مذاکرات ترکیه و یونان؛ گامی به جلو یا تکرار بن‌بست؟

با وجود برگزاری مذاکرات در سطوح مختلف و توافق بر روی برخی مسائل، اختلافات عمیق بین ترکیه و یونان بر سر دریای اژه همچنان حل نشده باقی مانده است.

تغییری در مواضع دو کشور در قبال مسائل دریای اژه وجود ندارد و به گفته مقامات ترکیه، مطلقاً نمی توان درگیریها در دریای اژه را به یک مورد کاهش داد.

مدتی است که مذاکرات ترکیه و یونان در سطح وزرای خارجه ادامه دارد. پیام های روشنی از هر دو کشور همسایه برای کاهش تنش منطقه ای داده شد. گیورگوس گراپتریتیس وزیر امور خارجه یونان در مصاحبهای اطلاعاتی در مورد آخرین وضعیت منطقه ارائه کرد.

به گزارش عصر ترکیه به نقل از روزنامه حریت، این اظهارات واکنشهایی را در پی داشته است. موضوع این است که وزیر خارجه یونان در اظهارات خود به اهمیت گفت و گو بین دو کشور اشاره کرده است. بنابراین، خطوط قرمز یونان تغییر نکرده ، اما آیا خطوط قرمز ترکیه تغییر کرده است؟ روابط دو کشور در چه مرحله ای است؟

هاکان فیدان وزیر امورخارجه و همتای یونانیاش از مدتی پیش با یکدیگر دیدار کردند و در حال رایزنی درباره تمامی موضوعات و مسائل منطقه ای دو کشور هستند. در همین حال توافق بین رئیس جمهور اردوغان و میتسوتاکیس نخست وزیر یونان بر سر تمرکز بر دستور کار مثبت بین دو کشور وجود دارد که با بیانیه آتن که در 7 دسامبر 2023 امضا شد، برآن تاکید شده است . وزیر امور خارجه ترکیه آبان ماه در آتن خواهد بود که طی این سفر روابط دوجانبه و همچنین مقدمات ششمین نشست شورای همکاری در سطح عالی که قرار است در ماه های اول سال 2025 در آنکارا به ریاست اردوغان و نخست وزیر یونان برگزار شود فراهم میشود.

حقیقت این است که مقامات ترکیه و یونان باید برای تقویت ثبات و صلح در منطقه با یکدیگر همکاری کنند. هرچند موضوعاتی وجود دارد که دو کشور درباره آنها نظرات یکسان ندارند، اما تعداد موضوعاتی که می توان روی آنها توافق کرد کم نیست.

در عین حال تغییری در مواضع دو کشور در قبال مسائل دریای اژه وجود ندارد و به گفته مقامات ترکیه، مطلقاً نمی توان درگیریها در دریای اژه را به یک مورد کاهش داد. اکثریت قریب به اتفاق مشکلات دریایی و هوایی از نظر قانونی به هم مرتبط هستند و لازم است به همه این مسائل همزمان رسیدگی شود.

آنکارا مدعی است هدفش این است که مسائلی را که ممکن است تنش و بحران ایجاد کند حل نشده باقی نگذارد و آرامشی دائمی در روابط دو کشور ایجاد کند.

آنکارا تاکید کرده خواهان یک راه حل دائمی، جامع و عادلانه مطابق با قوانین بین المللی برای اختلافاتی مانند آب های سرزمینی و حریم هوایی، تشکیلات جغرافیایی با مبدا نامشخص و برگرداندن جزایر به وضعیت غیرنظامی است. با این وجود مقامات ترکیه متذکر شدهاند که درصورتی که راه حل مشترکی برای این مسائل بین دو کشور نیابند، موضوع را به دادگاه بینالمللی ارجاع خواهند داد.

اما درعین حال و با وجود اختلافات بین دوکشور،میتوان این پیام را از تحرکات ترکیه و یونان گرفت که دو کشور آماده همکاری در زمینههای محیط زیست، انرژی، تحقیقات علمی، مبارزه با مهاجرت غیرقانونی و عملیات جستجو و نجات هستند.