سران كشورهاي عضو ناتو پس از چند روز مباحثه و چانهزني سرانجام توافق كردند كه مسووليت بخشي از عملياتهاي نظامي عليه ليبي و اعمال منطقه پرواز ممنوع به اين سازمان سپرده شود.
به گزارش ايسنا، به نقل از خبرگزاري آسوشيتدپرس، با وجود اين توافق، اما مسووليت رهبري سختترين و پر مناقشهترين بخش عمليات نظامي يعني حملات به اهداف بر روي زمين، همچنان به عهده آمريكا خواهد بود.
آندرس فوگ راسموس، دبير كل ناتو كه در بروكسل خبر اين توافق را اعلام كرد، گفت كه كشورهاي ائتلاف احتمالا مسووليتهاي بيشتري را عهدهدار خواهند شد، اما فعلا اين تصميم مورد توافق قرار نگرفته است.
به نظر ميرسد برخي از اعضاي ناتو زير بار هرگونه دست داشتن در حمله به اهداف زميني نميروند و اين موضوعي است كه تنها تركيه در برابر آن مقاومت كرده است.
اين درحاليست كه خبرگزاري فرانسه گزارش داد كه يك مقام بلند پايه آمريكايي در اظهاراتي متناقض با حرفهاي دبير كل ناتو گفت كه روز پنجشنبه ناتو به توافق سياسي رسيده است كه نه تنها مسووليت ايجاد منطقه پرواز ممنوع را قبول كند، بلكه مسووليت همه عملياتهاي ديگري كه به منظور حفاظت از غيرنظاميان در ليبي انجام ميشود را نيز بپذيرد.
اين اظهارات مقام آمريكايي كه خواست نامي از وي برده نشود، در تناقض با صحبتهاي آندرس فوگ راسموس، دبير كل ناتو است كه گفت: سازمان ناتو تنها مسووليت ايجاد منطقه پرواز ممنوع را پذيرفته است.
اين مقام آمريكايي گفت: مساله كليدي در اينجا، اين توافقنامه سياسي است.
وي افزود: تا چند روز آينده ما قادر خواهيم بود كه علاوه بر اجراي فرماندهي و كنترل منطقه پرواز ممنوع كه طي امشب آن را انجام داديم، به اجراي فرماندهي و كنترل عمليات محافظت از شهروندان نيز بپردازيم.
وي اظهار داشت: آنچه كه باعث اختلاف در ائتلاف ناتو شده بود، اينكه آيا ناتو بايست كنترل همه اين عمليات را بپذيرد يا نه، اكنون ديگر وجود ندارد.
هيلاري كلينتون، وزير امور خارجه آمريكا، در واشنگتن ناتو را به خاطر قبول مسووليت ايجاد منطقه پرواز ممنوع تحسين كرد، هرچند كه آمريكا انتظار داشت كه ناتو مسووليت كامل عمليات نظامي عليه ليبي را عهده دار شود.
ناتو پنجشنبه شب گفت كه انتظار دارد كه اعمال منطقه پرواز ممنوع را طي دو يا سه روز آينده آغاز كند.
ناتو همچنين توافق كرد كه يك برنامهريزي نظامي بلند مدت را كه شامل يك منطقه "ممنوعيت رانندگي" است و قرار است از حركت نيروهاي زرهي و توپخانهاي معمر قذافي عليه مخالفان جلوگيري كند، در دستور كار قرار دهد.
نيكولا ساركوزي رييس جمهور فرانسه، با اشاره به اين كه سربازان وفادار به قذافي تانكهايي را در اطراف شهر مستقر كردهاند تا به تلفات غير نظاميان دامن بزنند، گفت: اگر ما به اينجا رسيدهايم كه مي خواهيم تانكها را هدف قرار دهيم، تنها به خاطر اين است كه تانكها غيرنظاميان را هدف ميگيرند.
سازمان پيمان آتلانتيك شمالي قرار است طبق برنامه روز يكشنبه آينده به منظور بررسي طرحهاي گستردهتر تشكيل جلسه دهد.
دبير كل ناتو اظهار داشت: بدون قضاوت زود هنگام درباره ارزيابيها، انتظار دارم كه در چند روز آتي تصميمي در اين باره گرفته شود.
ديپلماتها در ناتو همچنين طرحهايي را ارائه دادند تا نظارت سياسي بر اعمال ناتو بر عهده يك ائتلاف بينالمللي گستردهتر گذاشته شود.
مقامات آمريكا، اروپا، عرب و آفريقا هفته آينده به لندن دعوت شدهاند تا بر روي جزئيات اين طرح كار كنند.
ساركوزي گفت: هماهنگي سياسي تنها نبايد بر عهده ناتو باشد، چون كه كشورهايي اكنون در تلاشهاي اين نهاد مشاركت دارند كه عضو ناتو نيستند.
كشورهاي ائتلاف اروپا همچنين به دنبال اين هستند كه كشورهاي عرب نيز در عمليات نظامي مشاركت كنند تا اين عمليات به طور كامل توسط غربيها انجام نشود. انتظار ميرود هفته آينده قطر نيز گشتهاي هوايي خود را در اين عمليات، آغاز كند.
مقامات بلند پايه دولت باراك اوباما گفتند كه اين تصميم اخير ناتو طي يك گفتگوي تلفني چهار جانبه با شركت هيلاري كلينتون و وزراي امور خارجه فرانسه، انگليس و تركيه مورد توافق قرار گرفته است.
پارلمان تركيه روز پنجشنبه به دولت اين كشور اجازه داد تا در عمليات هاي نظامي در ليبي از جمله ايجاد منطقه پرواز ممنوع شركت كند.
گزارشگران در طرابلس گفتهاند كه نيروي هوايي ليبي به طور موثري خنثي شده است، اگرچه حملات هوايي سبب شده است كه نيروهاي قذافي از رديابي سريع مخالفان ناتوان بمانند ، اما ضعف در هر دو جناح سبب ميشود كه نبرد طولاني مدت بر سر تصاحب ليبي بين آنها همچنان ادامه پيدا كند.
آلن ژوپه، نخست وزير فرانسه، گفت كه ممكن است كمكهاي نظامي جامعه بينالملل تنها چند روز يا چند هفته و نه به مدت چند ماه، به طول انجامد.
بان كي مون، دبير كل سازمان ملل متحد گفت كه قرار است نمايندگاني از سوي حكومت ليبي و مخالفان اين حكومت در نشست اتحاديه آفريقا در آديسآبابا طي امروز(جمعه) حضور پيدا كنند و اين به عنوان بخشي از تلاشها به منظور دستيابي به آتش بس و كسب يك راهحل سياسي در ليبي انجام ميپذيرد.
نيكولا ساركوزي، رييس جمهور فرانسه، نيز گفت كه لزوما قذافي مجبور نيست به منظور پايان عمليات از قدرت كنار رود، بلكه پايان اين عمليات هنگامي است كه سربازان رهبر ليبي به پادگانها برگردند و ديگر تهديدي متوجه غيرنظاميان نباشد.