ماهي قرمز يا ماهي حوض از خانواده كپور ماهيان است كه به دست انسان اهلي شده است و قدمت پرورش آن در جهان به بيش از هزار و 600 سال ميرسد.
اين گونه را براي نخستين بار چينيها تكثير و پرورش دادند و و پس از آن وارد ژاپن و سپس وارد كشورهاي اروپايي و حدود 80 سال پيش نيز همزمان با ورود صنعت چاي به ايران وارد شد و به دليل زيبايي و رغبت مردم براي خريد، صنعت تكثير و پرورش آن در كشور توسعه يافت.
ماهي قرمز جزو آبزيان زينتي است كه مردم به دليل زيبايي ظاهري آبزيان زينتي را نگهداري ميكنند؛ به طوريكه بر اساس تحقيقات علمي انجام شده 15 دقيقه نگاه كردن به آكواريوم ماهي 48 ساعت استرسهاي روحي و رواني انسانها را ميكاهد.
لذا آبزيان زينتي در جهان طرفداران زيادي دارد و 180 كشور دنيا صادرات و واردات ماهيان زينتي دارند؛ به طوريكه ميزان حجم مبادلات آبزيان زينتي سالانه بيش از 15 ميليارد دلار است.
هماكنون 100شكل مختلف از اين گونه ماهي وجود دارد كه بيش از 30 مدل آن در كشورمان موجود است.
در حال حاضر در كشورمان بيش از 380 مركز مجاز تكثير و پرورش آبزيان زينتي وجود دارد كه عمدتا اين مراكز در اصفهان با مركزيت كاشان، استان مركزي با مركزيت محلات، قزوين و مازندران است.
با توجه به اينكه صنعت تكثير و پرورش ماهيان زينتي اشتغالزايي بالايي دارد و هر 50 هزار قطعه ماهي زينتي 15 شغل مستقيم و غيرمستقيم ايجاد ميكند و همچنين بازگشت سرمايه بسيار كوتاهي دارد كه از چند روز و نهايتا يك ماه است و تكثير و پرورش آن امري آسان است، از اين صنعت استقبال بالايي شده است به طوريكه كشورمان هم جزو توليدكنندگان بزرگ و هم جزو واردكنندگان بزرگ آبزيان زينتي است؛ گونههايي كه علم تكثير آن در كشورمان وجود ندارد، وارد ميشود.
گفتني است؛ طي 10 ماهه ابتداي امسال بيش از 105 ميليون قطعه آبزي زينتي از جمله ماهي قرمز در كشورمان تكثير و پرورش يافته و 12 ميليون قطعه انواع آبزيان زينتي وارد كشور شده است و با توجه به اينكه هر ساله در نزديكي ايام عيد تقاضا و استقبال خريد اين گونه از آبزيان در كشورمان افزايش مييابد، سازمان دامپزشكي به عنوان متولي بهداشت بيماريهاي آبزيان و در راستاي رعايت مسايل بهداشتي و انساني در خريد و نگهداري مواردي را اطلاع رساني ميكند كه در اين زمينه كاظم عبدي - مديركل دفتر بهداشت و مبارزه با بيماريهاي آبزيان سازمان دامپزشكي در گفتوگو با ايسنا، اعلام كرد: سازمان دامپزشكي به عنوان مرجع بهداشتي موافق عرضه ماهيان زينتي و مخالف عرضه و نگهداري لاك پشت، حلزون، سمندر و ديگر خزندگان و دوزيستان است.
وي تاكيد كرد: مردم بايد ماهي قرمز را بايد از اماكن مجاز همچون آكواريوم فروشيها، ميادين ميوه و تره بار، مراكزي كه توسط ادارات كل دامپزشكي در هر استان مشخص شده خريداري كنند.
همچنين هنگام خريد ماهي قرمز و ديگر ماهيان زينتي از خريد ماهياني كه روي بدنشان لكههاي قرمز، سفيد و سياه وجود دارد، فلسهايشان ريخته، بالههايشان پوسيده شده، زخم و برآمدگي روي بدنشان دارند، خودداري كنند.
عبدي اظهار كرد: اين نوع ماهيان نبايد در منزل كنار نور آفتاب، آشپزخانه و كنار شومينه قرار گيرند و پس از دوره نگهداري نبايد وارد منبع آبي همچون رودخانهها شوند.
به گفته مديركل دفتر بهداشت و مبارزه با بيماريهاي آبزيان سازمان دامپزشكي بهازاي هر يك ماهي يك تا دو ليتر آب لازم است و از آب شهر كه داراي كلر است به هيچ وجه نبايد استفاده شود؛ دو روز آب شهر را بيرون قرار داده تا كلر آن از بين رود و سپس استفاده كنند. همچنين در هفته دو تا سه بار آب ماهيان قرمز بايد تعويض شود كه هر بار يك سوم آب ماهيها عوض شود، كافي است.
وي تاكيد كرد: كودكان به هيچ وجه نبايد به آب ماهي يا بدن آنها دست بزنند و در صورت دست زدن سريعا دستشان را با آب و صابون بشويند.
عبدي اظهار كرد: سازمان دامپزشكي كشور هر ساله با نزديك شدن به ايام عيد، سيستم مراقبت فعال و غير فعال در كليه مراكز تكثير و پرورش آبزيان زينتي اعمال و از همه مراكز مجاز تكثير و پرورش استانها بازديد ميكند.
وي افزود: با انجام نمونهبرداري، آزمايشات ويروسي، قارچي و باكتريايي در صورت بيماري اقدام به درمان و معدومسازي و قرنطينه ميكند. همچنين گواهيهاي حمل مجاز بهداشتي صادر ميشود.
به گفته مديركل دفتر بهداشت و مبارزه با بيماريهاي آبزيان سازمان دامپزشكي طي سالهاي اخير با اقدامات بهداشتي سازمان دامپزشكي و مراقبتها، هيچ گونه بيماري خطرناكي در آبزيان زينتي مشاهده نشده است و امسال هم در صورت رعايت مسايل بهداشتي هيچ گونه مشكلي نخواهد بود.