کارشناس و تحلیلگر مسائل غرب آسیا گفت: موضع جمهوری اسلامی ایران درباره سوریه تغییر نکرده است.
به گزارش فارس، محمد جواد لاریجانی کارشناس و تحلیلگر مسائل غرب آسیا امشب (شنبه، ۱۷ آذرماه) در برنامه گفتوگوی ویژه خبری که با موضوع آخرین تحولات میدانی سوریه پخش شد، گفت: طرف مهاجم که شاخهای بازسازی شده از داعش است عملیات خود را با ۸۰ برابر تبلیغات بزرگنمایی کرده و رسانههای مختلف آن را بیان میکنند. البته ضربات قابل توجهی هم نیروهای ارتش سوریه دیده که به معنای ادعاهای آنها نیست.
وی افزود: باید گفت شرایط خیلی شرایط عجیبی نیست به این معنا که قبلاً در زمان تهاجم اولیه داعش آنها تا نزدیک کاخ ریاست جمهوری پیشروی کرده بودند اما شکست خورده و به عقب بازگشتند.
کارشناس مسائل منطقه تاکید کرد: شاید یک سوال مهم باشد که چه کسانی بازیگران پشت پرده صحنه هستند. در اینجا سه بازیگر وجود دارند که عمدتا در جمعآوری، تجهیز و هدایت بقایای داعش نقش عمده داشتند که آمریکا، رژیم صهیونیستی و ترکیه هستند.
وی ادامه داد: البته دولت ترکیه در حوزه بازیگری جلوتر از همه اینها عمل میکند اما آمریکا و رژیم صهیونیستی در درو کردن منافع جلوتر هستند.
لاریجانی تاکید کرد: فعالیت آمریکا و رژیم صهیونیست در استفاده از منابع سوریه هم اکنون آغاز شده است چون به هر صورت میتوانند مقاومت را که برای آنها دردسرهای عظیم در منطقه ایجاد کرده را تضعیف کنند که سوریه بخش عمدهای از مقاومت است.
وی افزود: از طرفی به این سمت حرکت کنند که حزب الله را محدود کنند اینکه رژیم صهیونیستی مرتباً آتش بس را نقض میکند به این علت است که در حال آزمودن توان حزب الله هست که اگر حزب الله محاصره شد به احتمال زیاد آتش بس توسط صهیونیستها از بین رفته و دوباره تهاجم خود را آغاز خواهد کرد.
کارشناس مسائل غرب آسیا تصریح کرد: در این بین اما هنوز منافع ترکیه مشخص نیست چون باید نهایتاً این قضایا به نتیجهای برسد. مقاصد دولت ترکیه با رژیم صهیونیستی و آمریکا ممکن است اختلافاتی داشته باشد. البته ترکیه عمدتاً به نقاط مربوط به منافع خود میاندیشد که هم شامل قسمتهای مرزی و هم نفوذهای آینده در منطقه.
وی ادامه داد: بحثهای تاریخی که توسط ترکیه با عنوان دولت عثمانی مطرح میشود به نظرم دولت ترکیه عاقلتر از این است که بر اساس تاریخ نقشه آینده منطقه را ترسیم کند. نهایتاً اینگونه بوده که دولت ترکیه از ابتدای کار با بخشهایی از داعش روابط بدی نداشته که به اسم اخوان المسلمین بوده یا هر نام دیگری که باقیماندهاند.
لاریجانی افزود: داعش با شکست بزرگ روبرو شد که هنوز هم شکست خورده است و نباید فکر کنیم داعش زنده است. بخشی از بقایای آنها توسط ترکیه به داخل مرزهای این کشور انتقال داده شد چون ایده اولیه آنها این بود که مسیر مرز خود با کردها و مسئله معارضان کرد را تضمین کند.
وی گفت: مسئله کردها یک مسئله مهم برای ترکیه است چون کردها چندین استان ترکیه را تحت نفوذ دارند. البته مقاصد دیگری نیز وجود داشته است.
معاون پیشین وزیر خارجه تاکید کرد: یک نکته کلیدی وجود دارد که در راندن داعش به سوریه به منطقه ادلب رسیدند و نیروهای مقاومت بخش از ادلب را هم تسخیر کردند. اینجا یک مثل اتفاق افتاد که دولت ترکیه و روسیه گفتند مردم در ادلب حضور دارند و اگر به آن دست بزنید ممکن است مردم کشته شوند لذا به این منطقه دست نزنید.
وی افزود: یک مناطق کمتر درگیر شامل قسمتی از ادلب، حمص تا لاذقیه را شامل میشد و بنا بود تعرضی به دولت انجام نشود و به تدریج موضوع با مذاکره حل و فصل شود. منتها این مسائل نوعی فریب بود و بازسازی ریشههایی که وجود داشتند به نوعی بازسازی داعش بود.
لاریجانی تصریح کرد: فردی که مدعی رهبری تحریر الشام است جزو داعشیها بود و به گردن زدن صدها نفر مجرم و گرفتن زنان بیچاره منطقه به عنوان اسرای جنسی هستند و این زنان را مدتها در اختیار داشتند.
وی با بیان اینکه تحریرالشام به دنبال انجام اقدامات فریب است، خاطرنشان کرد: این فرد در مصاحبه اخیر خود با سیانان هنگامی که خبرنگار از او پرسید که شماها همه داعشی بودید و گردن زنی کردهاید و زنان را به اسارت بردهاید حالا چه اتفاقی رخ داده که این سخنان را بیان میکنید که او پاسخ داد که ما خیلی عوض شدهایم.
کارشناس غرب آسیا تاکید کرد: صحنه سوریه اینگونه است که این نیروها به عنوان پیشران یعنی همان نیروهای داعش اما این بار با تهیه ویژه هم از لحاظ رسانهای و صحبت کردن و هم از لحاظ تعریف خود به عنوان انقلاب و هم از لحاظ تجهیز و از همه مهمتر از لحاظ ارتباط خود با داخل حضور پیدا کردهاند.
وی افزود: فکر میکنم اینجا یک غفلتی از طرف دولت و مقامات سوریه رخ داد که ارتباطات آنها را با قبایل مختلف نادیده گرفتند. در عین حال اگر فیلمهایی که به عنوان استقبال از آنها منتشر میشود را نگاه کنید؛ جمعیت یک جمعیت زیادی نیست ولی قسمت رسانهای آن بسیار بالا است.
لاریجانی گفت: آنچه هدف آنها است که اردوغان با کمال صراحت گفت هدف دمشق است و دعا کرد که این نیروها به سلامت به آنجا برسند. فکر میکنم آقای اردوغان در تعریف منافع خود سادهانگارانه رفتار کرده است و بعید میدانم مقاصد ایشان اتفاق بیفتد در حالی که ضررهای آن برای ترکیه بسیار فراتر از ضررهایی است که مشاهده میشود.
وی ادامه داد: صورت قضیه این است که داعش متحرک شده و عازم این است که دمشق را تسخیر کرده و یک حکومت جدید ایجاد کند.
کارشناس غرب آسیا تاکید کرد: بازیگران پشت صحنه تحولات سوریه سه کشور هستند منتها ترکیه در بازیگری از لحاظ کمک، موضعگیری، تجهیز، تعلیم و امکانات جلوتر هست ولی در چیدن منافع به نظرم رژیم صهیونیستی و آمریکا پیشتاز هستند.
وی ادامه داد: ما به هیچ وجه نباید فکر کنیم که مقاومت با این حرکات از بین میرود یا ریشه کن میشود. در صورتی که مقاومت یک درخت بسیار قوث تنومند است وقتی مقاومت در منطقه منافع سلطهگرایانه به خصوص آمریکا و رژیم صهیونیستی را مورد چالش بسیار ریشهای قرار داده طبیعتاً منتظر برخوردها و تهاجمهای آنها نیز باشد.
لاریجانی در پاسخ به این سوال که تاکنون اتفاق ویژهای از سوی مقاومت حداقل جمهوری اسلامی ایران رخ نداده و در داخل این ابهام وجود دارد که چرا جمهوری اسلامی ایران اقدامی انجام نداده است، تصریح کرد: در این رابطه، قدری مسئله رسانهای و تصمیمسازی نیز وجود دارد.
وی ادامه داد: اینجا باید از تحرکات وزیر خارجه محترم واقعاً تقدیر کنم ولی برخی نقدها نسبت به مواضع ایشان را دارم. به طور مثال جناب آقای عراقچی در مصاحبه گفتند اوضاع سوریه سیال است و یک نوع از موضعگیری ابا داشتند. به نظرم موضع ایشان سیالتر از مواضع سوریه است.
وی افزود: ما قاطعانه باید از دولت، ملت و مقاومت سوریه دفاع کنیم اصلاً مهم نیست که سیال هست یا خیر. تروریستها دفعه قبل تا نزدیک کاخ ریاست جمهوری سوریه نیز رفته بودند که با این وجود موضع ما تغییر نکرده بود یا حتی گفتوگو با معارضین مشروع نباید از طرف ما مطرح شود این مسئلهای است که میتواند به نوعی توصیه داخلی ما به آنها باشد.
کارشناس مسائل غرب آسیا در پاسخ به این سوال که احتمالاً موضع ایران نسبت به تحولات اخیر سوریه تغییر پیدا کرده است خاطرنشان کرد: بنده این موضوع را تایید نمیکنم. موضع ما اولاً درباره مقاومت که سر جای خود باقی است و سوریه یک بخش جدایی ناپذیر از مقاومت است مگر امکان دارد که سوریه را از مقاومت جدا کرد.
وی افزود: ممکن است نوع ورود تغییر پیدا کند که بسته به تفکر و استراتژیها و تاکتیکهای نیروهایی است که باید به صورت مستشاری به مسئله ورود کنند.
لاریجانی ادامه داد: ما هیچگاه به سوریه لشکرکشی نکردهایم. یعنی شبیه دولت اردوغان یا آمریکا نیستیم که بخشی از آنجا را تصرف کردهاند. ما یک حرکت مستشاری داشتهایم و امروز در سوریه نیروهای تعلیم دیده مقاومت وجود دارند که آنها باید میدانداری کنند.
وی گفت: البته اینها نقاطی است که ممکن است در آینده جزو نقاط ضعف دولت سوریه باشد منتها موضع ما در دفاع از سوریه باید بسیار محکم بیان شود و این موضع تغییر نکرده است.
کارشناس و تحلیلگر مسائل غرب آسیا گفت: ما همچون گذشته از مقاومت دفاع میکنیم و سوریه بخش جدایی ناپذیر از مقاومت است و نباید فریب ژستهای دیپلماتیک را بخوریم که تا دیروز فرد مدعی رهبری تحریرالشام به یک شکل لباس میپوشید اما امروز نوعی دیگر لباس میپوشد و سخنان اتو کشیده بر زبان میآورد.
وی افزود: این افراد به هیچ وجه معارضان مشروع نیستند بلکه تروریستهای آدمکشی هستند که دست آنها به گردن زدنهای بسیاری آغشته و آلوده است که فراموش شدنی نیست. لذا موضع جمهوری اسلامی ایران در این باره تغییر نکرده است.
لاریجانی ادامه داد: اینجا یک نقاط ضعف در ارائه مطالب وجود دارد که دیپلماسی ما باید بر محور مقاومت استوار باشد البته کارهایی که انجام میشود خوب است. این که آنها با معارضان صحبت کنند نسخهای نیست که ما باید در وسط معرکه به آنها ارائه کنیم چون به محض اینکه این سخن را بیان کنیم به این معناست که تروریستها حق داشتهاند.
وی افزود: یک جاهایی آمدهاند معارضان را گرفتهاند که برخی معارضان مشروع نیز در میان آنها وجود دارد در حالی که دعوا بر سر معارضان مشروع نیست. دعوا بر سر تروریستهای داعشی است که دفعه قبل شکست خوردند ما این بار نیز تجهیز و آماده شدهاند و دوباره به جان ملت و دولت سوریه افتادهاند.
کارشناس و تحلیلگر مسائل غرب آسیا گفت: مجدداً تاکید میکنم اینکه جریان داعش با حرکت سریع پیشروی میکند کاملاً درست است چرایی این حرکت به این مهم باز میگردد که یک ضعف در دفاع وجود داشته است.
وی افزود: دولت سوریه در محافظتها و دفاع اخیر عمدتاً به ارتش خود اتکا کرد و بخش زیادی از نیروهای مقاومت را از فعالیت قوی دورتر نگه داشت. کسانی که میتوانند جلوی اینها ایستادگی کنند نیروهای مقاومت مکتب حسینی هستند.
لاریجانی ادامه داد: ارتش سوریه مانند بقیه ارتشهای عربی هیچگاه یک ارتش قوی نبوده است البته در جنگ ۶ روزه از بقیه ارتشها بهتر عمل کرده ولی شبیه آنها بوده است.
وی ادامه داد: به طور کلی، ارتش رژیم صهیونیستی نیز یک ارتش قوی جنگی نیست به نحوی که یا باید با هواپیماهای خود زنان و کودکان را از بین ببرن یا اینکه از طریق اقدامات تروریستی مانند بمب گذاری در پیجرها به اهداف خود دست پیدا کنند. این اقدام از نظر نظامی تهاجم و نبرد محسوب نمیشود بلکه تروریسم است که در جنگ حقیقی شاهد بودیم هم در غزه هم در لبنان آنها نیروهای قوی نداشتند.
کارشناس و تحلیلگر مسائل غرب آسیا ادامه داد: این نقطه ضعف در استراتژی دفاعی سوریه وجود داشته که قابل قبول است. اصلاً چرا ارتش باید تا پای جان بجنگد ارتش سوریه از تروریستها چیزی کم نداشت بلکه آنچه کم داشت عزم و نوع تمرینی بود که در مقاومت هست. این نیروهای مقاومت هستند که دوباره داعش را حتی اگر به دمشق هم برسند نیز، تارومار خواهند کرد.
وی در پاسخ به این سوال که برخی مطرح میکنند روسیه به دلیل درگیری در اوکراین دیگر مانند گذشته از طریق هوا به تروریستها حمله نمیکند، تصریح کرد: توفیقات حملات هوایی حدی دارد اگر این حملات با یک نیروی متحرک با انگیزه زمینی همراه نباشد به تنهایی حریف تهاجمات زمینی و تروریستی نیست. بنابراین؛ آنچه در سوریه در آینده نه چندان دور شکل خواهد گرفت حتی اگر تروریستها به حوالی دمشق نیز برسند آن است که نیروهای مقاومت خود را بازیابی کنند و تحت سازماندهی جدید قرار بگیرند که این سازماندهی در حال انجام است.
وی افزود: نیروهای مقاومت تروریستها را پس خواهند زد و تروریستها حریف نیروهای مقاومت تربیت شده مکتب امام حسین (علیه السلام) نیستند ولی یک بحث جدی وجود دارد که چرا تحولات به این نقطه رسیده است.
لاریجانی گفت: نقاط ضعفی که سبب شد در حکومت دمشق که آنها موفق شوند در چند نکته خلاصه میشود. اول از لحاظ نظامی اگر به نیروهای عظیم مقاومت که بالغ بر ۱۰۰ هزار نفر هستند، میدان داده میشد اصلاً اجازه نمیدادند که تروریستها وارد حلب شوند.
وی ادامه داد: حتی تئوری آنها در نیز باقی بمانند یک تئوری غلط بود چون پس از آن نیز اتفاقی نیفتاد. البته ترکیه چند کارخانه در آنجا احداث کرد و آنجا را به عنوان پایگاه خود حفظ کرد.
کارشناس و تحلیلگر مسائل غرب آسیا گفت: باید سازمان سیاسی جدید در سوریه در چارچوب و زیر چتر مقاومت سریعا شکل بگیرد که معطل ماند و چندان جدی تلقی نشد.
وی ادامه داد: مسئله بعدی درباره سوریه موضوع قبایل است. قبایلی که در نقاط مختلف هستند یک مقدار رها شدهاند و آسیب دیدهاند و تروریستها به سراغ این قبایل رفتند. در عین حال مقاومت میتواند نقاط ضعفی داشته باشد و حتی گاهی نیز متحمل ضربه میشود که خود را بازسازی میکند چون یک درخت بسیار تنومند است.
لاریجانی گفت: مقاومت در سطح بسیار قابل توجهی در سوریه حضور و زمینه دارد فقط باید در یک سازماندهی جدید با تاکتیکهای جدید وارد میدان شوند. اکنون میدان در اختیار ارتش سوریه است که توان ارتش سوریه نیز تا همین حد است.
کارشناس و تحلیلگر مسائل غرب آسیا گفت: اینکه چرا تاکنون این فرماندهی شکل نگرفته به ساختار داخلی حکومت سوریه باز میگردد که آنها احساس کردند حالا که شرایط امن شد طبیعتاً ارتش سوریه میتواند امورات را انجام دهند که به نظر اشتباه راهبردی در داخل خود سوریه بوده است.
وی افزود: البته ارتکاب اشتباه به معنای آخر خط نیست. هنگامی که اشتباه را متوجه شدند ممکن است دچار ضرر شوند اما آنجا این اینرسی وجود دارد که مقاومت دوباره متحرک شده و آدمکشها را به بیرون بریزد و زمینه را برای حضور فعال ملت سوریه در ساختن آینده سیاسی و اجتماعی خود باز کند.
کارشناس غرب آسیا بیان کرد: ما هیچگاه درباره مقاومت معامله نمیکنیم چون ایران محور مهم حمایت از مقاومت است و ما درباره دفاع از ملت دولت و مقاومت سوریه اصلاً هیچ تردیدی نداریم.
وی با بیان اینکه چند بحث جانبی درباره تحولات اخیر سوریه وجود دارد تصریح کرد: اول اینکه برخی شبهه دارند که ما تعداد بسیاری شهید در سوریه دادیم و بزرگان ما رفتند اما اکنون چه شد. این یک بحث خیلی دقیق نیست و معنای این حرف این است که ظاهراً فکر میکردند همه امورات گل و بلبل شده و دیگر دشمن به ما حمله نمیکند در صورتی که اینگونه نیست.
وی افزود: ما یک پیروزی بزرگ را به دست آوردهایم و دشمن در کمین ما است. این اتفاقات شبیه دوران جنگ تحمیلی است که ما طی آن ۸ سال جنگیدیم و پیروز شدیم و کشور را نگه داشتیم اما آیا به معنای این است که در آینده کسی به ما تهاجم نخواهد کرد به فرض اینکه کسی که ایران تهاجم کند باید بگوییم ۸ سال بیخودی جنگ کردهایم. البته امروز دیگر کسی جرات نمیکند به ایران حمله کند.
لاریجانی گفت: توان دولت سوریه با توان جمهوری اسلامی ایران که یک قدرت عظیم منطقی است بسیار تفاوت دارد. آنجا هنوز کار دارد برای اینکه یک استخوان قوی اجتماعی توسط مقاومت شکل بگیرد که طبیعتاً به زمان کافی نیاز دارد.
کارشناس غرب آسیا بیان کرد: مقاومت در سوریه پیروزی عظیم به دست آورد منتها اکنون این پیروزی را مقداری از دست داده و دوباره به دست خواهد آورد چون دلایل پیروزی وجود دارد. البته این دلایل بیشتر از گذشته وجود دارد، چرا که هم داعشی که الان وجود دارد مانند داعش گذشته قدرتمند نیست هم به این دلیل که نیروهای تعلیم دیده مقاومت در سوریه قبلاً وجود نداشتند که تحرک خود را آغاز خواهند کرد.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران ابداً از پشت مقاومت تکان نمیخورد و بهترین پشتیبان مقاومت است. البته شاهد تبلیغات و سرزنشهای نادرست و سو هستیم.
لاریجانی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه جولانی مثل رهبر القاعده است، تصریح کرد: همین الان آمریکاییها اعلام میکنند که تحریرالشام تروریستی است اما این گروه را حمایت میکنند.
وی افزود: آمریکاییها از بنلادن استفاده کردند و بعد از حملۀ به افغانستان او را ناپدید کردند. اینها برای منطقه نقشه دارند و دقیقا هم با عراق کار دارند.
کارشناس مسائل غرب آسیا همچنین با بیان اینکه خاورمیانه اگر شعلهور شود اولین جایی که در آتش میسوزد منافع آمریکاییها است، تاکید کرد: اگر دمشق سقوط کند در تمام منطقه و حتی برای آمریکا و رژیم صهیونیستی آثار منفی بزرگی ایجاد خواهد شد.