امروزه میتوان با استفاده از لنزهای رنگی و آرایشی که پس از ورود به بازار در سالهای اخیر به سرعت به یک وسیله رایج برای زیبایی تبدیل شد، چشمها را به هر رنگی درآورد، اما بسیاری از مصرف کنندگان متوجه عوارض استفاده بیش ازحد از این لنزها نیستند. متخصصان چشم پزشکی ایرانی تاکید کردهاند که استفاده مکرر از لنزهای رنگی برای قرنیه خطرناک است.
این متخصصان عقیده دارند که استفاده مکرر از لنز برای کسانی که مبتلا به آلرژی هستند مضر است اما مصرف مداوم این لنزها حتی برای کسانی که مبتلا به آلرژی نیستند نیز خطرناک است. همچنین باید دانست که لنز را نباید به طور مداوم به عنوان جایگزین دائمی عینک به کار برد بنابراین اگر لنز به طور مداوم بر روی چشم باشد، حکم صفحهای را دارد که روی چشم را میپوشاند و در نتیجه از رسیدن اکسیژن به بافتهای این ناحیه جلوگیری میکند که این وضعیت برای چشمها مطلوب نیست.
بعلاوه برخی دیگر از متخصصان معتقدند که استفاده زیاد از لنز میتواند سبب بروز عفونتهای چشمی شود. انجمن چشم پزشکان ژاپن نیز هشدار داده است که استفاده از لنزهای رنگی آرایشی موجود در بازار میتواند برای چشم افراد زیان آور باشد، بنابراین وزارت رفاه و کار ژاپن با بررسی هشدارها و نظرات متخصصان با تدابیری مانند موظف کردن شرکت سازنده لنز رنگی به ارائه توضیحات لازم در زمینه عوارض زیانآور استفاده از لنز رنگی بر روی جعبه این نوع لنزها، همانند پاکتهای سیگار، تاحدودی موجب کاهش عوارض استفاده از لنز در ژاپن شده است.
دکتر عبدالرضا شکری، با اشاره به اینکه تجویز هرگونه لنز توسط پزشک الزامی است، گفت: افرادی که تمایل به استفاده از لنز طبی یا زیبایی دارند باید ابتدا توسط پزشک معاینه شوند بنابراین پرهیز از استفاده لنزها در مراکز غیربهداشتی و آرایشگاهها الزامی است.
وی اظهار کرد: عدم رعایت بهداشت هنگام استفاده از لنز منجر به عفونت میشود. در صورتی که چشم افراد مبتلا به عفونت میکروبی شود ممکن است منجر به نابینایی چشم شود.
این متخصص چشم با تاکید بر اینکه باید از خوابیدن هنگام استفاده از لنز پرهیز شود خاطرنشان کرد: تغذیه و اکسیژن قرنیه هنگام استفاده از لنز دچار مشکل میشود و این عمل ممکن است موجب کاهش شدید اکسیژن در قرنیه یا حتی نابینایی شود.
شکری تصریح کرد: استفاده از هیچ گونه لنز توصیه نمیشود. لنزهای زیبایی به علت استفاده از رنگینهها، دارای خطر بیشتری نسبت به لنزهای طبی هستند بنابراین استفاده از لنزهای زیبایی منجر به کاهش شدید اکسیژن و خفگی در قرنیه میشوند.
این متخصص چشم با اشاره بر اینکه قرنیه حساس ترین عضو بدن است، یادآور شد: استفاده از لنز موجب بیحسی قرنیه میشود. همچنین ممکن است فرد به علت استفاده از لنز، حضور جسم خارجی را در چشم خود احساس نکند و همین مسئله ممکن است منجر به عفونت شود.
وی با تاکید بر اینکه بیمارانی که مبتلا به خشکی قرنیه هستند نمیتوانند از لنز استفاده کنند، گفت: افرادی که مبتلا به بیماریهای چشمی نیستند اما مصرف بعضی از داروها یا ابتلاء به بیماریهای دیگر منجر به خشکی چشم آنها شده، نمیتوانند از لنز استفاده کنند. همچنین تجویز هرگونه لنز برای افراد زیر 18 سال باید تحت نظارت خانوادهها باشد.
این متخصص چشم با اشاره به اینکه 30 درصد آب اشامیدنی از آب فاضلاب تامین میشود، اظهار کرد: در صورتی که دست افراد هنگام استفاده از لنز آغشته به آب شهری باشد، ممکن است منجر به عفونت انگلی و قارچی در چشم شود، بنابراین لزوم استفاده از محلولهای ضدعفونی کننده مخصوص لنز الزامی است.
شکری تصریح کرد: لنز ابتدا باید توسط پزشک در چشم فرد قرار بگیرد، سپس در صورت نبود علائم حسایت زا از آن استفاده مجدد شود. همچنین چشم افرادی که از لنز طبیعی یا زیبایی استقاده میکنند باید هر دو ماه یک بار توسط چشم پزشک معاینه شود.
این متخصص چشم خاطرنشان کرد: امروزه شاهد این هستیم که کشورهای آمریکا و ژاپن با موظف کردن شرکت سازنده لنز رنگی به ارائه توضیحات لازم در زمینه عوارض زیانآور استفاده از لنز رنگی بر روی جعبه این نوع لنزها تاحدودی موجب کاهش عوارض استفاده از لنز شده اند، بنابراین باید از طریق وزارت بهداشت و انجمن های چشم پزشکی این گونه اقدامات در ایران نیز انجام شود.
شکری یادآور شد: استفاده از لنز برای خانوادههایی که از سطح فرهنگی و بهداشتی پایینی برخوردار هستند، به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
دکتر احمد شجاعی با تاکید بر اینکه استفاده طولانی مدت از لنز منجر به تحریک چشم و نازکی قرنیه میشود، اظهار کرد: هوای آلوده و گرما از علل اصلی بروز حساسیتهای چشمی هنگام استفاده از لنز است، بنابراین هنگام بروز حساسیت استفاده مجدد از لنز برای این افراد توصیه نمی شود.
این فوق تخصص قرنیه و عیوب انکساری با اشاره به اینکه مهم ترین علت منع استفاده از لنزها فاصله کم آنها با قرنیه است، تصریح کرد: فاصله کم لنز با قرنیه عامل اصلی ایجاد کاهش بینایی، کدورت چشم و خراش قرنیه است. همچنین در مواردی ممکن است به نابینایی و پیوند قرنیه منجر شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه بقیه اله یادآور شد: استفاده طولانی مدت از لنزهای روزانه و استفاده از آنها در هنگام خواب منجر به خشکی چشم و زخم قرنیه میشود. همچنین ممکن است در مواردی افراد مبتلا به کدورت قرنیه، کاهش بینایی و تخلیه چشم شوند.
شجاعی در خصوص افرادی که از لنزهای طبی استفاده میکنند، اظهار کرد: عملهای لیزیک و جراحیهای چشم بهتر است به علت جلوگیری از ایجاد مشکلات چشمی جایگزین لنزهای طبی شوند.
این جراح چشم در خصوص افرادی که نمیتوانند از لنز استفاده کنند خاطرنشان کرد: بیماران مبتلا به خشکی چشم، نباید از لنز استفاده کنند. همچنین استفاده از لنز برای افرادی که مبتلا به بیماریهای چشمی نیستند اما سایر بیماریها منجر به خشکی چشم آنها شده ممنوع است.
وی با تاکید به اینکه بیماران مبتلا به گرفتاریهای سطح قرنیه نمیتوانند از لنز استفاده کنند، افزود: استفاده از لنزهای رنگی برای این افراد به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
شجاعی اظهار کرد: افرادی که تمایل به استفاده از لنزهای طبیعی یا طبی دارند، باید قبل از هر اقدامی توسط چشم پزشک معاینه شوند. انجام این معاینات به علت جلوگیری از بروز مشکلات چشمی الزامی است.
این فوق تخصص قرنیه و عیوب انکساری خاطرنشان کرد: در صورت مشاهده علائم درد قرمز شدن و ریزش اشک و سوزش هنگام استفاده از هرگونه لنز باید به چشم پزشک مراجعه شود. استفاده مجدد از لنز نیز برای این افراد خطرناک است.
وی در پایان با تاکید بر اینکه افراد باید از مراکز بهداشتی و معتبر لنزهای خود را خریداری کنند، گفت: افرادی که تمایل به استفاده از لنزهای رنگی دارند، میتوانند حداکثر 1 یا 2 ساعت از این لنزها استفاده کنند بنابراین استفاده طولانی مدت از لنزهای زیبایی یا طبی به هیچ عنوان توصیه نمیشود.