عصر ایران/ فرآوری و تنظیم:شادی مکی- لکنت زبان در میان کودکان دلایل متفاوتی دارد. در میان کودکان کمسنوسالتر این موضوع ممکن است بخشی طبیعی از یادگیری صحبت در کودک باشد. اما در میان برخی دیگر از کودکان این پدیده به صورت ناگهانی بروز میکند. در ادامه با این اختلال گفتاری بیشتر آشنا میشوید.
لکنت زبان نوعی اختلال گفتاری است که در آن صداها، هجاها یا کلمات تکرار یا طولانیتر از حد معمول بیان میشوند در این حالت فرد مبتلا قادر نیست کلمات را به صورت پیوسته ادا کند. این افراد نسبت به آنچه میخواهند بگویند از آگاهی کامل برخوردارند اما برای بیان آن دچار سختی میشوند برای مثال ممکن است فرد یک کلمه، هجا، حروف بیصدا یا صدادار را تکرار کند یا به صورت طولانی و کشیده بیان کنند یا سخنگفتن به دلیل برخورد با یک کلمه یا صدایی که برای ادای آن دچار مشکل است متوقف شود.
لکنت زبان کودکان چیست؟
لکنت برای کودکان کوچکتر که که هنوز توانایی گفتاری و زبانیشان به اندازه کافی رشد نکرده تا بتوانند آنچه میخواهند را بگویند غیرعادی نیست درواقع لکنت زبان کودکان غالبا خفیف بوده و کودک با رشد مهارتهای گفتاری از آن عبور میکند، اما گاهی لکنت به صورت مزمن در فرد بروز مییابد و تا بزرگسالی او هم ادامه دارد. گرفتگی زبان در کودک میتواند پس از ترس شدید ، یا از دست دادن یکی از عزیزان یا تولد یک فرزند دیگر یا حادثهای نامشخص بروز کند. با این وجود محققان نتوانستهاند علت مشخصی برای لکنت بیابند یا ترس را عامل بروز لکنت قلمداد کنند با این حال برخی از تحقیقات ارتباطی بین ژنتیک و ویژگیهای شخصیتی در بین این کودکان پیدا کردهاند.
راهکارهایی برای کمک به کودک دچار لکنت
با این همه راهکارهایی وجود که والدین با در پیش گرفتن آنها میتوانند به کودک خود برای بهبود لکنت زبان کمک کنند.
کاهش نگرانی در والدین: نگرانی پدر و مادر و تلاش آنها برای رفع لکنت در کودک باعث افزایش استرس و نگرانی در او میشود. همین نگرانی هم باعث آگاهی کودک از لکنت زبانش میشود، اگر کودک نسبت به اختلال خود حساس شود باعث تشدید مشکلات گفتاری او میشود.
تماس چشمی با کودک زمان صحبت با او: برخی از والدین بعد از بروز لکنت در فرزندشان برای اینکه او از وضعیت خود دچار خجالت و پریشانی نشود زمان صحبت با او به سوی دیگری نگاه میکنند یا به سمت پایین نگاه میکنند. این مساله باعث توجه و حساسیت کودک نسبت به مشکلش میشود و حتی ممکن است گمان کند که باعث خجالت والدین خود است. بنابراین بسیار حائز اهمیت است که که زمان صحبت با کودک خود رفتاری عادی داشته و به چشمان او نگاه کنید و در صورت بروز لکنت همچنان به تماس چشمی خود ادامه دهید.
به کودک نگویید از نو شروع کن: زمانی که کودک در هنگام صحبت دچار لکنت شد از گفتن عباراتی مانند «آهستهتر»، «از نو شروع کن» یا «نفس عمیق بکش» خودداری کنید. اینکه از کودک بخواهید چیزی را کنترل کند که قادر به کنترل آن نیست باعث ایجاد و بروز احساس ناامید و سرخوردگی در او میشود.
افزایش فعالیتهای غیر گفتاری کودک: لکنت زبان در کودک غالبا باعث کاهش تدریجی اعتماد به نفس در او میشود به نحوی که او این مشکل گفتاری خود را به مهارتها و فعالیتهای روزانهاش هم تعمیم میدهد. برای جلوگیری از شکلگیری این تفکر بهتر است فعالیتها و مهارتهای غیرگفتاری او مانند نقاشی کردن، فوتبال بازی کردن، بازیهای فکری را افزایش دهید.
آهسته و شمرده صحبت کنید: شمرده صحبت کردن والدین باعث میشود که کودک به تدریج این شیوه گفتاری را یاد گرفته و تکرار کند. این درحالی است که مطالعات نشان داده است، شمرده صحبت کردن مشکلات گفتاری افراد مبتلا به لکنت را کاهش میدهد. اگر شما با سرعت کم با کودک مبتلا به لکنت خود صحبت کنید او هم در زمان گفتوگو با شما سرعت خود را کاهش داده و در نتیجه لکنت او کمتر میشود.
کاهش هیجان و استرس در خانه: لکنت زمان در این گروه از کودکان زمانی افزایش مییابد که دچار هیجان و ترس شوند. بنابراین حذف عوامل افزایش دهنده هیجان درخانه و محیط پیرامونی کودک در طول دوره درمان لکنت زبان کودکان امری ضروری است.