در این مطلب میآموزید که چطور به وسیله سهپایه، تکپایه و حتی با گرفتن دوربین در دست عکسهایی واضح تر بگیرید.
اولین قدم این است که بیاموزیم در حین عکاسی دوربین را ثابت نگه داریم. گاهی اوقات ممکن است یک عکس دارای حرکت و تار مطلوب باشد، اما در اغلب موارد چنین عکسهایی مورد قبول نخواهند بود. متداولترین وسیله برای ثبت تصاویری بدون لرزش سهپایه میباشد.
سهپایه:
همانطور که اشاره شد سهپایه ابزاری کلاسیک برای ثبت تصاویری واضح و بدون حرکت است. این وسیله همواره در طول زمان مناسبترین وسیله برای دستیابی به وضوح در عکاسی بوده است. اما در استفاده از سهپایه باید به چند نکته توجه داشت.
صرفنظر از قیمتها، مانند تمامی تجهیزات عکاسی سهپایهها نیز در ابعاد و اشکال متنوعی در بازار موجود هستند. در قدم اول قبل از خرید یک سهپایه باید بیاندیشیم که چه انتظاری از آن داریم؟! آیا قرار است از سهپایه در فضای استودیو استفاده کنیم یا در فضای باز؟ قصد استفاده از چه مدل لنزهایی را داریم؟ سهپایه ما قرار است چه مقدار وزن را تحمل کند؟ آیا سهپایهایی با سری توپی (Ball head) احتیاج داریم یا سری سه جهتی (Three way)؟
چنانچه قصد استفاده از سهپایه در فضای بسته را دارید، برخلاف فضای باز نیازی نیست که سهپایه مستحکم و قویای داشته باشید. این نکته را در نظر داشته باشید که هر چه وزن سهپایه سنگینتر باشد، مستحکمتر خواهد بود و در نتیجه ثبات بیشتری در تصویر خواهید داشت.
قانونی وجود دارد که میگوید: وزن سهپایه مورد استفاده شما به ازای هر ۱۰۰میلیمتر فاصله کانونی لنز باید ۱کیلوگرم باشد. به عنوان مثال چنانچه شما از لنز تله ۳۰۰میلیمتر استفاده میکنید باید سهپایهایی با وزن حدود ۳کیلوگرم را مورد استفاده قرار دهید. از طرفی هر چه سهپایه سنگینتر باشد حمل آن دشوار تر خواهد بود و برای عکاسان طبیعت سبک بودن سهپایه می تواند یک مزیت ویژه به شمار رود.
در نظر داشته باشید که سهپایههای حرفه ای میتوانند سبک و در عین حال مستحکم باشند اما مسئله اینجاست که این نوع سهپایهها عموما بسیار گرانقیمت هستند.
چنانچه نیازی به استفاده از حداکثر ارتفاع سه پایه خود ندارید ابتدا قسمت بالایی پایهها را باز کنید زیرا با توجه به پایههای یک سهپایه، که اغلب از سه میله فلزی که در داخل یکدیگر حرکت میکنند تشکیل شده، قسمت بالایی میلهای کلفتتر دارد و در نتیجه احتمال اینکه در جای خود لق باشد کمتر است. میله پایینی بسیار نازکتر و در نتیجه سستتر است.
برخی از سهپایهها این امکان باز شدن میله وسط و افزایش ارتفاع را دارند، اما تا جایی که واقعا نیاز نباشد از این امکان استفاده نکنید چراکه بخش میانی حتی ثبات کم تری دارد.
انتخاب بین یک سر توپی و یک سر سه جهتی کاملا مربوط به اولویتهای شخصی است. سری (هد سه پایه) سه جهته این امکان را میدهد که سمت دوربین را تنها در یک محور حرکت دهید بدون آنکه روی محورهای دیگر تغییری ایجاد شود. مثلا Panning (حرکت در جهت افقی) و یا Tilting (حرکت در جهت عمودی). سری توپی به عکاس توانایی بیشتری در تنظیم سریع جهت و زاویه دید دوربین میدهد و معمولا قیمت بالاتری نسبت به سری سه جهته دارد.
سه پایه Manfrotto XPROB 055 و سری توپی ۴۸۸RC2 با قیمت متوسط و کیفیت بالا را میتوانید به عنوان یک پیشنهاد شخصی در نظر داشته باشید و تا زمانی که لنزهای خیلی سنگینی نداشته باشید، بهترین گزینه انتخابی میباشند. این مدل سهپایه سبک نیست اما مستحکم است و قیمت معقولی دارد و همینطور میتواند گزینه مناسبی برای افراد قد بلند باشد زیرا حتی بدون اینکه میله وسطی آنرا بیرون آورید ارتفاع آن بلند است.
چنانچه لنزهای سنگینی داشته باشید بهترین گزینه انتخابی میتواند برند Gitzo باشد.
مونوپاد (تک پایه):
تکپایه میتواند جایگزین مناسبی برای سهپایه باشد اما باید دقت کنید که هرگز نمیتوان از تکپایه برای نوردهیهایی با زمان طولانی استفاده کرد (حتی نمیتوان در نوردهی ۳۰ثانیهای هم از تکپایه استفاده کرد). البته هدف از تولید تکپایه نیز چنین مواردی نبوده است. در حقیقت هدف از ابداع چنین وسیلهای سرعت در تنظیم و سادگی در استفاده بوده است و در عین حال تکپایه وسیلهای مناسب برای عکاسی با سرعت شاتر بالا در حین استفاده از لنزهایی با فاصله کانونی بالا و یا در شرایطی با نور کم میباشد که در آنها امکان استفاده از سهپایه وجود ندارد. شرایطی مانند استادیومهای ورزشی، عکاسی حیات وحش و…
برای استفاده بهتر از تکپایهها باید زمانی را صرف کنید تا به کار کردن با آن ها عادت کنید، موثرترین روش استفاده از تکپایه این است که انتهای پایه آن را پشت پای خود قرار دهید و تکپایه را روبروی خود نگه دارید. در پارهای موارد ممکن است این حالت ثبات کافی را به شما ندهد. باید آنقدر حالتهای مختلف را امتحان کنید تا یاد بگیرید که دوربین را در ثابتترین وضعیت نگه دارید.
نگه داشتن دوربین با دست:
معمولترین روش برای عکاسی نگه داشتن دوربین با دست است. که در اغلب موارد نتیجه مطلوبی خواهد داشت. البته به شرطی که نور محیط مناسب باشد. اما راههایی برای استفاده بهتر و ثبت عکس هایی با وضوح بیشتر در عکاسی دوربین در دست وجود دارد که در پایین به چند مورد اشاره میکنیم.
همیشه دوربین را نزدیک به خود نگه دارید، سعی کنید قبل از فشردن دکمه شاتر یک نفس عمیق بکشید و در مدت زمانی که صرف گرفتن آن عکس میکنید نفس را در سینه حبس نمایید. هرگز روی دکمه شاتر ضربه نزنید بلکه به آرامی ابتدا آن را کمی پایین نگه داشته و بعد از فوکوس مناسب برای لحظهای کوتاه آنرا به نرمی فشار دهید تا لرزش دوربین را به حداقل برسانید.
اگر از یک لنز تله سنگین و یا بلند استفاده میکنید بهتر است دست چپ خود را زیر لنز بگذارید و هرگز دوربین را با هر دو دست نگه ندارید.
نشستن و یا خوابیدن روی شکم به شما ثبات بیشتری میدهد. در این حالت روی به شکم روی زمین دراز کشیده و هر دو آرنج خود را روی زمین قرار دهید. یک راه دیگر نیز این است که یک زانو را در زاویه ۹۰درجه و زانوی دیگر را روی زمین قرار دهید که البته به اندازه حالت قبلی ثبات ندارد.
تکیه دادن به درخت و یا دیوار میتواند راه موثری باشد. اگر امکان داشت، دوربین را به درخت و یا دیوار تکیه دهید تا ثبات را به حداکثر برسانید. همینطور سنگ، کنده درخت و حتی نرده ها میتوانند به عنوان یک نگهدارنده به شما کمک کنند تا با تکیه دادن دوربین به آنها ثبات بیشتری در عکاسی داشته باشید. در برخی موارد حتی قرار دادن دوربین روی یک تکه سنگ به مراتب مفیدتر از استفاده از تکپایه خواهد بود.
یک حقه نهایی: میتوانید دست چپ خود را روی شانه راست قرار دهید و با دست راست دوربین را نگه داشته و لنز متصل به دوربین را روی آرنج و یا ساعد دست چپ بگذارید. برای دستیابی به بهترین حالت کنترل و تعادل در این شکل از نگه داشتن دوربین لازم است اندکی وقت صرف تمرین این تکنیک کنید. این روش در استفاده از لنزهای تله بسیار کارآمدتر است.
یک قانون عمومی در عکاسی وجود دارد که میگوید سرعت شاتر شما باید برابر با فاصله کانونی شما باشد تا لرزشهای ناخواسته دوربین را به حداقل برسد. یعنی اگر از یک لنز تله با فاصله کانونی ۱۰۰ میلیمتر استفاده میکنید، سرعت شاتر باید حداقل ۱۰۰/۱ ثانیه باشد و اگر از لنز ۳۰۰mm استفاده میکنید سرعت شاتر باید حداقل ۱/۳۲۰ ثانیه باشد.
یک اخطار مهم درباره قانون ذکر شده: این قانون در مورد دوربینهایی با ابعاد سنسور ۲۴x36mm استفاده میشود (دوربین هایی با اندازه سنسور فیلم ۳۵ میلیمتری)، منظور ما دوربینهایی است که امروزه با نام فولفریم در بازار موجود هستند، اما چنانچه شما از دوربینهای DSLR کراپ سنسور (دوربینهایی با سنسور APS-C) استفاده میکنید که ضریب کراپ معادل ۱٫۵ یا ۱٫۶ دارند باید عدد فاصله کانونی را در ضریب کراپ سنسور ضرب کنید یعنی فاصله کانونی ۱۰۰ میلیمتر وقتی به سایز فیلم های ۳۵ میلیمتری زمان این قانون ترجمه شود در واقع یک لنز ۱۵۰ میلیمتری یا ۱۶۰ میلیمتری است.
اگر شما از یک دوربین با ضریب کراپ ۱٫۶ و یک لنز تله ۲۰۰mm استفاده میکنید، باید سرعت شاتر را حداقل ۱/۳۲۰ ثانیه قرار دهید. 200×1.6mm = 320
منبع: لنزک