مواد مخدر و ورود غيرقانوني به كشورها بيشترين دلايل زنداني شدن ايرانيان در خارج از كشور است. هرچند ايران با برخي كشورها تفاهم نامه هاي قضايي دارد ولي آمارها نشان مي دهد بيش از سه هزار ايراني در خارج از كشور زنداني هستند. با اين حال وزارت دادگستري ايران توانسته است سال گذشته بر اساس تفاهم نامه هاي منعقد شده با كشورها 62 زنداني را به كشور منتقل كند.

به گزارش مهر، بر اساس آخرين آمارهاي ارائه شده از سوي نهادهاي مسئول در سال 1390 حدود 3 هزار ايراني در زندانهاي كشورهاي مختلف جهان در بند هستند و تعداد زندانيان خارجي با احتساب افغان ها در زندان هاي ايران حدود 5 هزار نفر است كه بيشتر به دليل جرائم مواد مخدر و قاچاق هستند.

بر اساس قوانين بين المللي كشورهاي جهان مي توانند طي تفاهم نامه هاي قضايي و حقوقي در مورد معاضدت قضايي، انتقال محكومين به حبس و استرداد مجرمين با يكديگر تفاهم نامه همكاري منعقد كنند تا شهروندان زندانی شده در كشورهاي يكديگر را با هم تبادل كرده يا منتقل كنند. البته در اين قوانين آمده است زندانی باید در کشور خودش بر اساس حکم دادگاه آن کشوری که محکوم شده محکومیت خود را بگذراند.

مواد مخدر بيشترين جرائم ايرانيان در خارج از كشور

سید علی ساداتی معاون هماهنگی امور بین قوا وزیردادگستری مي گويد: بيشترين جرائم شهروندان ايراني محبوس در زندانهاي خارج از كشور مربوط به مواد مخدر است.

زندانیان ایرانی بعد از انتقال به کشور باید مجازات خود را تحمل کنند

معاون هماهنگی وزیر دادگستری در پاسخ به اينكه متهمان ایرانی که از زندانهای کشورهای خارجی به زندانهای کشور منتقل می شوند چه وضعیتی دارند و آیا آزاد می شوند گفت: بر اساس تفاهمات و قراردادهای بین المللی زندانی باید در کشور خودش بر اساس حکم دادگاه آن کشوری که محکوم شده محکومیت خود را بگذراند. به نوعی می توان گفت که ما جانشین آن دستگاه صادر کننده حکم در آن کشور هستیم. مثلا یک ایرانی که به جرم مصرف یا حمل مواد مخدر در کشور آذربایجان به 5 سال زندان محکوم شده بعد از دو سال اگر به ایران منتقل شود باید 3 سال را در زندانهای ایران سپری کند.

وي افزود: توصیه ما این است که ایرانیان در خارج از کشور سعی کنند عزت و کرامت خود را حفظ کنند تا موجب سرافرازی و سربلندی کشور باشند. اینکه جوانی به عنوان کار و تحصیل به خارج از کشور برود و بعد نمایندگی اعلام کند این شخص در زندان به سر می برد. هر چند ما از لحاظ حفظ حقوق شهروندی وظیفه خود را انجام می دهیم تا این افراد آزاد شوند ولي براي كشور گران تمام مي شود.بر اساس اعلام قوه قضائيه، ايران با 25 كشور جهان تفاهم نامه استرداد و انتقال محكومين منعقد كرده است.

جدول شماره 1 - كشورهايي كه با ايران تفاهم نامه همكاري حقوقي و قضايي دارند

ر	نام كشور	عنوان موافقتنامه	تاريخ اجراي موافقتنامه
1	تاجيكستان	استرداد مجرمين	14 دي ماه 1388
2	الجزاير	همكاري قضايي در امور مدني و تجاري	1 آذرماه 1389
3	بلاروس	استرداد مجرمين	11 اسفند ماه 1389
4	عراق	استرداد مجرمين	4 ارديبهشت ماه 1390
5	عراق	همكاري حقوقي و قضايي در امور كيفري	4 ارديبهشت ماه 1390
6	عراق	همكاري حقوقي و قضايي در امور مدني	8 ارديبهشت 1390
7	بوسني	معاضدت حقوقي در امور مدني و استرداد مجرمين	24 خرداد ماه 1390
8	قزاقستان	استرداد مجرمين	10 ارديبهشت ماه 1391
9	چين	استرداد مجرمين	20 شهريور ماه 1391
10	چين	استرداد مجرمين	20 شهريور ماه 1391
11	ارمنستان	استرداد مجرمين	23 آبان ماه 1391

جدول شماره 2 - كشورهايي كه با ايران تفاهم نامه همكاري حقوقي و قضايي دارند

ر	نام كشور	عنوان موافقتنامه	تاريخ اجراي موافقتنامه
12	افغانستان	انتقال محكومين به حبس	1390
13	تايلند	انتقال محكومين به حبس	1390
14	هند	انتقال محكومين به حبس	1389
15	هند	استرداد مجرمين	1390
16	افغانستان	استرداد مجرمين و معاضدت قضايي	1389
17	فرانسه	استرداد مجرمين	1345
18	تركيه	انتقال مجرمين و همكاري حقوقي	1389
19	امارات عربي	معاضدت قضايي در امور كيفري و مدني	1389
20	پاكستان	استرداد مجرمين	1339
21	امارات عربي	استرداد مجرمين	1389
22	آفريقاي جنوبي	استرداد مجرمين	1387

جدول شماره 3 - كشورهايي كه با ايران تفاهم نامه همكاري حقوقي و قضايي دارند

ر	نام كشور	عنوان موافقتنامه	تاريخ اجراي موافقتنامه
23	قطر	استرداد مجرمين	1389
24	آذربايجان	استرداد مجرمين و معضدت قضايي	1378
25	تونس	معاضدت قضايي در امور مدني و كيفري	1387
26	سوريه	پروتكل الحاقي در مورد انتقال محكومين	1386
27	آفريقاي جنوبي	معاضدت قضايي در امور كيفري	1386
28	اوكراين	استرداد مجرمين	1386
29	اوكراين	انتقال محكومين به حبس	1389
30	قرقيزستان	استرداد مجرمين و معاضدت قضايي	1386
31	تركمنستان	معاضدت قضايي	1386
32	قزاقستان	معاضدت قضايي در امور مدني و كيفري	1385
33	ازبكستان	استرداد مجرمين	1381

انتقال 62 زنداني ايراني به كشور در سال 91

شاهرخ هدايتي مشاور وزيردادگستري و سرپرست اداره كل ارتباط با قوه قضائيه در گفتگو با خبرنگار مهر مي گويد: در سال 91 در مجموع 62 زنداني ايراني مراحل انتقالشان از زندانهاي كشورهاي طرف تفاهم نامه به ايران انجام شد.

وي افزود: در سال گذشته 33 ايراني از آذربايجان، 2 ايراني از سوريه، 23 ايراني از ارمنستان، 3 ايراني از چين و يك ايراني هم از قطر منتقل شده و براي گذراندن الباقي محكوميت خود وارد زندانهاي كشور شدند.اين آمارها در حالي است كه هنوز بسياري از كشورهاي جهان حاضر به انعقاد تفاهم نامه حقوقي و قضايي و استرداد مجرمين با ايران نشده اند. البته گروهي ديگر از كشورها هستند كه تا پاي ميز مذاكرات آمده اند و منتظر تصويب و تائيد مجلس براي عقد تفاهامات طرفين هستند.

كشورهايي كه در نوبت تفاهم استرداد مجرمين با ايران هستند