رازهای نهفته در معبد شائولین؛ خانه‌ راهبان جنگجو (+عکس)

• آدرس: چین، استان هنان، شهر ژنگژو، شهرستان دنگ‌فنگ، کوه سونگ‌شان، معبد شائولین

معبد شائولین در دل «کوهستان سونگ» (Songshan Mountain) واقع شده که به‌عنوان یکی از پنج کوه مقدس چین مشهور است. محدوده اطراف معبد طبیعتی بکر و بی‌نظیر دارد و نه‌تنها برای آموزش، بلکه برای تمرین مدیتیشن و بودیسم بسیار مناسب است. «شهرستان دنگ‌فنگ» (Dengfeng County) که معبد در آن قرار گرفته، به‌عنوان مرکز آیین ذن بودیسم و هنرهای رزمی در چین شناخته می‌شود. در حقیقت، موقعیت مکانی معبد شائولین از دیرباز تاکنون نقشی کلیدی در شهرت و جایگاه فرهنگی آن داشته است.

درباره معبد شائولین

معبد شائولین بنایی مذهبی است که در آن علاوه بر انجام اعمال آیین بودا، به آموزش هنرهای رزمی نیز می‌پردازند. برخی از هنرهای رزمی که در این معبد تعلیم داده می‌شوند عبارت اند از «کونگ فو»، «تای چی چوان»، «سان‌ دا»، «چی‌ کونگ» و...

این هنرها نه‌تنها برای دفاع شخصی بلکه جهت ایجاد تعادل میان ذهن و بدن توسعه یافته‌اند. راهبان این معبد معتقدند که رزمی‌کاری بدون آگاهی معنوی ارزشی ندارد و به همین دلیل هنرهای رزمی آن‌ها با فلسفه بودایی در هم‌ آمیخته شده است. در این مدرسه، هر حرکت رزمی نمادی از هماهنگی با طبیعت است. معروف‌ترین هنر رزمی شائولین، کونگ‌ فو شائولین است که در این معبد پایه‌گذاری شده و یکی از مهم‌ترین میراث فرهنگی این مکان محسوب می‌شود.

 حرکات کونگ فو شائولین الهام گرفته از طبیعت و حیوانات است. سبک‌هایی مانند ببر، درنا، مار، میمون و پلنگ در این رشته از هنرهای رزمی، نمادی از هماهنگی با محیط زیست هستند. این هنر رزمی ترکیبی از تمرینات فیزیکی، حرکات نمادین و مدیتیشن است که نه‌تنها برای مبارزه، بلکه برای تقویت «چی» یا همان انرژی درونی طراحی شده است.

علاوه بر هنرهای رزمی، معبد شائولین نقش مهمی در ترویج فلسفه «ذن بودیسم» در شرق آسیا دارد. هر شاگردی که وارد معبد می‌شود، ابتدا اصول فلسفی ذن را یاد می‌گیرد. این فلسفه بر اهمیت لحظه حال و تمرکز کامل بر آنچه که اکنون در حال رخ دادن است، تاکید دارد. از این مکان فلسفه ذن به ژاپن، کره و سایر نقاط جهان گسترش یافته و تاثیر عمیقی بر هنر، ادبیات و حتی روش‌های جنگی در این مناطق گذاشته است.

این معبد در مساحتی گسترده واقع شده و شامل بخش‌های مختلفی از جمله تالارهای دعا، سالن‌های رزمی، باغ‌های بودایی و آرامگاه‌های راهبان است. یکی از جنبه‌های برجسته معبد، معماری آن است که متاثر از سنت‌های چینی است. سقف‌های نقش و نگاری شده، ستون‌های عظیم با حکاکی‌های نمادین و تندیس‌های بودا نشان‌دهنده شکوه تاریخی و معنوی این مکان هستند. این اثر تاریخی هم‌اکنون جزو میراث فرهنگی جهان محسوب می‌شود.

تاریخچه معبد شائولین دربرگیرنده تغییرات سیاسی، فرهنگی و مذهبی چین است. این معبد در سال ۴۹۵ میلادی، در دوره سلسله «وی شمالی» (Northern Wei Dynasty) به دستور «امپراتور ون دی» (Emperor Wen of the Northern Wei) ساخته شد. هدف اصلی از ساخت این معبد، میزبانی از راهبی هندی به نام «باتوئو» (Batuo) محسوب می‌شد که برای گسترش آیین بودایی به چین سفر کرده بود.

 چند دهه پس از ساخت معبد، راهب دیگری به نام «بودی‌دارما» (Bodhidharma) از هند به معبد آمد. او شیوه‌ای جدید از مدیتیشن و تمرینات جسمی را معرفی کرد که بعدها به یکی از پایه‌های کونگ‌فو شائولین تبدیل شد. بودی‌دارما همچنین با تلفیق فلسفه بودیسم و تمرینات بدنی، به توسعه و گسترش مکتب ذن بودیسم در چین کمک کرد.

نقاشی قدیمی مبارزه در معبد شائولین

در دوره‌های بعد، معبد شائولین با تهدیدات زیادی روبه‌رو شد. در سال‌های ۶۱۸ تا ۹۰۷ میلادی مصادف با دوره «سلسله تانگ» (Tang dynasty)، این معبد شهرت زیادی پیدا کرد؛ زیرا راهبان آن در نبردی به کمک «لی شی‌مین» (Li Shimin) شتافتند که بعدها به‌عنوان «امپراتور تای‌زونگ» (Emperor Taizong) شناخته شد.

 این حمایت باعث شد امتیازات ویژه‌ای از جمله زمین‌های کشاورزی به معبد اعطا شود و رونق آن افزایش یابد. در زمان سلسله‌های «مینگ» (Ming) و «چینگ» (Qing)، به‌دلیل نقش‌های سیاسی راهبان و شورش علیه حکومت، معبد هدف حملات نظامی قرار گرفت. در سال ۱۹۲۸ نیز فرماندهی به نام «شی یوسان» (Shi Yousan) معبد را به آتش کشید و بسیاری از دست‌نوشته‌ها، آثار تاریخی و نسخه‌های خطی ارزشمند را از بین برد.

یکی از نقاط عطف تاریخ معبد، اوایل قرن بیستم بود. تا قبل از این دوران معبد شائولین به‌دلیل جنگ‌های داخلی آسیب فراوانی دیده بود؛ اما از دهه ۱۹۸۰ میلادی به‌ویژه با ساخت فیلم‌های رزمی درباره معبد، شهرت آن در سطح جهانی افزایش یافت و دولت چین سرمایه‌گذاری‌های زیادی برای بازسازی و حفظ این مکان تاریخی انجام داد. این فیلم‌ها نه‌تنها داستان‌هایی از قدرت بدنی راهبان را نشان دادند، بلکه بر جنبه معنوی و فلسفی این معبد نیز تاکید داشتند.

عکس قدیمی از معبد شائولین در ۱۹۰۷

با وجود تمام این فراز و فرودها، معبد شائولین هر بار بازسازی، مرمت و حفظ شده و همیشه به‌عنوان نمادی از مقاومت فرهنگی و معنوی در چین و جهان باقی مانده است. این معبد امروزه به‌عنوان مکانی مقدس برای بودیسم، مدرسه‌ای برای رزم‌جویان و مقصدی جذاب و دیدنی برای گردشگران کارکرد دارد.

یکی از بزرگ‌ترین اساتید معبد شائولین، راهب بودی‌دارما بود که در سال ۵۲۷ میلادی به چین سفر کرد و مکتب ذن بودیسم را در این کشور شکل و توسعه داد. بودی‌دارما زمانی که در غار به مراقبه می‌پرداخت، برای حفظ سلامت جسمانی و جلوگیری از ضعیف شدن عضلاتش تمرینات بدنی نیز انجام می‌داد.

زمانی که وارد معبد شد دریافت که راهبان چندان به سلامت جسمانی خود اهمیت نمی‌دهند. در نهایت او مجموعه‌ای از تمرین‌های ورزشی را تدارک دید که پایه و اساس هنرهای رزمی شائولین را تشکیل می‌دادند؛ البته هنرهای رزمی پیش از داما نیز در چین گسترش یافته بودند و بسیاری از راهبان معبد در واقع سربازان بازنشسته بودند.

در نهایت هنرهای رزمی موجود، با آموزه‌های بودی‌دارما ادغام شدند و کونگ فوی شائولین را تشکیل دادند. او به‌عنوان بنیان‌گذار ذن بودیسم و توسعه‌دهنده هنرهای رزمی در معبد شائولین شناخته می‌شود.

در کنار بودی‌دارما، اساتید دیگری نیز نقشی کلیدی در آموزش و توسعه هنرهای رزمی داشته‌اند. این اساتید معمولا زندگی ساده و معنوی را در پیش می‌گرفتند و شاگردان خود را تشویق به تمرکز و هماهنگی میان بدن و ذهن می‌کردند. نکته جالب این است که اساتید شائولین برای سال‌های طولانی توانسته‌اند اسرار آموزش خود را تنها به شاگردان خاص منتقل کنند؛ این موضوع، معبد را به مرکزی اسرارآمیز در جهان تبدیل کرده است.

اسرار معبد شائولین

تمرینات جسمی، هنرهای رزمی شائولین، ذن بودیسم، تکنیک‌های مدیتیشن و کنترل ذهن، از اسرار اصلی معبد شائولین هستند که راهبان طی قرن‌ها از آن‌ها محافظت و به شاگردان خاص منتقل کرده‌اند.

راهبان معبد شائولین مهارت‌های فوق‌العاده‌ای در هنرهای رزمی دارند. آن‌ها در ۷۲ زمینه آموزش دیده‌اند و کار با ۲۶ سلاح را با تبحری خاص می‌دانند. چیزی که گردشگران و بازدیدکنندگان را حیرت زده می‌کند، تردستی ابرقهرمانانه این راهبان است. آنان می‌توانند بدون آسیب دیدگی سنگ‌های درشت را با دست خالی بشکنند، اجسام سنگین را با دست خالی بلند کنند، با انگشتان خود به چوب نفوذ کنند یا تنها روی یک انگشت یا نوک نیزه بایستند؛ بدون آنکه جراحتی بردارند.

 تمرکز ذهنی شدید و قدرت بدنی بالا آنان حاصل سال‌ها تمرینات مدیتیشن و ورزش‌های بدنی طاقت‌فرسا است. آن‌ها از صبح زود با تمرینات تنفسی و مدیتیشن روز خود را شروع می‌کنند و سپس به تمرینات بدنی می‌پردازند. راهبان در تمرینات بدنی، حرکات آکروباتیک، تمرین با سلاح‌های سرد، مبارزات شبیه‌سازی‌شده و... انجام می‌دهند.

یکی از تمرینات راهبان معبد شائولین «چی‌ کونگ» (Qigong) محسوب می‌شود که بر پایه اصول «چی» استوار است. چی‌کونگ روشی برای تقویت انرژی درونی و کنترل نفس است. این آموزش‌ها علاوه بر مهارت‌های رزمی، سلامت و طول عمر هم به شاگردان معبد می‌بخشد.

از دیگر ویژگی‌های اسرارآمیز راهبان و هنرجویان خبره این معبد، کنترل ذهن در برابر استرس، ترس و درد است. همچنین آنان می‌تواند آسیب‌های شدید ایجاد شده در بدن‌شان را به کمک اصول «چی» ترمیم کنند.

 آن‌ها برای رسیدن به این میزان از تمرکز، طولانی‌مدت مدیتیشن می‌کنند، روی آتش راه می‌روند، وزن زیاد اجسام سنگین را روی بدن خود تحمل می‌کنند و تمریناتی انجام می‌دهند تا ارتباط جسم و روان‌شان را به حداکثر برسانند. همچنین در این معبد خواص درمانی گیاهان دارویی و طب سنتی چینی نیز به راهبان و شاگردان آموزش داده می‌شود تا آنان از این علم برای تقویت و درمان خود و کمک به سایرین استفاده می‌کنند.

اگرچه این معبد در ابتدا فقط به راهبان و شاگردان اختصاص داشت و سایر افراد اجازه ورود به آن را نداشتند، امروزه امکان بازدید گردشگران نیز فراهم شده است. بازدیدکنندگان برای ورود به معبد باید بلیط تهیه کنند و سپس از دروازه اصلی وارد شوند. کسانی که قصد یادگیری هنرهای رزمی را دارند، باید از پیش ثبت نام کنند و در برنامه‌ها به‌طور منظم شرکت کنند. راهبان تنها شاگردانی را می‌پذیرند که اراده و تعهد قوی داشته باشند.

راهبان معبد شائولین

هزینه دریافت شده از شاگردانی که برای آموزش به معبد می‌آیند و درآمد حاصل از فروش بلیط، صرف تعمیرات، بازسازی، مرمت و نگهداری معبد می‌شود.

• ساعات بازدید معبد شائولین: همه‌روزه از ساعت ۸ تا ۱۷:۳۰
• هزینه ورودی معبد شائولین (۲۰۲۴) : ۸۰ یوآن

آموزش در معبد شائولین هزینه‌هایی دارد که بسته به‌مدت زمان دوره و نوع آموزش متفاوت است. هزینه‌ها معمولا شامل آموزش‌های رزمی، اسکان و وعده‌های غذایی ساده است. به‌عنوان مثال در دوره‌های میان‌مدت هزینه اقامت از متقاضی گرفته می‌شود و در دوره‌های طولانی‌مدت، شهریه سالانه و هزینه‌های زندگی در معبد دریافت می‌شود.

برخی مدارس آموزشی در نزدیکی معبد وجود دارند که هزینه کمتری دریافت می‌کنند و برای افرادی که بودجه محدودی دارند مناسب‌ترند. برای اطلاع دقیق از هزینه‌های به‌روز آموزش هنرهای رزمی، مدیتیشن و یادگیری اصول چی، می‌توانید به وب‌سایت معبد شائولین مراجعه کنید.

معبد شائولین از سه قسمت اصلی تشکیل شده است که گردشگران به‌ترتیب از آن بازدید می‌کنند.

در تالار رزمی هنرهای رزمی انجام می‌شود. گردشگران پس از عبور از یک تالار باشکوه که اطراف آن به چراغ‌های چشمک‌زن، مجسمه‌های تاریخی و حکاکی‌های رزمی مزین شده است، به سالنی می‌رسند که راهبان در آن فنون رزمی و حرکات نمایشی مبارزه تن به تن یا با انواع سلاح‌های سرد را به نمایش می‌گذارند. در این مکان حرکات رزمی هنرجوهای جوان و مهارت و تمرکز آن‌ها بسیار حیرت‌انگیز است. این تالار در ساعات اولیه صبح، مملو از شاگردانی است که از کشورهای مختلف و در رده سنی‌های متفاوت، مشغول تمرینات کونگ‌ فو هستند.

معبد شائولین

پس از عبور از تالار رزمی، گردشگران به کمک قطار برقی طی ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به معبد شائولین می‌رسند. بنای معبد در بالای کوه قرار گرفته و بازدیدکنندگان از در ورودی که در پایین کوه قرار دارد می‌توانند وارد شوند و پس از گذر از تالارها، به بالای معبد برسند. مراسم بودا نیز در بالاترین تالار برگزار می‌شود.

بخش سوم، جنگل پاگودا است که گردشگران پس از عبور از مسیر چوبی نیم‌کیلومتری به آن می‌رسند. این جنگل مساحتی حدودا ۲۱,۰۰۰ متر مربع را پوشش می‌دهد و ۲۴۳ پاگودا سنگی و آجری در آن دیده می‌شود که از سال ۷۹۱ تا ۱۸۰۳ بنا شده‌اند. برخی روایت می‌کنند این پاگوداها مقبره‌ راهبان برجسته این معبد است و برخی می‌گویند محل دفن خاکستر افراد مهم دودمان‌ها و خاندان‌های چینی است که برای زنده نگهداشتن یاد و خاطرشان ساخته شده است. پاگوداها سازه‌های بلند و چند لایه‌ای هستند که در تایلند، بالی و هند نیز دیده می‌شوند.

جنگل پاگودا معبد شائولین

اگر علاقه به کسب اطلاعات بیشتر در مورد معبد شائولین و سبک و اصول تعلیمات هنرهای رزمی در این مکان دارید، تماشای این فیلم‌ها را به شما پیشنهاد می‌دهیم:

• سی‌وششمین اتاق شائولین (The 36th Chamber of Shaolin)؛ محصول سال ۱۹۷۸
• مبارزی با نیزه هشت سر (The 8 Diagram Pole Fighter)؛ محصول سال ۱۹۸۴
• معبد جدید شائولین (New Shaolin Temple)؛ محصول سال ۲۰۱۱
• معبد شائولین (Shaolin Temple)؛ محصول سال ۱۹۸۲
• چهار انتقام‌جو (The Four Assassins)؛ محصول سال ۱۹۷۷

همچنین می‌توانید مستندهای زیر را نیز ببینید:

• معبد شائولین؛ ساخته شده در ۱۹۸۲
• مستندی از تمرینات راهبان شائولین برای رسیدن به استادی
• مستند کونگ فو شائولین
• 

فیلم مبارزی با نیزه هشت سر

منبع: کجارو