۶۰ هزار تن برنج تقلبی هندی که کارهای واردات آن از دولت مرحوم رئیسی آغاز شده بود در دولت مسعود پزشکیان در آستانه دریافت مجوز و ورود به سبد غذایی ایرانیها است. یک داستان تکراری دیگر از تنیده بودن رشتههای فساد در ساختارها که ارتباطی به تغییر دولتها و رویکرد آنها ندارد.
یاشار سلطانی در سایت خود به این موضوع پرداخته که بخشی از گزارش او را بازنشر می کنیم:
شرکت "ج" در زمان دولت مرحوم رئیسی با همکاری وزارت جهاد کشاورزی وقت، مجوز واردات ۶۰ هزار تن برنج هندی را دریافت کرده بود.
اگرچه در آزمایشهای انجام شده در مراجع علمی و معتبر، این برنج با دلایل قاطعی تقلبی شناسایی شده، اما لابیهای گسترده در حال دریافت مجوز توزیع این برنجها در ایران هستند. قراردادی که با یک فساد ۱۵۰۰ میلیاردی مواجه است و مهمتر از آن سلامت جامعه ایرانی را هدف قرار داده است.
سالها است که در ایران واردکنندگان، برنج هندی را به بازار ایران سرازیر میکنند. این سیاست البته همیشه مورد انتقاد شالیکاران ایرانی و تولیدکنندگان برنج ایرانی بوده اما دولتها معتقدند که برای تنظیم بازار باید برنج وارداتی هم سالانه وارد کشور شود. اما خیلی زود معلوم شد که برنجهای هندی استانداردهای لازم سلامتی را ندارند و برای همین واردات آنها با رعایت استانداردهای لازم سلامت همراه شد. با این حال در دوههی اخیر بارها شاهد حضور برنجهای آلوده یا فاسد در ایران بودیم.
آنچه در این گزارش میخوانیم اما شرح فسادی است که به اسم برنج باکیفیت هندی، برنجی بیکیفیت را خریداری کرده تا با واردات آن به کشور از مابهالتفاوت قیمت برنج سود کلانی ببرند و در مقابل سبد غذایی مردم ایران را آلوده کنند.
شرکت "ج" در زمان دولت سید ابراهیم رئیسی مجوز واردات ۶۰ هزار تن برنج هندی را با تخصیص ارز دریافت میکند. پس از برگزاری مناقصه، این شرکت متعهد میشود که برنج ۱۱۲۱ باسماتی هندی را از شرکتهای هندی SHIV SHAKTI و SHREE JAGDAMBA و GOEL INTERNATIONAL خریداری و به ایران وارد کند.
از این بگذریم که اساسا در بازار هند دیگر چیزی به اسم برنج ۱۱۲۱ وجود ندارد. اما این شرکت در دو مقطع نمونه محصول وارداتی را به آزمایشگاه eurofine در آلمان ارسال میکند که در مقطع اول و پیش از خرید کیفیت برنج تایید شده اما پس از واردات محصول و در آزمایش دوم از همان آزمایشگاه اعلام میشود که نمونه ارسال شده اختلاف فاحشی با نمونه قبلی دارد و از حد استاندارد بسیار پایینتر است و نمیتواند مجوز دریافت کند.
در واقع به نظر میرسد که شرکت مذکور قصد واردات برنج متفرقه هندی به بازار ایرانی را دارد که با تخمینهای فعلی هر تن آن ۵۰۰ یورو اختلاف قیمت نسبت به قیمت درج شده در قرارداد دارد.
این شرکت پیشتر اعلام کرده بود که برنج درجه یک باسماتی ۱۱۲۱ هندی را به قیمت هر تن ۹۹۹ یورو وارد کشور خواهد کرد اما قیمت برنج بی کیفیت وارد شده حدود ۵۰۰ یورو تخمین زده میشود که ۵۰۰ یورو اختلاف قیمت نسبت به قیمت درج شده در قرارداد دارد که این اختلاف قیمت ۱۵۰۰ میلیاردی، بخشی از فساد بزرگ این قرارداد است.
آزمایشگاه یوروفین آلمان که مرجع سنجش این برنجها است در آخرین گزارش خود اعلام کرده بود که برنج های ارسالی به این مجموعه نهایتا ۲ درصد حاوی برنج درجه یک ۱۱۲۱ هندی هستند و مابقی برنج محلی با کیفیت خیلی خیلی پایین به شمار میروند که ارزش صادراتی ندارند.
هرچند شرکت بازرسی کالا (BSMI) در ایران هم نقش موثر و آشکاری در این فساد دارد.
همانطور که پیشتر هم گفتیم فرایند به ثمر رسیدن این قرارداد موضوعی است که از دولت مرحوم رئیسی آغاز شده و به طرز جالبی در دولت مسعود پزشکیان هم با قدرت در حال پیگیری است تا وارد بازار شود. افراد دخیل در به ثمر رسیدن این قرارداد با توجه به سطح نفوذ را میتوان در دولتهای رئیسی و پزشکیان دنبال کرد.