روزنامه شهروند/ مصطفی عابدی
يكي از مسئولان قديمي كميسيون يونسكو گفته بود كه يك بار از سوي وزارت امور خارجه دعوت شده بودند تا در جلسهاي شركت كنند. اين خاطره مربوط به دو دهه پيش است.
وقتي كه رئيس كميسيون ميرود، مشاهده ميكند كه جلسه بسيار رسمي است و در يك سو پرچم ايران و در سوي ديگر، پرچم يونسكو قرار داده شده است، گويي كه ميخواهند با يك هيأت خارجي مذاكره كنند! خلاصه مجبور ميشوند در ابتدا رفع سوءتفاهم كنند و توضيح دهند كه كميسيون مزبور يك واحد اداري ايراني در زيرمجموعه وزارت علوم است و هيچ تابعيت اداري از سازمان يونسكو ندارد.
اين خاطره گفته شد تا به اظهارات اخير يكي از مسئولان فرهنگي نهادهاي غيردولتي كه در يك اردوي دانشجويي بیان شده است بپردازيم.
«وی با بیان اینکه بیش از ٥هزار مهدکودک وابسته به یونسکو در ایران وجود دارد، تشریح کرد: یونسکو با هدف آموزش کودکان، مهدکودکهایی را در ایران و همزمان با دولت هفتم و هشتم تأسیس کرد و امروز در ٣ استان کشور تعداد زیادی از این مهدکودکهای وابسته به یونسکو با هزینهای حدود ٧٠میلیون دلار در سال اداره میشود.»
روشن است كه براي مبارزه با هرگونه برنامه ضد ايراني چه در حوزه فرهنگ و چه در حوزه سياست و اقتصاد، بيش از هر چيز لازم است كه شناخت درست و دقيقي از واقعيت ماجرا داشته باشيم. ولي اين چند جمله نشان ميدهد كه شناخت دقيقي از آنچه كه گمان ميكنيم برنامه فرهنگي ضد ایران است نداريم، چرا؟
١- مهدكودكهاي كشور تحت نظر سازمان بهزيستي هستند و هيچ ربطي به كميسيون ملي يونسكو ندارند، و اصولاً اين كميسيون نهتنها وظيفه ندارد كه داراي چنين نهادهايي باشد بلکه اگر بخواهد هم نمیتواند.
٢- كميسيون ملي يونسكو يك اداره كشوري و ملي و تحت نظر وزارت علوم است و تابعيت اداري از سازمان يونسكو وابسته به سازمان ملل متحد كه مقر آن در پاريس است ندارد. رئيس آن از سوي وزير علوم حكم ميگيرد و كل بودجه آن در قالب اين وزارتخانه است و شاغلان آن نيز جزو كاركنان اين وزارتخانه محسوب ميشوند.
٣- كميسيون ملي يونسكو ایران تاكنون توانسته ١٨ مدرسه را با معيارهاي آموزش موردنظر با اين سازمان مرتبط کند. اين مدارس تماماً زير نظر آموزش و پرورش هستند و از خدمات آموزشي اين سازمان بهرهمند ميشوند.
هدف اين مدارس نيز در برنامه آن آمده است، شامل: «در این مدارس، ضمن آموزش مفاهیمی مانند صلح و تفاهم در سطح ملی، محلی و بینالمللی، احترام متقابل، پرهیز از خشونت، شناخت حقوق خود و رعایت حقوق دیگران، حفظ محیطزیست و میراث فرهنگی، تشنجزدایی و حل مسائل از راههای صلحآمیز، مبارزه با فقر و بیسوادی، حفظ هویت فرهنگی و توسعه پایدار، دانشآموزان با كمك مربیان، چكیده آموختههایشان را در قالب طرحهای كوچك به صورت فعالیتهای فوق برنامه به اجرا میگذارند.» و جالب اينكه دبيرستانهاي مرتبط با نيروهاي مذهبي در آن فعال هستند.
در تهران دبیرستان نیکان و هاجر و امام مهدی و ٧ مدرسه دیگر، در تبریز دبیرستان فرهنگ و یک مدرسه دیگر و در مشهد و شیراز و اصفهان مدارس آیندهسازان و شهید اژهای و حضرت معصومه با این طرح مرتبط هستند.
٤- كل بودجه سازمان بینالمللی يونسكو كمتر از ٦٠٠ ميليون دلار در سال است كه قريب به اتفاق آن صرف هزينههاي ستاد مركزي آن ميشود و ايران هم بهعنوان یک كشور عضو بخشي از اين بودجه را پرداخت ميكند، همچنان كه بودجه ساير سازمانهاي وابسته به سازمان ملل متحد را ميپردازد.
بنابراين غيرممكن است كه بتوان بودجهاي ٧٠ ميليون دلاري براي پروژهاي محدود در يك كشور خاص بدهد. ظاهراً گوينده محترم درك دقيقي از عدد ٧٠ ميليون دلار در ذهن نداشتهاند. اينكه فقط در سه استان كشور اين بودجه هزينه شود فوقالعاده عجيب است.
٥- فراموش نكنيم كه يكي از كشورهاي مخالف سازمان يونسكو، ايالات متحده آمريكاست كه حدود ٢٠سال از اين سازمان خارج شد و همواره درصدد بود تا آن را تحت فشارهاي سياسي و فرهنگي خود قرار دهد.
واقعيت اين است كه با اين حد از اطلاعات و تحليل نميتوان بهطور موثر در كنش فرهنگي عمل كرد. وقتي كه يك جوان دانشجو شنونده اين مطالب است، و به نادرستي آن پي ميبرد، چگونه انتظار داريم كه ساير ادعاهاي ما را با رغبت و اعتماد گوش كند و بپذيرد؟