در اینجا باید گفت که وزارت دارایی توکیو وظیفه اداره امور و نظارت بر فعالیت صنعت بیمه را برعهده دارد. بنابراین شرکت ها باید بر اساس مقرارت تنظیمی که از طرف این وزارتخانه تعیین می شود، فعالیت کنند.

صنعت بیمه - بازار بیمه ژاپن دومین بازار بیمه ای دنیا بعد از ایالات متحده آمریکا است. این بازار بیش از 20 درصد از کل حجم حق بیمه جهان را به خود اختصاص داده است و این رقم در سال 1987 میلادی به 24 میلیارد دلار در هر دو بخش فعالیت بیمه ای عمر و غیرعمر رسید؛ اما قسمت اعظم حق بیمه متعلق به بیمه های عمر است که در کل جهان 3.7 درصد آن به ژاپن اختصاص دارد و این کشور را در رتبه نخست جای داده است؛ در حالی که در بخش بیمه های غیرعمر یا بیمه های اموال، ژاپن با دارا بودن 12 درصد از کل حق بیمه جهانی در جایگاه دوم پس از آمریکا که 46 درصد حق بیمه جهانی را دارد، جای گرفته است. طبق گزارش های منتشر شده در این بازار ژاپن به عنوان دومین بازار با نخستین بازار جهانی که ایالات متحده است، فاصله زیادی دارد.

با گسترش و ادامه فعالیت های بیمه ای در دولت توکیو، تمام نگاه ها در شرق به این کشور جلب شده است. این کشور در حال حاضر نیمی از حق بیمه در آسیا را به خود اختصاص داده است. بخش بیمه مانند دیگر بخش های تجاری در این کشور تحت تاثیر زلزله بزرگ در شرق ژاپن که در سال 2011 به وقوع پیوست، قرار گرفت. در این فاجعه نزدیک به 16 هزار نفر کشته و سه هزار تن ناپدید شدند. سازمان بیمه عمر در ژاپن در آن زمان گزارش داد که بیش از 20 هزار پرونده در ارتباط با این زلزله گشوده شده است که میزان مزایای کل بیمه ای و پرداخت ها بالغ بر 160 میلیارد ین برآورد شده است.

تنها 43 شرکت بیمه عمر در ژاپن فعالیت می کنند که برای یک بازار بالغ بسیار اندک است. اگر بخواهیم این شرایط را با آمریکا قیاس کنیم باید گفت که در این کشور بیش از 800 بیمه گر عمر فعالیت می کنند در حالی که این رقم در فرانسه به عنوان یک کشور اروپایی به بیش از 250 شرکت می رسد. در میان این 43 شرکت فعال، شرکت "پست اینشورنس ژاپن" (JPI) با در دست داشتن بیش از 20 درصد بازار، بیشترین نفوذ را در بخش بیمه های عمر در این کشور دارد.

از سوی دیگر، نزدیک به نیمی از بیمه گران در این کشور آسیایی شعبه های از شرکت های خارجی مستقل هستند. شرکت های داخلی نیز با سرمایه های شرکت های خارجی نظیر "آلیانز لایف"، "ای ایکس ای لایف"، "آوگون سونی لایف"، "آی ان جی لایف"، "مت لایف" و "پرودنتال فایننشال" فعالیت می کنند. شرکت های خارجی سهم دووجهی از این بازار را به خود اختصاص داده اند و حدود 20 درصد بازار بیمه عمر را در اختیار دارند.

شرکت های خارجی در ژاپن حق انتخاب دارند که یا یک شرکت جداگانه وابسته به شرکت مادر تاسیس کنند و تابع قانون نظارت بر فعالیت موسسه های بیمه داخلی شوند و یا اینکه اقدام به تاسیس شعبه کنند که در این صورت تابع قانون نظارت بر فعالیت موسسه های خارجی خواهند بود.

در بازار بیمه ژاپن رقابت در نرخ گذاری وجود ندارد چرا که تعیین نرخ به عهده سازمان های جداگانه ای قرار دارد. به طور معمول در نرخ ها به صورت سالیانه تجدیدنظر می شود و ممکن است این قیمت ها کاهش یابند. البته این موضوع بدین معنا نیست که رقابت به هیچ عنوان در این بازار بیمه عمر وجود ندارد، این رقابت در حقیقت بر سر ارائه خدمات بیمه ای مناسب تر و جلب رضایت مشتریان برای دریافت بیمه نامه های بیشتر در جریان است.

نفوذ و محصولات

در حال حاضر بیش از 210 میلیون بیمه نامه لازم اجرا در ژاپن وجود دارد. تعداد بیمه نامه های عمر فردی نیز در سال های اخیر به شدت افزایش یافته است. طبق گزارش های منتشر شده، این رقم از 110 میلیون نسخه در سال 2007 میلای و 117 میلیون نسخه در سال 2009، به 127 میلیون نسخه در سال 2012 رسیده است. این در حالی است که طبق آخرین گزارش منتشر شده تا پایا ماه ژانویه سال جاری میلادی حدود 133 میلیون قرارداد بیمه عمر فردی تنظیم شده است.

حدود 35 درصد یا 47 میلیون از کل بیمه نامه های موجود لازم اجرا در این کشور را بیمه نامه های "بیمه عمر کلی" تشکیل می دهند. در این نوع از بیمه که در کل جهان طرفداران زیادی هم دارد، تمامی اعضای خانواده تحت پوشش قرار می گیرند. به باور کارشناسان، بیمه عمر کلی، می تواند ضریب نفوذ بیمه در کشورها را به شدت افزایش دهد.

طبق گزارش "بانک جهانی" جمعیت کل ژاپن تقریبا 128 میلیون نفر است و نزدیک به 36 درصد جمعیت این کشور تحت پوشش بیمه عمر کلی هستند. بیمه عمر پزشکی، یکی دیگر از بیمه های معروف در ژاپن است و 20 درصد جمعیت ژاپن تحت پوشش این نوع از بیمه هستند. بیمه سرطان نیز 15 درصد از بیمه های لازم اجرا در ژاپن را در اختیار دارد.

با تغییرات کلی ناشی از آزاد شدن و جهانی شدن بازارهای مالی دنیا نقش صنعت بیمه در نظام های مالی و ایجاد روابط داخلی این صنعت با سایر موسسه های مالی یکی از اهداف مورد نظر دولت توکیو در تحولات آینده خواهد بود. این در حالی است که این امکان وجود دارد تغییرات بسیاری در بازار بیمه عمر و غیرعمر ژاپن متاثر از تغییرات اقتصادی و تحولات بازارهای جهانی رخ دهد.

به باور کارشناسان بیمه، با گسترش نفوذ بیمه در سال های اخیر در میان شهروندان ژاپنی و وجود بازیگران کلیدی مانند شرکت های پرودنتال و مت لایف با اطمینان می توان گفت که بازار بیمه عمر در ژاپن همچنان شکوفا خواهد ماند و خطر جدی این بازار را تهدید نمی کند.

تماشاخانه