آموزش انگلیسی و عربی در مدارس ؛ زمانی برای اتلاف عمر!

عصر ایران - یک مقام وزارت آموزش و پرورش به تازگی گفته است: کتاب های عربی و زبان انگلیسی جدیدالتالیف پایه اول متوسطه اول در سال 92 وارد کلاس‌های درس می‌شود.

به گفته "حمیدرضا کفاش" معاون تالیف و تولید مواد و رسانه‌های آموزشی وزارت آموزش و پرورش، این دو کتاب، پس از تصویب برنامه راهنما و ساعات درسی در شورای عالی آموزش و پرورش، تا پایان سال به زیر چاپ خواهند رفت.

  تالیف مجدد این دو کتاب آموزشی می تواند بهانه ای برای بررسی وضعیت کنونی تدریس زبان های انگلیسی و عربی در مدارس و نتایج آن باشد.

واقعیت این است که با وجود آموزش مداوم و مستمر دو زبان انگلیسی و عربی در سال های تحصیلی راهنمایی و دبیرستان ، از این آموزش معمولاً  جز خاطره ای تلخ و تجربه ای ناامید کننده چیزی در ذهن دانش آموزان باقی نمانده است و کمتر کسی را می توان یافت که با تکیه بر آموخته های کتاب های انگلیسی و عربی دوران مدرسه، بتواند این زبان ها را صحبت کند یا بنویسد و بخواند و حتی به درستی بشنود و متوجه شود! یعنی هیچ کدام از مهارت های چهارگانه شنیدن ، صحبت کردن ، خواندن و نوشتن زبان خارجی در سال های مدرسه حاصل نمی شود مگر در شرایط استثنایی!

در زبان انگلیسی معمولا پس از 6 سال آموزش، دانش آموزان تنها به حفظ (و نه یادگیری) حجم زیادی قواعد و لغات می پردازند بی ان که بتوانند دانسته های خود را کاربردی کنند.

این در حالی است که به جرأت می توان گفت در دنیای امروز ، قدرتمندترین و محوری ترین زبان، انگلیسی است و یادگیری آن نه تنها باعث پیشرفت شغلی و تحصیلی می شود بلکه به درک فرد از سازوکارها و چارچوب های دنیای امروز نیز کمک می کند.

به همین دلیل است که حتی در بسیاری از کشورهای توسعه نیافته و یا در حال توسعه، شمار زیادی از مردم عادی، توانایی صحبت کردن حداقلی برای رفع نیاز خود را دارا هستند اما در ایران، وضعیت به گونه دیگری است.

نتیجه آموزش نادرست زبان انگلیسی در مدارس ایران باعث شده تا کمتر کسی را بتوان یافت که بدون استفاده از آموزش های خارج از مدرسه یا اقامت در خارج، زبان انگلیسی را به مفهوم کاربردی اش بیاموزد.

البته مشکلات تدریس زبان انگلیسی در ایران نه تنها در مدارس، که در دانشگاه ها نیز وجود دارد به طوری که شمار زیادی از دانشجویان و فارغ التحصیلان ، حتی در مقطع دکتری هم با مکالمه و استفاده از انگلیسی ، بیگانه اند.

درباره زبان عربی نیز اوضاع مشابهی حاکم است و این در حالی است که با وجود شباهت های بسیار میان زبان های عربی و فارسی و وجود زمینه های مشترک ، یادگیری زبان عربی آسان تر هم است.

با این حال ، آنچه از آموزش این دو زبان درمدارس حاصل می شود ، عمدتاً روش های پرسش به سوالات امتحانی و تست زنی است و هر کس که بخواهد واقعاً این زبان ها را بیاموزد ، باید وقت و هزینه ای خارج از نظام آموزشی رسمی را به این مهم اختصاص دهد چه آن که در کلاس های عربی و انگلیسی مدارس ، چیزی جز اتلاف عمر وجود ندارد!

حال باید منتظر بود و دید که آموزش و پرورش ، در بازنگری این دروس ، به سمت کاربردی سازی آموزش خواهد رفت یا آزموده را باز هم خواهد آزمود و ایرانیان ، همچنان از فراگیری عمومی زبان های دین و علم ، محروم خواهند ماند؟!