نشت سيانور از کارخانه طلاي زره شوران تکاب

معدن طلاي زره شوران به عنوان بزرگترين معدن طلاي خاورميانه در 39 کيلومتري تکاب در جنوب آذربايجان‌غربي واقع شده و داراي 11 ميليون تن ذخيره طلا با عيار 7.9 گرم در تن است كه 88 تن طلا و 2 تن نقره خالص از اين معدن قابل استحصال است.

به گزارش ايسنا، در سال 1383 مقادير قابل توجهي از مواد سمي به ويژه سيانور از کارخانه طلاي آق دره تکاب به عنوان دومين کارخانه توليد طلاي کشور در مجاورت معدن آق دره تکاب به منابع آب‌هاي جاري و رودخانه ساروق تکاب نشت كرد و موجب تلف شدن هزاران قطعه از جانداران موجود در اين رودخانه شد. ميزان اين آلودگي به حدي بود که موجب نگراني ساکنين منطقه گرديد.

هم‌چنين در اثر اين نشتي فعاليت کارخانه استحصال طلاي آق دره تکاب در سال 1383 به مدت 4 ماه متوقف گرديد.

مسئله نشت سيانور از کارخانه و سايت پايلوت بزرگترين معدن طلاي کشور در زره شوران تکاب در جنوب آذربايجان‌غربي چند ماه است به يکي از مباحث مورد اختلاف ميان اين کارخانه و مسوولان تبديل شده است.

يکي از نمايندگان مجلس اخيراً طي سخناني در گفت‌وگو با خبرگزاري‌ها از نشت شديد سيانور از سد باطله کارخانه طلاي زره شوران تکاب خبر داده و نسبت به اين موضوع ابراز نگراني کرده است.

مهدي عيسي زاده از بي توجهي مسوولان کارخانه طلاي زره شوران نسبت به آلودگي منابع آب و خاک منطقه در اثر نشت شديد سيانور و ساير مواد سمي ناشي از فرآيند استحصال طلا در سايت پايلوت اين کارخانه انتقاد كرده و سکوت مسوولان نهادهاي بهداشتي و محيط زيستي را سوال بر انگيز خوانده است.

وي گفته است: نظارت کافي بر روي استفاده از ماده خطرناکي مانند سيانور در فرآيند استحصال طلا از معدن طلاي زره شوران توسط اين کارخانه وجود ندارد و اين امر سلامت محيط زيست منطقه را به خطر انداخته است.

محمد علي صفري يکي از کارگران شاغل در اين کارخانه نيز در اين خصوص به خبرنگار ايسنا، گفت: نشت سيانور از سد باطله کارخانه طلاي زره شوران وجود داشته و اخيراً موجب تلف شدن برخي از ماهي‌ها و موجودات زنده داخل آب‌هاي جاري و رودخانه‌هاي اطراف معدن و کارخانه زره شوران شده است.

وي افزود: آلودگي سيانور در اين کارخانه موجب تخريب محيط زيست شده و مسوولان کارخانه نسبت به اين مسئله بي توجه هستند و نکات ايمني لازم در آن بکار گرفته نمي‌شود.

وي ادامه داد: نشت سيانور از کارخانه طلاي زره شوران آلودگي شديد منابع آب، چشمه‌ها و آب هاي زير زميني را در پي داشته است.

احمد عبدي يکي از شهروندان ساکن تکاب نيز از شنيدن اخباري مبني بر نشت سيانور از کارخانه طلاي زره شوران ابراز نگراني کرده و گفت: اگر اين مسئله صحت داشته باشد مي بايست منتظر آينده‌اي بسيار تاريکي براي طبيعت و محيط زيست منطقه باشيم.

وي خاطرنشان کرد: با آلودگي منابع زيرزميني سلامت تمام شهروندان و اوضاع زيست محيطي منطقه به طور کلي تحت الشعاع قرار گرفته و اين امر موحب بروز خطراتي براي نسل‌هاي آينده خواهد شد.

تمام مسايل ايمني در زره شوران رعايت مي‌شود

از طرفي علي بخش جهانبخش مدير عامل شرکت پارس کاني و مجري سايت پايلوت کارخانه استحصال طلاي زره شوران تکاب نيز در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا، با رد شايعاتي مبني بر نشت سيانور از سد باطله اين کارخانه و خطر آلودگي به سيانور گفت: تمام مراحل احداث و فرآيند استحصال و عمليات انجام شده در پايلوت به طور مناسب و با نظارت متخصصان اجرا مي‌گردد و تمام مسايل ايمني در اين کارخانه در حد مطلوب و استاندارد رعايت مي‌شود.

علي بخش جهانبخش تاکيد کرد: تمام فرآيند توليد طلا توسط کارشناسان ذيربط، متخصصان سازمان محيط زيست، بازرسان و حتي مراجع قضايي مورد بررسي قرار گرفته و ضرايب ايمني اين کارخانه در حد قابل قبول ارزيابي شده است.

وي ياد آور شد: گروه‌هاي تخصصي پس از بررسي موارد مربوط به سد باطله و کاربرد سيانور در فرآيند استحصال طلا از کارخانه طلاي زره شوران تکاب، صحت و سلامت فرآيندها را تائيد کرده‌اند.

جهانبخش با اشاره به اينکه در منابع آب منطقه هيچ آلودگي سيانور مشاهده نمي‌شود، تصريح کرد: آبي که در محل کارخانه، سيانور داشته باشد در فرآيند توليد و در چرخه استحصال طلا به کار برده مي‌شود و آسيبي به طبيعت نمي‌رساند.

وي اظهار كرد: پروژه استحصال طلا از معدن زره شوران در حال گذار از مرحله پايلوت و آزمايشگاهي به احداث و راه اندازي کارخانه است و در اين مرحله گذار وجود چنين مسائلي طبيعي است اما تکنولوژي به کار رفته در اين پروژه مانع از بروز مشکلات بهداشتي مي‌شود.

وي در واکنش به اينکه ماهي‌هاي موجود در آب‌هاي جاري منطقه به علت نشت سيانور ناشي از فرآيند توليد طلا در سايت پايلوت تلف شده‌اند، خاطرنشان ساخت: در اطراف سايت پايلوت نه ماهي، نه قورباغه و نه هيچ موجود ديگري در اثر آلودگي سيانور تلف نشده است.

وي گفت: حاضريم به عنوان مسوولان کارخانه از منابع آب منطقه و آب‌هاي جاري منطقه استفاده کنيم و قابل آشاميدن بودن آن را اثبات كنيم.

اما عيسي زاده نماينده مردم مياندوآب، شاهيندژ و تکاب به اين توضيحات قانع نشده و اعلام کرد: آلودگي ناشي از نشت سيانور تا عمق آب‌هاي منطقه نفوذ کرده و موجب آلودگي خاک اراضي زراعي مي‌گردد.

وي با تاکيد بر اينکه با گذشت يکسال از بررسي موضوع هنوز اين مشکل حل نشده باقيمانده است افزود: جهت بررسي و تحقيق در زمينه آلودگي و نشت سيانور و مواد سمي از سد باطله کارخانه طلاي زره شوران مي بايست کميته‌اي ويژه تشکيل شود.

وي افزود: با تشکيل اين کميته زواياي مختلف اين آلودگي بررسي شده و در صورت ضرورت مي بايست از ادامه نشت سيانور به منابع آب و خاک تکاب جلوگيري شود.

نماينده مردم تکاب شاهين دژ و مياندوآب تصريح کرد: نشت سيانور از کارخانه طلاي زره شوران موجب نگراني گسترده مردم تکاب شده و بايد اين نگراني رفع شود و فعاليت اين کارخانه نبايد آلودگي و تخريب محيط زيست را به دنبال داشته باشد.

برخورد جدي با بهره برداران معادن در صورت عدم اجراي تعهدات

علاوه بر اين وجيه الله جعفري معاون امور معادن و صنايع معدني وزارت صنايع و معادن نيز از انجام آزمايشات در خصوص موضوع نشت سيانور از کارخانه طلاي زره شوران خبرداد و گفت: اين مسئله در حال بررسي فني است و نتايج آن بزودي اعلام خواهد شد.

وي با اشاره به توجه جدي بهره برداران معادن طلا به مفاد قانون معادن نيز افزود: معادن سرمايه‌هاي ملي کشور هستند و بايد به طور اصولي و کاملاً ايمن بهره برداري شوند.

وجيه الله جعفري در جريان بازديد از معدن و کارخانه طلاي زره شوران تکاب تاکيد کرد: اگر مشکلاتي که در معادن طلاي اين شهرستان وجود دارد حل نشود با مسوولان و بهره برداران آنها به طور جدي برخورد خواهد شد.

وي تصريح کرد: در صورتي که بهره برداران معادن طلا به تعهدات خود طبق توافقنامه واگذاري معادن عمل نکنند ضمن برخورد قانوني با آنها، ادامه بهره برداري از معادن امکان پذير نبوده و اين معادن تعطيل خواهند شد.

معاون امور معادن و صنايع معدني وزارت صنايع و معادن هم‌چنين خواستار تسريع در روند اجراي عمليات احداث کارخانه استحصال طلاي زره شوران تکاب شد و گفت: عمليات احداث اين کارخانه از چند ماه قبل شروع شده و بايد به سرعت پيش رود.

جعفري خاطرنشان کرد: دست اندرکاران احداث کارخانه طلا در زره شوران تکاب مي‌بايست در فاصله کوتاهي نسبت به احداث اين کارخانه اقدام کنند.

عمليات احداث کارخانه طلاي زره شوران تکاب با ظرفيت توليد سالانه 3 تن شمش طلا در نزديکي معدن زره شوران در ارديبهشت ماه 1389 آغاز شد اما با گذشت بيش از يکسال از آغاز آن تا کنون پيشرفت چشمگيري نداشته است.

با راه اندازي اين کارخانه بيش از سيصد نفر از شغل ثابت و پايدار بهره مند خواهند شد.

شهرستان تکاب با دارا بودن دو معدن بزرگ طلا و ذخيره طلا بالغ بر يکصد تن، يکي از قطب هاي توليد طلاي کشور محسوب مي‌گردد.