همه چیز درباره‌ی «هرکول»

سرپرست اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمانشاه، گفت: مجسمه‌ی هرکول در مجموعه‌ی جهانی بیستون در 30 کیلومتری کرمانشاه یکی از جاذبه‌هایی است که همواره گردشگران زیادی را از اقصی نقاط ایران و جهان به خود فرامی‌خواند.

نصرت‌الله سپهر در گفت‌وگو با ایسنا،، درباره‌ی مجسمه هرکول، اظهار کرد: بهمن ماه سال 1337 هنگامی که کارگران شرکت شوسه برای احداث راه جدید همدان به کرمانشاه در دامنه‌ی کوه بیستون مشغول خاکبرداری و خروج سنگ از پای کوه و تسطیح جاده بودند، حین کار به مجسمه‌ی نسبتاً بزرگی برخورد کردند، مجسمه‌ای که بعدها معلوم شد ریشه و تاریخچه‌ی آن به دوران سلوکیان/ پارتی‌ها می‌رسد.

وی افزود: در آن زمان هراکلس Heracles / هرکول Hercules یکی از محبوب‌ترین خدایان بود که اغلب به‌صورت پیکره‌های گلی و سنگی نشان داده شده است. از معروف‌ترین نمونه‌های پیکره‌ی هرکول در ایران که از سنگ تراشیده شده است را می‌توان در کنار شاهراه «شرقی- غربی» جاده‌ی بزرگ ابریشم یا جاده‌ی بزرگ خراسان در مجموعه‌ی میراث جهانی بیستون در حدود 30 کیلومتری کرمانشاه دید.

سپهر اظهار کرد: هرکول به‌صورت شخصی نیرومند با مو و ریش مجعد در حال استراحت بر روی پوست شیری نشان داده شده است که بر سکویی به طول20.2 متر به پهلوی چپ به‌طور نیم‌خیز به آرنج تکیه کرده و در دست چپ پیاله‌ای دارد که در نزدیک صورت نگه‌داشته و دست راستش برروی پای راست قرار گرفته و پای چپ را تکیه‌گاه پای دیگر کرده است.

وی افزود: زمان ساخت مجسمه سال 153 ق.م تعیین می‌شود این تاریخ با اواسط سلطنت مهرداد اول اشکانی(اشک نهم 174-136 ق.م ) و اواخر حکومت سلوکیان در این منطقه از ایران منطبق است.

سرپرست اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمانشاه، گفت: در زیر تنه‌ی هرکول نقش شیری دیده می‌شود که در ازای آن از سر تا دم 200 سانتی‌متر و بلندی دم آن 114 سانتی‌متر است. طول مجسمه 47.1 متر که به‌طور برجسته از سنگ کوه تراشیده شده و از طرف پشت به کوه متصل است.

وی ادامه داد: در عقب مجسمه نقوش و کتیبه‌ای به زبان یونانی قدیم بر روی سنگ نقش شده که نقوش آن شامل درخت زیتونی است که از شاخه آن کماندان و تیردانی آویزان شده است. در کنار این درخت گرز مخروطی شکل گره‌داری حجاری شده که برجستگی آن نسبت به دیگر نقوش بیشتر است.

سپهر تصریح کرد: کتیبه را به خط یونانی قدیم در هفت سطر بر روی لوحی به ابعاد 33 * 43 سانتی‌متر که نمای آن به شکل معابد یونانی ساخته شده نوشته‌اند. متن این کتیبه که مربوط به نجات فرمانده‌ی سلوکی در جنگ با پارتیان است به این شرح است به سال 164 ماه پانه موی هرکول فاتح درخشان هیاکینتوس پسر پانتیاکوس به سبب نجات کل امن(فرمانده لشکرش)- این مراسم برپا شد.

این مقام مسوول یادآور شد: مجموعه‌ی میراث جهانی بیستون با داشتن کتیبه‌ی جهانی بیستون و تندیس هرکول هم‌چنین محوطه‌ی طبیعی زیبا هر سال پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است، این محوطه تاریخی فرهنگی همه روزه از ساعت 8 صبح تا 18:30 برای بازدید عموم باز است.