دلایل پیدا و پنهان پیروزی ترامپ

اگرچه در آمریکا احزاب دیگری غیر از دموکرات و جمهوری خواه وجود دارند و اینطور نیست که جریان سومی نباشد، اما آنها پول، چهره های شناخته شده و تشکیلات منسجمی برای رقابت در سطح ملی ندارند.

عصرایران‌ ؛ جلیل بیات - بازگشت دوباره دونالد ترامپ به کاخ سفید باعث تحلیل های متعددی در داخل و خارج آمریکا شده و روزنامه نگاران و تحلیل گران را وا داشته به بررسی دلایل پیروزی او در انتخابات اخیر ریاست جمهوری ایالات متحد آمریکا بپردازند.

در این میان برخی تحلیل گران به حمایت ایلان ماسک، ثروتمندترین مرد جهان از ترامپ به عنوان برگ برنده او اشاره کرده اند که از ترامپ یک رئیس جمهور مجدد ساخت. بدون شک حمایت ماسک از ترامپ به لحاظ اعتباری، مالی و تبلیغاتی (در شبکه ایکس) تاثیرگذار بوده است، اما اینکه او را عامل اصلی بازگشت مجدد ترامپ به کاخ سفید لقب دهیم، در واقع ارزشگذاری فراتر از واقع برای ماسک است.

در مقابل بسیاری از تحلیل گران و رسانه ها از وضعیت ناخوشایند اقتصادی آمریکا به عنوان دلیل اصلی پیروزی ترامپ یاد کرده اند که چندان دور از واقع نیست. این موضوع را می توان از نظرسنجی های قبل از انتخابات متوجه شد. افزایش تورم و گرانی که آن هم به دلیل رکود اقتصادی بعد از دوره کرونا است، یقه‌ی هریس و دموکرات ها را گرفت و باعث شکست آنها شد، به خصوص که مردم این شرایط را نتیجه مدیریت بایدن – هریس می دانستند و ترامپ هم وعده بازگشت به شکوفایی اقتصادی قبل از کرونا را می داد.

برخی تحلیل گران شکست هریس را به «ریشه های مهاجر بودن او و تمایل آمریکایی ها به فاشیسم» مرتبط کرده اند. به نظر می رسد این ادعا چندان صحیح نیست چراکه در این صورت پیروزی باراک اوباما را چطور می توان معنا کرد؟ ضمن آنکه باید دانست اتفاقا خود مهاجرین از جمله سیاه پوستان، اعراب، مسلمانان و حتی لاتین تبارها هم به ترامپ رای دادند، علی رغم دیدگاههای نژادپرستانه و ضد مهاجرتی که او دارد که این امر دلیلی غیر از همان امید به بهبود روند اقتصادی با حضور ترامپ نمی تواند داشته باشد.

البته عدم اقبال به هریس را باید در ناشناخته بودن افکار و سیاست های او برای جامعه آمریکا هم دانست. به خصوص برای بسیاری از اعضای حزب دموکرات که به اصول دموکراسی بیشتر پایبند هستند اهمیت داشت که هریس به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری (و نه معاون) رقابت های مقدماتی یا همان انتخابات درون حزبی را طی نکرده بود و در یک فرایند کمتر دموکراتیک به عنوان نماینده حزب معرفی شد.

برخی دیگر از تحلیل گران عدم انتخاب هریس را به «سنت‌گرا بودن و نگاه‌های محافظه کارانه در جامعه آمریکا نسبت داده که هنوز به زنان اعتماد ندارند.» این در حالی است که حزب دموکرات که می توان با مسامحت آن را نماینده نیمی از مردم آمریکا دانست دو بار یک خانم را به عنوان کاندیدای خود معرفی کرده است. قاعدتا سران این حزب که حتما به خواست ها و دیدگاههای جامعه آمریکایی بیشتر آشنا هستند، اگر مطمئن بودند مردم آمریکا از رئیس جمهوری یک خانم استقبال نمی کنند فکر دیگری می کردند. اینکه هیلاری کلینتون و کاملا هریس در برابر ترامپ شکست خوردند به دلیل سنت گرا بودن یا عدم اعتماد به زنان در آمریکا نیست؛ چنین دیدگاهی موجب تقلیل مسئله می شود، در حالی که دلایل دیگری در این دو شکست باید جستجو کرد.

اگرچه در آمریکا احزاب دیگری غیر از دموکرات و جمهوری خواه وجود دارند و اینطور نیست که جریان سومی نباشد، اما آنها پول، چهره های شناخته شده و تشکیلات منسجمی برای رقابت در سطح ملی ندارند. لذا از آنجا که ترامپ علیه سیاست مداران هر دو حزب موضع گرفته و به انتقاد از آنها می پردازد، خود را به عنوان کاندیدای جریان سوم معرفی می کند. مردم آمریکا هم که از فساد سیاست مداران هر دو حزب اصلی خسته و گریزان شده اند، از او و مواضعش استقبال می کنند، چنانکه می توان یکی از عوامل اصلی پیروزی ترامپ بر کلینتون در سال 2016 را شکل گیری دوقطبی خانواده فاسد کلینتون ها در برابر فردی غیرسیاست مدار دانست.

لذا در بیان دلایل پیروزی ترامپ در سال 2024 باید موارد مختلفی همچون وضعیت اقتصادی نامناسب، افزایش مهاجرت های غیرقانونی در دوره بایدن، ویژگی های شخصیتی ترامپ، هجمه شدید علیه ترامپ که به خصوص بعد از دو سوءقصد نافرجام از او چهره ای که مورد ظلم قرار گرفته ساخت، ناشناخته بودن سیاست های هریس یا همسان دانستن آنها با سیاست های بایدن، ضعف دموکرات ها در سیاست خارجی، تمایل آمریکایی ها به انزواگرایی و عدم مداخله خارجی (به معنای همان شعار اول آمریکای ترامپ) و حمایت افرادی چون ایلان ماسک را مدنظر قرار داد.