عصر ایران؛ اهورا جهانیان - تیم فوتبال آاس‌رم در هفتۀ سی‌وسوم سری آ ایتالیا در خانۀ مونزا متوقف شد و دو امتیاز بسیار حساس را از دست داد. دو امتیازی که ممکن است رم را در حسرت حضور در فصل آیندۀ لیگ قهرمانان اروپا بگذارد.
رم اکنون با 58 امتیاز در رتبۀ هفتم جدول لیگ ایتالیا است و اینتر با 60 امتیاز در رتبۀ چهارم قرار دارد. در این میان آتالانتا و میلان در رتبه‌های پنجم و ششم قرار دارند که این دو تیم نیز مثل رم 58 امتیازی‌اند. عبور از میلان برای رم کار ساده‌ای نیست. رسیدن به اینتر 60 امتیازی نیز طبیعتا کار دشوارتری است.
اما این یادداشت نه دربارۀ رم بلکه دربارۀ مربی رم است: خوزه مورینیو. مورینیو پس از تساوی تیمش با مونزا، داور مسابقه را بدترین داوری خوانده که تاکنون دیده! پیداست که او می‌خواهد بار تقصیر را بر گردن داور بیندازد. حتی اگر این طور باشد، ناکامی احتمالی رم در صعود به لیگ قهرمانان، محصول این دو امتیازی نیست که داور بازی مونزا – رم از چنگ رمی‌ها خارج کرده.
مسأله این است که خوزه مورینیو به آخر خط رسیده. جای او دیگر در سطح دوم فوتبال اروپا هم نیست. همه می‌دانند که مورینیو حتی اگر با رم به لیگ قهرمانان هم برود، در رقابت با تیم‌هایی مثل رئال مادرید و منچسترسیتی و ... شانسی برای قهرمانی در چمپیونزلیگ ندارد.
آخرین فصل موفقیت‌آمیز مورینیو در فوتبال اروپا، فصل 2015-2014 بود که با چلسی قهرمان لیگ برتر انگلیس شد. از تابستان 2015 تا به امروز، مورینیو موفقیت درخوری نداشته است.
او در نیم‌فصل اول 2016-2015 از چلسی، در نیم‌فصل اول 2019-2018 از منچستریونایتد و در آوریل 2021 از تاتنهام اخراج شد.
در چلسی با پزشک زن تیم دعوا کرد و سخنان سخیفش علیه اوا کارنیرو (پزشک تیم) همه را شگفت‌زده کرد. در منچستریونایتد با بازیکنان تیم مشکلاتی دائمی داشت و بازیکنان کلیدی، رغبتی نداشتند برای او مایه بگذارند و مدیریت تیم هم که نمی‌توانست آن همه ستاره را اخراج کند، ترجیح داد مورینیو را اخراج کند تا آرامش و انگیزه به تیم برگردد. در تاتنهام هم با بازیکنان تیمش اختلاف داشت و همین یکی از دلایل اخراجش بود.
در واقع نزول مورینیو در دنیای مربیگری، از سومین فصل حضور او در رئال مادرید آغاز شد. او در سال 2013 با چند تن از کلیدی‌ترین بازیکنان رئال به مشکل برخورده بود و مسئولیت ناکامی در کسب نتایج مطلوب را نیز به گردن بازیکنان می‌انداخت.
چنین رفتاری در سلوک مورینیو بی‌سابقه بود ولی از آن پس به سنت یا عادت او بدل شد. چیزی در وجودش رو به خاموشی بود و حاضر نبود واقعیت را بپذیرد. بنابراین همه را مقصر می‌دانست الّا خودش. ولی به تدریج واقعیت را پذیرفت. وقتی که در منچستر بود، عاقبت اعتراف کرد که دیگر آقای خاص نیست.
انتخاب تاتنهام و رم پس از اخراج از منچستریونایتد، آمدن به سطحی پایین‌تر در فوتبال اروپا بود ولی نه آن قدرها پایین. فقط کمی پایین‌تر از سطح عالی.
با این حال مورینیو نه در تاتنهام موفق بود نه در رم موفق بوده. در پایان این فصل اگر بلیت حضور قهرمانان هم نصیبش نشود، معلوم نیست مدیران باشگاه آاس‌رم چرا باید او را همچنان روی نیمکت تیمشان بخواهند.
اگر مورینیو از رم اخراج شود، البته می‌تواند سرمربی تیم‌هایی مثل هامبورگ و اینتراخت فرانکفورت و شالکه 04 شود، ولی انتخاب راه هموطنش رونالدو برای او آبرومندانه‌تر باشد. یعنی در ازای دریافت مبلغی نجومی، راهی لیگ فوتبال عربستان شود.
در این صورت، او همچنان می‌تواند رفتار دیکتاتورمآبانه‌اش را با صدر و ذیل تیم جدید در پیش بگیرد و مثل یک لرد، اُرد بدهد و حاشیه‌سازی کند و جلب توجه.
با توجه به افت کیفی او در مربیگری، بعید است که فدراسیون فوتبال پرتغال نیز در آیندۀ نزدیک یا پس از جام ملت‌های اروپا به سراغ او برود تا هدایت تیم ملی پرتغال را در جام جهانی 2026 برعهده گیرد.
بنابراین مورینیو در صورت اخراج از رم، احتمالا سه راه دارد: رفتن به سطح دوم فوتبال اروپا، آمدن به فوتبال آسیا، بازنشستگی.
او الآن دقیقا 60 ساله است. اگر بخواهد می‌تواند ده سال دیگر در دنیای فوتبال مربیگری کند. ولو در سطوح پایین‌تر از دوران پرفروغ ده‌ساله‌اش (از 2002 تا 2012). اما شاید ترجیحش این باشد که به عنوان مربی، بیش از این تحقیر نشود و رم ایستگاه آخرش در دنیای مربیگری باشد.
آقایی که دیگر خاص نیست، احتمالا راه اول را انتخاب می‌کند. شاید اگر هنوز آقای خاص بود، با یک خداحافظی غیرمنتظره، دنیای فوتبال را شگفت‌زده می‌کرد، اما چنین چیزی بعید است. وقتی که عربستانی‌ها مسی را هم می‌توانند وسوسه کنند، هیچ بعید نیست که مورینیو نیز از عربستان سر درآورد.
همچنین نباید فراموش کنیم او معتاد فوتبال است. عادت دارد هر روز به زمین تمرین برود و تیمش را تمرین دهد و برای بازیکنانش سخنرانی کند و تاکتیک‌های مد نظرش را روی تخته مصور سازد. یکی از دلایل پرهیز او از پذیرش مسئولیت تیم‌های ملی، همین اعتیادش به حضور هر روزه در باشگاه و تمرین‌دادن تیمش بوده است. زیاد هم فرقی ندارد کدام تیم.
لیگ فوتبال ایتالیا پنج هفتۀ دیگر به پایان می‌رسد. اگر رم راهی چمپیونزلیگ نشود، ممکن است سال آینده رونالدو و مسی و مورینیو را در لیگ عربستان مشاهده کنیم. عجیب، ولی واقعی! مورینیو قطعا چیزهایی زیادی در چنته دارد که به درد فوتبال عربستان بخورد.