مشکلات شایع نوجوانان و راه حل آن ها

نوجوانان معمولا برای رسیدن به استقلال و اثبات توانایی‌های خود خواسته‌هایی دارند که گاه مورد پسند خانواده نیست و پدر و مادرها نمی‌توانند آنها را بپذیرند یا نمی‌دانند با وجود خطرهای موجود، چطور آنها را حل کنند.

اگر دختر یا پسر 15-14 ساله ای در خانه دارید، حتما می‌دانید در مورد چه می‌خواهم صحبت کنم. عید که از راه می‌رسد برعکس همه خانواده‌ها که خوشحالند، پدر و مادر نوجوان‌ها عزا می‌گیرند و مدام در خانه جروبحث وجود دارد که همراه شما خانه فلانی نمی‌آیم یا نمی‌خواهم با شما مسافرت کنم.

کودکان به‌تدریج بزرگ می‌شوند و به دنبال استقلال و آزادی می‌گردند اما در مقابل، والدین هر روز نگران‌تر می‌شوند و در حالی که می‌خواهند فرزندشان را زیر نظر داشته باشند حس می‌کنند نوجوان آنها را پس می‌زند و هر روز از آنها دورتر می‌شود. این پس‌زدگی در هر خانواده با توجه به سطح فرهنگی و اجتماعی خود را به یک شکل نشان می‌دهد. بی‌توجهی و حرف‌ناشنوی از والدین، دعوا و بحث کردن یا گوشه‌گیرشدن همگی از جمله نشانه‌های ورود کودک به نوجوانی است.نوجوانان معمولا برای رسیدن به استقلال و اثبات توانایی‌های خود خواسته‌هایی دارند که گاه مورد پسند خانواده نیست و پدر و مادرها نمی‌توانند آنها را بپذیرند یا نمی‌دانند با وجود خطرهای موجود، چطور آنها را حل کنند.

مشکل اول: فرزندمان همراه ما به مهمانی و مسافرت نمی‌آید

خیلی از والدین از این موضوع شکایت دارند که فرزندشان از 11 سالگی به بعد تمایل چندانی به شرکت در مهمانی‌های خانوادگی از خود نشان نمی‌دهد یا نسبت به مسافرت‌های دسته‌جمعی با خانواده بی‌علاقه است و مدام بهانه می‌گیرد که می‌خواهد با دوستانش باشد یا تنها در خانه بماند.

این مساله بسیاری از والدین را نگران می‌کند زیرا در چینن شرایطی آنها نمی‌دانند مثلا اگر نوجوان تنها در خانه ماند قرار است با چه نوع فعالیتی خود را سرگرم کند. در فضای مجازی به چه سایت‌هایی سر بزند یا قرار است چه نوع فیلم‌هایی تماشا کند.... اگر با دوستانش باشد، با چه کسانی در ارتباط است؟ این دوستان اهل مصرف مواد یا مشروب‌های الکلی نیستند؟ هم‌جنس‌اند یا از جنس مخالف؟ تفریحات سالم را انتخاب خواهند کرد؟...

راه‌حل: اگر نوجوانتان می‌گوید که بودن با شما در مهمانی یا مسافرت کسل‌کننده است به نظرش احترام بگذارید اما او را به حال خود رها نکنید. اگر می‌خواهد با دوستانش باشد باید آنها را به شما معرفی کند و در مورد محلی که قرار است برای تفریح به آنجا بروند اطلاعات کافی در اختیارتان بگذارد. اگر می‌خواهد همراه دوستانش مسافرت کند، ایرادی ندارد. نام او را در اردوی مخصوص نوجوانان ثبت‌نام کنید تا این تجربه را زیر نظر شما داشته باشد. در این شرایط هم نوجوان طعم آزادی و استقلال را می‌چشد هم شما کمتر نگران هستید و اعتماد بیشتری دارید.

مشکل دوم:فرزندمان رفقای ناباب دارد

یکی از نگرانی‌‌‌های عمده والدین ترس آنها از نوع دوستانی است که نوجوان انتخاب می‌‌کند. نوجوانان بیش از آنکه با خانواده ارتباط داشته باشند و با آنها وقت بگذرانند به سمت دوستانشان گرایش دارند. پس در درجه اول خیلی مهم است که والدین نظارت کافی بر فعالیت‌ها و دوستان فرزندشان داشته باشند تا او به اشتباه با فردی نامناسب ارتباط پیدا نکند اما اگر چنین اتفاقی افتاد به هم زدن این دوستی کار بسیار مشکلی است.

راه‌حل: در صورتی که متوجه شدید نوجوانتان با فردی نامناسب دوست شده است به این توصیه‌ها عمل کنید: خواستار قطع ارتباط نشوید: مطمئن باشید در این برهه زمانی رابطه فرزندتان با دوستش بسیار قوی‌تر از رابطه شما با اوست. هیچ فایده‌ای ندارد اگر به فرزندتان بگویید با فلان دوستت حرف نزن یا با او بیرون نرو. البته این موضوع کاملا منطقی و درست است که به او بگویید از نوع رفتار یا لباس پوشیدن دوستش خوشتان نمی‌آید اما آغازکننده جنگ برای قطع ارتباط نباشید! باید هوشمندانه رفتار کنید.

تقاضای کمک کنید: با یک بزرگ‌تر یا دوست نوجوانی که روی فرزندتان تاثیر می‌گذارد صحبت کنید تا با فرزند شما همراه شود و او را به راه درست راهنمایی کند و خواستار قطع ارتباط او با فرد نامناسب شود. نوجوان شما به این فرد اعتماد خواهد کرد و رازهایش را با او در میان می‌گذارد. مراقب باشید و سعی نکنید از تمام مسایل خصوصی او سردر بیاورید. کلیات را بدانید اما دنبال جزییات نباشید زیرا کنجکاوی بیش از حد، باعث خراب شدن رابطه نوجوان با فرد مورد اعتماد خواهد شد.

دوستان او را بشناسید: سعی کنید با تمام دوستان نوجوانتان آشنا شوید و به مرور آنها را بشناسید. تمام آنهایی که در نگاه اول بد به نظر می‌رسند واقعا آنقدرها هم مشکل‌ساز نیستند. در موقعیت‌های خاص مثل جشن‌ تولد یا جشن پایان سال تحصیلی از فرزندتان بخواهید چند نفر از دوستانش را دعوت کند تا دور هم خوش بگذرانید.میگناirبعد از مراسم به او بگویید که از دیدن دوستانش خوشحال شدید و دوست دارید باز هم آنها را ببینید. به این ترتیب می‌توانید روابط فرزندتان را تا حدی زیر نظر داشته باشید!

به‌طور خلاصه نکته‌ای که در مورد دوستان نوجوان باید مورد توجه قرار دهید این است که نوجوان خودش دوستانش را انتخاب می‌کند و والدین هیچ تاثیری در این انتخاب ندارند. آنها می‌توانند به طور غیرمستقیم بر انتخاب‌های فرزند خود اثر بگذارند پس باید بسیار هوشمند باشند.

مشکل سوم: فرزندم روابط ناسالم دارد

 یکی از نگرانی‌های بیشتر والدین ارتباط فرزندشان با جنس مخالف یا جلب شدن او به سمت فیلم‌های غیراخلاقی است. راه‌حل: برای نوجوان وقت بگذارید و در مورد «عشق و علاقه» صحبت کنید اما لزوما به روابط جنسی اشاره‌ای نکنید.

در جامعه امروز نوجوانان به اندازه کافی در مورد این مسایل و خطرهای مربوط به آن اطلاعات دارند. به هر حال باید سعی کنید روابط فرزندتان را زیر نظر داشته باشید. اگر نوجوان شما با دوستان خوبی باشد و تفریح‌های سالمی داشته باشد دنبال فیلم‌های غیراخلاقی نخواهد رفت.

مشکل چهارم: فرزندم به اینترنت معتاد شده

بیشتر نوجوانان وقت زیادی را پای اینترنت و شبکه‌های اجتماعی صرف می‌کنند این موضوع طبیعی است و جای هیچ نگرانی وجود ندارد. راه‌حل: اگر فرزندتان بیش از حد از اینترنت استفاده می‌کند یا اهل بازی‌های رایانه‌ای است یا با تلفن‌همراه صحبت می‌کند با او حرف بزنید و اگر تاثیری نداشت از یک روان‌شناس کمک بگیرید.

نکته بسیار مهم این است که او را از خطرها آگاه کنید. مثلا در رابطه با استفاده از اینترنت و سایت‌های اجتماعی به او خاطرنشان کنید که وارد کردن مشخصات شخصی می‌تواند برایش مشکل‌آفرین باشد و در آینده، زندگی‌اش را تحت‌تاثیر قرار دهد.

فعالیت های عمده ای که بیشترین سهم را در زندگی نوجوانان دارند عبارتند از:

* تمایل به گذراندن وقت به تنهایی در اتاق
* بیرون رفتن با دوستان
* استفاده کردن از تلفن مشکلاتی که در برخی خانواده ها به دلیل وجود تلفن روی می دهد از این موارد ناشی می شود:

 اول، فرزند شما به دلیل استفاده کردن افراطی از تلفن، فرصتی برای انجام تکالیف مدرسه یا خانه ندارد، لذا مشاجره شما با فرزندتان به سبب انجام نشدن وظایف او آغاز می شود.

دوم، فرزند شما ممکن است آن قدر غرق صحبت با تلفن باشد که به اطراف خود توجه نکند. تصور کنید شما به مدت دوساعت مشغول مرتب کردن خانه بوده اید و فرزندتان در این مدت مشغول صحبت با تلفن بوده، بدون آن که بیندیشد آیا شما به کمک او احتیاج دارید یا خیر؟

سوم، فرزند شما به طور دائم از تلفن استفاده می کند لذا، عملا شما و دیگران قادر به استفاده از تلفن نیستید. وقتی دوست خود را ملاقات می کنید او به شما می گوید" هر بار شماره شما را گرفتم، اشغال بوده است، با تو نمی شود تماس گرفت". این مشکلات به دلیل نداشتن برنامه ریزی و نظم در استفاده اعضای خانواده از تلفن ایجاد می شود لذا برای برطرف ساختن آن،مقرراتی وضع کنید و در اجرای آنها جدیت داشته باشید.

تعیین مقررات و مجازات ها

 فرزند شما از طریق استفاده از تلفن، روحیه اجتماعی خود را تقویت می کند و یاد می گیرد که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کرده و دوست یابی کند. ولی اگر ضوابطی تعیین نشود، مشکلاتی بروز خواهد کرد.اگر فرزند شما اجازه دارد از تلفن استفاده کند این بدان معنی نیست که تلفن باید همیشه در اختیار او باشد، یا در صورت داشتن گواهینامه رانندگی نمی تواند به طور تمام وقت از ماشین شما استفاده کند.

علاقه فرزند شما به استفاده از تلفن، عامل مناسبی است که می تواند برای تغییر رفتار و تقویت احساس مسئولیت در فرزندتان مورد استفاده قرار گیرد. شما می توانید با تعیین ضوابط و مجازات ها می توانید این رفتار فرزند خود را کنترل کنید. برای توضیح بیشتر مطلب چند مثال می زنیم. اگر فرزند شما خط تلفنی مستقلی برای خود داشته باشد، باید خود هزینه آن را پرداخت کند. او از طریق انجام کارهای خانه و همکاری با اعضای خانواده می تواند هزینه پرداخت قبض تلفن را به دست آورد.

از نتایج طبیعی کمک بگیرید

 "خواهش می کنم با من همکاری داشته باش و خواهرت را عصبانی نکن، من با تو همکاری کرده ام و اجازه داده ام از تلفن استفاده کنی، سعی کن این همکاری متقابل استمرار پیدا کند، روزی که با من همکاری نکنی، در آن روز اجازه استفاده از تلفن را نخواهی داشت".

اگر فرزند شما خط تلفنی مستقلی برای خود داشته باشد، باید خود هزینه آن را پرداخت کند. او از طریق انجام کارهای خانه و همکاری با اعضای خانواده می تواند هزینه پرداخت قبض تلفن را به دست آورد. اگر او هزینه تلفن را نپردازد، خط تلفن از سوی شرکت مخابرات قطع خواهد شد.

اگر فرزند شما به دلیل انجام ندادن تکالیف درسی و بی توجهی در کلاس دچار افت تحصیلی شده است به او بگوئید:"کار تو مدرسه رفتن و درس خواندن است، اگر وظیفه ات را به درستی انجام دهی می توانی از تلفن استفاده کنی در غیر این صورت مجاز با استفاده از تلفن نیستی".

سپس وضعیت درسی وی را به طور هفتگی بررسی کنید تا بتوانید هر نوع تغییر تدریجی در رفتار او را مشاهده کنید. همان گونه که ملاحضه کردید، شما می توانید از تلفن به عنوان وسیله ای برای تشویق فرزندتان به تغییر رفتار استفاده کنید.

منبع: جام نیوز