عصر ایران؛ مهرداد خدیر- گفت‌و‌گوی استیون ساکر- Stephen Sackur - مجری کهنه‌کار و بسیار حرفه‌ای هارد‌تاک از شبکه جهانی بی‌بی‌سی با نماینده دولت خودگردان فلسطین در بریتانیا -که از تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی هم پخش شد - یک کلاس درس در عالی‌ترین سطح روزنامه‌نگاری برای فن مصاحبه همچنین نوع پاسخ‌گویی مصاحبه شونده در دفاع از اهداف و عملکرد و نیز شرح تاریخ معاصر و ماجرای فلسطین است.
مجری برنامه از ابتدا تا انتها تمام همت خود را بر این گذاشته بود که از زیر زبان حسام زملط - Husam Zomlot - سفیر دولت ملی فلسطین در لندن - و به قول تلویزیون بی‌بی‌سی نماینده دولت خودگردان فلسطینی در بریتانیا- سخنی علیه حماس و در محکومیت صریح عملیات آنان در ۱۵ مهر بیرون بکشد. چه به عنوان آغاز کننده جنگ و چه به خاطر آسیب به غیر نظامیان و چه مانع صلح فلسطین با اسراییل به گونه‌ای که اگر حذف شود دولت ملی فلسطین یا تشکیلات خودگردان - وارثان صلح یاسر عرفات با اسراییل - با خیال آسوده می‌توانند زندگی کنند.
مجری حتی با یادآوری گاه و بی‌گاه کشته شدن برخی از اعضای خانواده آقای زملاط در بمباران‌های اخیر غزه می‌کوشید احساسات او را علیه حماس تحریک کند اما به عکس او علیه جناح تندرو و نه تمامیت اسراییل موضع می‌گرفت و خون بستگان خود را بر گردن آنان انداخت.
استیون ساکر البته یک مجری مسلط است و شاید حرفه‌ای ترین مجری در گفت‌و‌گوهایی از این دست و انصاف حکم میکند یادآور شویم با طرف اسراییلی هم صریح و روشن مصاحبه کرد و روش او شبیه اوریانا فالاچی است. این که به شیوه‌های گوناگون سخنی را از دهان مصاحبه‌شونده بیرون بکشد که در وضعیت عادی پنهان میکند و به بیان آن تن نمی‌دهد. ( مشهورترین نمونه مصاحبه‌های او با شاه و معمر قذافی).
حسام زملاط اما هرگز در این تله نیفتاد و حتی نلغزید چندان که وقتی از او سوال شد آیا حماس را به خاطر حمله هفتم اکتبر محکوم میکند یا نه پاسخ داد ما و ۲۲ کشور عربی هرگونه خشونت علیه غیر‌نظامیان را محکوم کرده و می‌کنیم.
ساکر نیک می‌دانست و البته همه می‌دانیم که تشکیلات خودگردان در کرانه باختری و رام‌الله دیگر دشمن اسراییل نیست اگرچه خواستار سقوط دولت نتانیاهو هستند و در واقع تنها بر سر بیت‌المقدس شرقی و شهرک‌سازی در اراضی بعد از ۱۹۶۷ و استمرار محاصره غزه با اسراییل اختلاف دارد.
سازمان آزادی‌بخش و یاران عرفات فقید یا همان تشکیلات خودگردان به ۲۲ درصد سرزمین رضایت داده و به دنبال ایده دو دولتی است و از این رو با حماس و جهاد اسلامی اختلاف دارد اما در این مصاحبه حتی یک کلمه هم به این موارد اشاره نکرد و هر گاه درباره حماس سوال شد یادآوری و تکرار کرد حماس یک گروه است اما ما یک دولت‌ایم و اگر از حماس سوال دارید از خود اسماعیل هنیه بپرسید.
ساکر از میهمان خود خواست درباره ۲۰۰ گروگان اسراییلی هم نظر دهد و او گفت: آرزو دارم هم این ۲۰۰ گروگان و هم ۲۰۰۰۰۰۰ مردم غزه که گروگان اسراییل‌اند آزاد شوند.
سفیر تشکیلات خودگردان (به رهبری محمود عباس) گفت: وقتی فلسطینی‌ها برای آزادی سرزمین خود از روش جنگ مسلحانه استفاده می‌کردند به آنها تروریست می گفتند. هنوز هم کنگره آمریکا سازمان آزادی‌بخش فلسطین را به رغم صلح ۳۰ سال قبل و امضای پیمان اسلو -که با میانجی‌گری رییس جمهوری وقت آمریکا ( ۲۰۰۳- بیل کلینتون) نهایی شد- سازمان تروریستی میداند.
در پی آن هنگامی که استراتژی مقاومت عمومی خشونت‌پرهیز را در پیش گرفتیم باز با انگ تروریسم دیپلماتیک رو به رو شدیم. مردم حامی حقوق فلسطین در خود انگلستان را هم ضد یهود خواندند و حتی وقتی خود یهودیان از عملکرد اسراییل ابراز انزجار کردند به آنها گفتند یهودی‌های از خود بیزار! اینها همه نشان می‌دهد فلسطینی ها هر کاری کنند انگار حقی ندارند و من می‌خواهم بپرسم: آیا ما حقوقی داریم؟
مجری اما هدف اصلی خود را دنبال می‌کرد. این که نماینده جناح میانه فلسطین و کرانه باختری را به محکوم کردن حماس وادارد. از این رو پرسید: آیا عملیات هفتم اکتبر (۱۵ مهر/ توفان الاقصی) درست بود؟ حسام زملاط گفت: چرا تنها به ۱۰ روز قبل می‌روید ( مصاحبه در ۲۵ مهر ضبط شده) و نه به ۱۰۶ سال پیش که اعلامیه بالفور را نوشتید؟ او ادامه داد: چرا مدام درباره حماس از من می‌پرسید ولی درباره گروه‌های دست راستی افراطی در اسراییل نمی‌پرسید و آن‌گاه یک به یک از آنها نام برد.
زملاط گفت: چرا نمی‌پرسید یکی از اینها که این روزها صدای او بلندتر هم شده گفته فلسطینی‌ها سه گزینه بیشتر ندارند: اول این که به صورت برده در اسراییل زندگی کنند. دوم این که کوچ کنند و به هر جای دیگر بروند و سوم این که بمیرند. چرا درباره اینها نمی‌پرسید و مدام از من می‌خواهید علیه حماس صحبت کنم در حالی که حماس یک گروه است و دولت فلسطین نیست.
او این تعبیر را هم با دقت به کار می‌برد ولی مجری اصرار داشت این گونه تفسیر کند که حماس نماینده همه فلسطینی‌ها نیست در حالی که سفیر محمود عباس در لندن این تعبیر را به کار نبرد.
زملاط تصریح کرد ما ۳۰ سال قبل در اسلو صلح کردیم و در واشنگتن نهایی شد اما فلسطین یک ضلع این مثلث بود و به هر سه تعهد خود عمل کرد. اسراییل را به رسمیت شناخت، خشونت را محکوم کرد و فعالیت را در چارچوب قطعنامه های سازمان ملل ادامه داد. اما دو ضلع دیگر چه؟ آیا به تعهدات خود عمل کردند؟ مراد او از دو ضلع دیگر یکی اسراییل و سومی میانجی ها و مشخصا آمریکا بود.
نماینده تشکیلات خودگردان از عهده پاسخ به یکی از دشوارترین پرسش ها هم برآمد. آنجا که استیون سوکار پرسید: آیا دولت خودگردان سطح خشونت را در کرانه باختری کنترل می کند و او پاسخ داد: وظیفه ما محافطت از مردم فلسطین است و توجه دادن دنیا به این که مسوولیت خود را انجام دهند.
مجری البته دست بردار نبود و این بار با صراحت بیشتر گفت در نتیجه خشونتی که هم مورد انتقاد شماست و هم همه مدافعان حقوق بشر اگر حماس حذف شود به نفع صلح نیست؟ به زبان روشن‌تر آیا کنار رفتن حماس به روند صلح که از ۳۰ سال پیش به دنبال آن هستید ولی با موانعی روبه رو شدید کمک نمی کند؟
پاسخ حسام زملاط در پاسخ به این پرسش این بود: ما باید از شر اشغال خلاص شویم. تعیین تکلیف حماس را هم به فلسطینی ها بسپاریم. صندوق ایدیولوژی را مهار یا تعدیل می کند. او ناگهان خطاب به مجری گفت: استیون! حالا تو بگو. آیا ما حقی داریم یا نه؟
پاسخ مجری هارد تاک قابل حدس بود: قرار است من سوال کنم و شما پاسخ دهید. نه این که شما سوال کنید.
-------------------
* عنوان «سفیر فلسطین در لندن» را مسامحتا به کار برده‌ام وگرنه از نظر انگلستان و بی‌بی‌سی حسام زملاط نماینده دولت خودگردان فلسطینی در بریتانیاست. دقت کنید حتی دولت خودگردان فلسطین هم نه! فلسطینی.
همانطور که ترکمنچای و گلستان ، کشورهای آذربایجان ، ارمنستان و گرجستان را تا ابد از ایران جدا کرده و راه بازگشتی هم نداریم .
همانطور که معاهده هرات ، افغانستان را از ایران جدا کرد و دیگر هیچ حقی برای حاکمیت بر افغانستان نداریم .
همانطور که معاهده ارزروم مرزهای غربی ایران را مشخص کرده و قرارداد الجزایر هم بر آن صحه گذاشته و حتی دلیل شروع جنگ ایران و عراق هم زیرپاگذاشتن این قرارداد توسط رژیم بعث بود .
تمام سعی ما باید بر این باشد که فلسطین در مرزهای 1948 تشکیل شود و جز این امکان پذیر نیست مگر اینکه با تمام جهان غرب بجنگیم .
تا کی نباید گفت اسرائیل ماشین جنایت و کشتار و ترور هست که توسط غرب ساخته شد.
تا کی باید گفت اسرائیل حق دفاع دارد!