواریم که این هفته بالاخره انتظارها به سر آید و تکلیف پتروشیمی و سهامدار با این موضوع لاینحل برای همیشه مشخص گردد.با این پیش فرض که ریسک تغییر قیمت خوراک گاز این هفته از آسمان بورس پس از حدود سه سال خداحافظی می کند و این که احتمالا قیمت اعلامی به منافع بورس و پتروشیمی ها نزدیک تر است، برای بازار سهام معاملاتی آرام و توام با نوسان مثبت در سهم های متاثر از این رخداد شاهد خواهیم بود.نوبتی هم که باشد نوبت تک سهم های غذایی است به ویژه لبنیاتی ها که براساس برخی خبرها در آستانه دریافت مجوز افزایش نرخ هستند.

ارزش معاملات کل هفته در دو بازار بورس و فرابورس معادل 1.305 میلیارد تومان بود و ارزش معاملات خرد ( بدون معاملات بلوکی و اوراق مشارکت ) هم در دو بازار مزبور برابر با 349 میلیارد تومان رقم خورد.در این هفته شاخص بورس نوسانی از 62.147 تا 61.420 واحد داشت و 1.17 درصد افت را به خود دید و شاخص فرابورس هم در نوسانی از 685 تا 676 واحد 1.31 درصد عقب نشینی کرد.

یک توصیه هم به مردم و غیر حرفه ای ها

این احتمال وجود دارد که با رفع تحریم ها و جدی تر شدن ورود سرمایه گذاران خارجی به کشور و افزایش مبادلات بین المللی ایران بورس با تکانه هایی مثبت مواجه شود.اما حتما این را به خاطر داشته باشید اگر در آن زمان فرد یا گروهی یا حتی شرکتی شما را به سرمایه گذاری تضمینی در بورس فراخواند،قطعا کاسه ای زیر نیم کاسه هست.قاطعانه می‌گویم در بورس هیچ کسی سودی را برای شما تضمین نمی کند.

در بورس تنها صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت هستند که در این روزها حداکثر 24 درصد سود را در سال برای شما تضمین می کنند و دیگر هیچ.

اسامی این صندوق ها در مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران موجود است

غیر از این صندوق ها هیچ شخصیت حقیقی و حقوقی قانونی کسب سود را برای شما تضمین نمی کند و خرید و فروش سهام در بورس اساسا با ریسک معنا پیدا می کند.آگهی ذیل که اخیرا در یکی از روزنامه ها منتشر شده نگرانی ها در خصوص کلاهبرداری های بورسی را افزایش می دهد.

لازم است متولیان بازار سهام ضمن برخورد با این گونه موارد زمینه های لازم برای آشنایی هر چه بیشتر مردم با مقوله سرمایه گذاری در بازار سهام را فراهم کنند،تا سره از ناسره مشخص گردد.

*کارشناس بازار سرمایه

بیشتر بخوانید:

بورس غافل‌گیرکننده/ بوی پول تازه!

بورس در دوران روحانی کجای کار است!؟

تماشاخانه

کشف دنیای گمشده در جنوب چین /گیاهان و جانوران منقرض شده زنده در یک فروچاله بزرگ پیدا شدند (فیلم)

هیجان و جنون یکی از پرفرازونشیب‌ترین روزهای خرید / بلک فرایدی یا جمعه سیاه چطور به وجود آمد؟ (فیلم)

فیلم های دیگر