مبارزه با تروریسم یا تشکیل جبهه ای جدید؟

عصر ایران - عربستان سعودی ائتلافی متشکل از 34 کشور اسلامی به منظور مبارزه با تروریسم تشکیل داده است.

مقر اصلی این ائتلاف که " ائتلاف اسلامی مبارزه با تروریسم " نامگذاری شده، شهر ریاض عربستان است و مقامات سعودی گفته اند نزدیک به 10 کشور اسلامی دیگر نیز از این ائتلاف حمایت می کنند و یا برخی از آنها مانند اندونزی در آینده به این ائتلاف خواهند پیوست.

ظاهر اقدام سعودی ها در شرایطی که مساله تروریسم و خشونت به عنوان یکی از مهم ترین و پیچیده ترین معضلات منطقه ای و جهانی شده است، امر مثبتی است اما به نظر می رسد سعودی ها درباره این ائتلاف و ترکیب اعضا و غایبان آن باید به چند ابهام و سوال پاسخ دهند:

 لزوم هماهنگی سیاست اعلامی و اعمالی: اگر هدف از تشکیل این ائتلاف به معنای واقعی کلمه مقابله و مبارزه با تروریسم و افراط گرایی است، دولت سعودی باید در عمل با در پیش گرفتن سیاست های هماهنگ ، سیاست اعمالی خود را با سیاست اعلامی هماهنگ و یکسان کند.

مساله حمایت دولت عربستان از برخی گروه های تکفیری و تندروی تروریستی امر پنهانی نیست و موضوعی آشکار است که حتی بسیاری از کشورهای متحد سعودی ها در آمریکا و اروپا به آن واقف هستند ، اما به دلیل برخی ملاحظات روی آن را می پوشانند.

بنابراین دولت سعودی می بایست قبل از تشکیل چنین ائتلافی، نخست دامان خود را از اتهام حمایت از سازمان ها و گروه های تروریستی – تکفیری پاک کند و ترتیباتی اتخاذ کند که علاوه بر قطع کمک های سازمان یافته دولتی، پولهای نهادها و شاهزاده های متنفذ سعودی با چند دست گردش به دست سازمان ها و گروه های تروریستی نیفتد.

اگر سعودی ها چنین کاری کنند بسیار بیش از تشکیل ائتلاف مبارزه با تروریسم به جامعه جهانی و صلح و ثبات در منطقه کمک خواهند کرد.

 مبارزه با چاشنی فرقه گرایی؟!: چگونه می توان مطمئن بود ائتلاف تشکیل شده از سوی سعودی ها نه تنها کمکی به مبارزه با تروریسم نکند بلکه بر دامنه و آتش جنگ ها و نزاع های منطقه ای از جمله سوریه دامن نزند . به ویژه آنکه سعودی ها پس از تشکیل این ائتلاف از احتمال مداخله مستقیم نظامی به همراه چند کشور دیگر در سوریه سخن می رانند! (اظهارات اخیر عادل الجبیر وزیر امور خارجه سعودی)

آن هم در شرایطی که بنا به اذعان همه ناظران مسایل سوریه، راهکار بحران این کشور دیگر در توپ و تفنگ نیست ؛ در واقع راهکاری که امروزه باید در سوریه مورد اجرا قرار گیرد یک راهکار سیاسی و از طریق میز مذاکره است و اساسا سوریه را توپ و تفنگ و گروه های تروریستی مورد حمایت کشورهایی چون عربستان به چنین روزی انداخته اند.

از سوی دیگر از کجا می توان مطمئن بود ائتلافی دست چین شده از کشورهایی که اکثریت جمعیت آنها اهل تسنن هستند به تنهایی بتواند با تروریسم آن هم در منطقه ای که برادران اهل سنت و شیعه در کنار یکدیگر زندگی می کنند ، مبارزه اصولی داشته باشد.

تشکیل جبهه ای جدید به بهانه مبارزه با تروریسم : سوال و نکته دیگر اینکه چرا دولت سعودی در تشکیل این ائتلاف از کشورهایی چون عراق و ایران و سوریه و... دعوت به عمل نیاورده است؟
آیا جز این است که سعودی ها به دلیل ترکیب جمعیتی شیعه و سیاست های متعارض با برخی از این کشورها (ایران و عراق) و دشمنی های خاص با برخی دیگر از آنها (سوریه) این کار را انجام نداده اند.
با این حساب آیا نمی توان این برداشت را کرد که سعودی ها این جبهه مبارزه با تروریسم را بهانه ای برای گشودن یک جبهه جدید علیه همین کشورها کرده است؟

مبارزه با تروریسم و افراط گرایی نیازی مبرم برای منطقه و جهان است اما مادامی که استانداردهای دوگانه درباره تعریف تروریسم اعمال می شود و دیدگاه های تنگ نظرانه و فرقه گرایانه در میان باشد، به هیچ وجه نمی توان امیدی به مبارزه جدی و اصولی با این طاعون قرن بیست و یکم داشت.

تروریست ها نیز در جاهایی مکان کرده اند که شکاف های قومی و فرقه ای وجود دارد و مادامی که دیدگاه های فرقه گرایانه تبدیل به سیاست های دولتی و حاکمیتی شوند تروریست ها و پدیده شوم تروریسم از بین نخواهد رفت.