بدخطی کودکان؛ دلایل و راهکارهای بهبود

در عصر حاضر اغلب مردم از جمله دانش‌آموزان بیشتر از تایپ کردن استفاده می‌کنند تا نوشتن با دست . این تمرین نکردن نوشتن می‌تواند از تقویت مهارت‌های نوشتن جلوگیری کرده و باعث بدخطی فرد شود. به نظر می‌رسد در جهان دیجیتال دانش‌آموزان فرصت کمتری برای توسعه مهارت‌های حرکتی ظریف و حافظه عضلانی خود داشته باشند.

عصر ایران؛ شادی مکی (فرآوری و تنظیم): برخی از کودکان و نوجوانان به دلیل بدخط بودن در دوران تحصیل با مشکلات بسیاری مواجه می‌شوند. این مشکلات می‌توانند روحیه دانش‌آموز را تحت تاثیر قرار داده و اعتماد به نفس او را کاهش دهد. سرزنش شدن توسط معلم یا همکلاسی‌ها و گرفتن نمرات پایین به دلیل ناخوانا بودن نوشته دانش‌آموز از جمله عواملی است که می‌تواند برای دانش‌آموز مشکل بیافریند.

والدین بهتر است از دست خط بد کودک به راحتی عبور نکنند زیرا گاهی عوامل زمینه‌ساز دست خطی می‌تواند نگران‌کننده باشند و به همین دلیل بهتر است کودک را به متخصص ارجاع داد.

مهارت‌های حرکتی ضعیف: متخصصان ضعف مهارت‌های حرکتی را یکی از دلایل ابتدایی بدخطی دانش‌آموزان توصیف می‌کنند. درواقع برای داشتن یک دست خطر خوب باید حرکات انگشتان و مچ دست دقیق و کنترل شده باشد مساله‌ای که نیازمند مهارت‌های حرکتی ظریف است. اگر در کودکی این مهارت‌ها توسعه نیافته باشد این احتمال وجود دارد که او در زمینه در دست گرفتن صحیح مداد،‌شکل دادن به حروف و اعمال فشار مناسب برای نوشتن با مشکل مواجه شود.

دیس‌گرافی: ابتلا به دیس گرافی هم می‌تواند زمینه‌ساز بدخطی در دانش‌آموز باشد. دیس‌گرافی نوعی اختلال در یادگیری است که به صورت مشکلات نوشتن مانند املای غلط کلمات ، بد خط نویسی و ناتوانی در انتخاب صحیح کلمات بروز می‌یابد. این اختلال در سنین مختلف علائم متفاوتی دارد. با این حال باید توجه کرد که همه افراد دارای دست خط بد مبتلا به دیس‌گرافیا نیستند گاهی افرادی با داشتن دست خط مرتب هم به این اختلال دچار هستند.

ضایعات استخوانی و حالات روانی منفی: متخصصان عامل دیگری را هم برای بدخطی دانش‌آموز عنوان می‌کنند. آنها می‌گویند ضایعات استخوانی، عصبی یا حالات عاطفی وروانی نامطلوب می‌تواند در دست خط بد موثر باشد. در چنین شرایطی آموزش خوشنویسی کافی نیست و حتما باید به یک متخصص مراجعه کرد.

تمرین نکردن: این موضوع هم از دیگر عواملی است که می‌تواند منجر به بدخطی دانش آموزان شود. توجه کنید که در عصر حاضر اغلب مردم از جمله دانش‌آموزان بیشتر از تایپ کردن استفاده می‌کنند تا نوشتن با دست . این تمرین نکردن نوشتن می‌تواند از تقویت مهارت‌های نوشتن جلوگیری کرده و باعث بدخطی فرد شود. به نظر می‌رسد در جهان دیجیتال دانش‌آموزان فرصت کمتری برای توسعه مهارت‌های حرکتی ظریف و حافظه عضلانی خود داشته باشند.

دیس پراکسیدیس پراکسی: این اختلال که به عنوان اختلال هماهنگی رشد (DCD) هم شناخته می شود، نوعی اختلال عصبی است که مهارت‌های حرکتی خوب، ناخوشایند، درک، حافظه، توجه و مهارت‌های اجتماعی تأثیر می گذاراجتماعی فرد را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. کودکان مبتلا به این اختلال معمولا دست خط بدی دارند.

عامل هوش: روان‌شناسان عامل هوش را هم در دست خط بد افراد موثر می‌دانند. آنها معتقدند که دست‌خط بد می‌تواند ناشی از هوش بالای افراد هم باشد. مطالعات نشان داده است که مغز افراد باهوش و نوابغ سریعتر از دستشان عمل می کند. گفته می‌شود انیشتین از جمله دانشمندانی بود که دستخط خوبی نداشته است.

راهکارهایی برای بهبود دست‌خط کودک

راهکارهایی وجود دارد که به بهبود بدخطی فرزند شما کمک می‌کند:

آموزش الگوی صحیح گرفتن قلم
محل مناسب گرفتن قلم در دست را آموزش دهید برای اینکار می‌توانید با نخ و... این محل را نشانه‌گذاری کنید.
از سرزنش کودک به دلیل بدخطی خودداری کنید
او را مضطرب نکنید
تصویر مثبت از او ارائه دهید

با دادن تمریناتی حرکات او را تقویت کنید به عنوان مثال از کودک بخواهید با استفاده از حرکات آزاد وگسترده دست وبه کار گیری عضلات شانه بازو وانگشتان بر روی تابلو طراحی کند.

با استفاده از سایر وسایل حرکات نوشتن او را پرورش دهید: به عنوان مثال او را تشویق کنید که برای تمرین خط از انگشت خود یا رنگ گواش استفاده کند.

اگر انگشتان کودک شما حین نوشتن می‌لرزد بهتر است او را نزد متخصص مغز واعصاب ببریداما اگر او سر خود را به کاغذ خیلی نزدیک می‌کند فرزندتان را به چشم پزشک ارجاع دهید.

با این حال راهکارهای دیگری هم برای بهبود خط و بهبود عملکرد حرکتی انگشتان او وجود دارد؛ شرکت در کلاسهای خوشنویسی، اصلاح وضعیت نشستن دانش آموز، بریدن با قیچی، مچاله کردن کاغذ جهت تقویت انگشتان دست، نوشتن و نقاشی کردن روی ماسه نرم، پر کردن نقطه چین و رنگ آمیزی کردن، نوشتن بین دو خط موازی به نحوی که از خط بیرون نزندو ... از جمله این راهکارها هستند.