افزايش قيمت دلار در بازار

جام جم آنلاين: بازار دلار در روزهاي پس از عيد نوروز با نوسان همراه با صعود قيمت مواجه شده است، به طوري كه قيمت فروش اين ارز در روز گذشته به يك هزار و 16 تومان رسيد.

اين در حالي است كه قيمت يورو در بازار با كاهش روبه‌رو و ديروز هر يورو در بازار تهران به حدود 1356 تومان رسيد. به اعتقاد برخي كارشناسان هم‌اكنون قيمت دلار براي حفظ ارزش ريال به طور مصنوعي پايين نگه داشته مي‌شود و با وجود افزايش قيمت صورت گرفته در بازار، هنوز با قيمت واقعي خود فاصله بسياري دارد.

فعالان بازار ارز يكي از دلايل افزايش قيمت دلار در بازار را ناشي از تصميم بانك مركزي مي‌دانند كه در پي افزايش قيمت جهاني دلار، نرخ پايه‌ فروش آن را افزايش داده است.

بهمن آرمان، تحليلگر مالي دليل افزايش قيمت دلار در بازارهاي جهاني را ناشي از بحران مالي ايجاد شده در يونان مي‌داند و به «جام‌جم» مي‌گويد: بحران مالي به وجود آمده در يونان باعث شد تا نرخ برابري دلار در مقابل يورو به ميزان يك دلار و 33 سنت افزايش پيدا كند، بنابراين آنچه كه در ايران اتفاق افتاده و قيمت دلار را به يكهزار و 16 تومان رسانده، در واقع متاثر از بحران مالي يونان است كه به علت كسر بودجه شديد اين كشور اتفاق افتاده است.

وي مي‌افزايد: دولت يونان ناچار شده به منظور جبران هزينه‌‌هاي خود در توافقي با اتحاديه اروپا مبلغ سنگيني وام دريافت كند.اين اقتصاددان درباره وضعيت بازار ارز در داخل كشور مي‌گويد: علاوه بر مسائل جهاني، در داخل كشور فشار واحدهاي توليدي براي اصلاح نرخ برابري ريال با دلار نيز در رشد قيمت اخير دلار تاثير دارد؛ زيرا ريال در مقابل ساير ارزها بسيار بالاتر از ارزش واقعي آن مورد داد و ستد قرار مي‌گيرد. به عنوان مثال با وجود تورم دو رقمي در 8 سال گذشته، نرخ برابري ريال در مقابل دلار همواره حدود يك هزار تومان بوده است، در نتيجه با اين نرخ برابري مصنوعي، توليد بسياري از كالاها در ايران نمي‌تواند اقتصادي باشد زيرا توليدكنندگان به هر حال ناچار به پذيرش نرخ تورم در هزينه‌هاي توليد خود بوده‌اند. بنابراين قيمت كالاهاي ايراني متناسب با نرخ تورم افزايش پيدا كرد، در حالي كه نرخ برابري ريال در مقابل ساير ارزها ثابت باقي مانده است كه اين امر متاثر از سياست‌هاي اشتباه اقتصادي است.

وي مي افزايد: دولت گمان مي‌كند با بالا نگه داشتن ارزش ريال و به صفر رساندن تعرفه كالاهاي وارداتي قادر به كنترل تورم است. در حالي كه در 4 سال گذشته اين سياست به كاهش نرخ تورم نينجاميد.

آرمان در پاسخ به اين پرسش كه در شرايط فعلي نرخ واقعي دلار چقدر است، مي‌گويد: اگر آمارهاي بانك مركزي را مبنا قرار دهيم، نرخ واقعي دلار در حدود 2300 تا 2500 تومان است. برپايه آمار منتشره بانك مركزي و براساس نرخ شاخص بهاي مصرف‌كننده (CPI) ارزش هر اسكناس هزار توماني كه در سال 1350 وارد سيستم اقتصادي كشور شد در پايان سال 1386 تنها برابر با 20 ريال آن زمان است كه خود اين امر نشان‌دهنده غيرواقعي بودن نرخ فعلي دلار است.

آرمان درباره پيش‌بيني آينده نرخ دلار در بازارهاي جهاني عنوان مي‌كند: بر اين باورم كه آمريكا تمايلي ندارد كه نرخ برابري دلار به يورو بيش از اين افزايش يابد، چرا كه آن را به نفع اقتصاد خودش نمي‌داند، اما پيش‌بيني مي‌شود نرخ برابري دلار به يورو به يك دلار و 20 سنت هم برسد ولي احتمال آن كه به قيمت‌هاي پيش از سال 2006 كه نرخ برابري دلار و يورو تنها 87 سنت بود، برسيم وجود ندارد.

وي خاطرنشان مي كند: نرخ برابري ريال در مقابل ساير ارزها در ايران تعيين نمي‌شود بلكه نهادهاي ديگري در اين كار موثر هستند و بالا بودن نرخ برابري ريال را در جهت منافع بلندمدت اقتصادي خود مي‌دانند زيرا به اين طريق بازار بزرگ‌تري را در اختيار گرفته‌اند.