به منظور مقابله با تاثیرات ناگوار تغییرات اقلیمی بر طبیعت و زیست بشر، برنامه ای جهانی تحت عنوان کاشت 1 تریلیون (هزار میلیارد) اصله درخت تا سال 2030 در دستور کار جهانی قرار گرفته است.
به گزارش عصرایران، این طرح بلندپروازانه قرار است بخشی از طبیعت جنگلی از دست رفته دهه های اخیر در اثر رشد و توسعه افسارگسیخته صنعتی را احیا کند، چون احیای درختان از دست رفته برای جلوگیری از بحران آب و هوا ضروری است.
درختان دی اکسید کربن را از جو جذب می کنند و کربن را در برگ، ساقه و ریشه خود ذخیره می کنند و در نهایت کربن ذخیره شده در خاک را افزایش می دهند.
بر اساس آمارها 41 درصد از کل 3 تریلیون درخت موجود روی کره زمین تنها در 3 کشور روسیه، کانادا و برزیل است. در کشور پهناور روسیه 642 میلیارد اصله درخت موجود است، در کانادا 318 میلیارد و در برزیل 302 میلیارد.
نقشه جهانی پراکندگی درختان روی کره زمین. مناطق سبز رنگ مناطق پردرخت و مناطق سیاه به لحاظ بافت جنگلی ضعیف اند.
کره خاکی ما در ابتدا حدود 6 تریلیون درخت داشته است اما متاسفانه، انسان ها نیمی از آن را قطع کرده اند و اکنون تنها حدود 3 تریلیون درخت باقی مانده است و اگر با روند کنونی فرسایش جنگل ها وقطع درختان پیش برویم در دهه های آتی دیگر درختی روی این کره خاکی باقی نخواهد ماند و نفس بشر نیز به شماره خواهد افتاد.
حالا قرار شده در راستای یک کارزار جهانی، کاشت 1 تریلیون اصله درخت در دستور کار کشورهای جهان قرار بگیرد و این میزان درخت قرار است طی سال های آتی در زمینی به وسعت کشور ایالات متحده آمریکا کاشته شود و خبر خوب این است که می شود این 1 تریلیون درخت را بدون تجاوز به زمین‌های کشاورزی کاشت و بنابراین این طرح لطمه ای به امنیت غذایی بشر وارد نمی کند و چه بسا حتی می تواند مکملی برای تقویت امنیت پایدار غذایی و زیستی بشر باشد.
اگر این 1 تریلیون درخت طبق برنامه تا سال 2030 کاشته شوند، این جنگل های جدید می توانند بین 488 تا 1012 میلیارد تن دی اکسید کربن را جذب کند. این میزان حدود یک چهارم دی اکسید کربنی است که بشر تا کنون روی کره خاکی تولید کرده است.
البته هدف کارزار احیای جنگل‌ها بسیار بیشتر از مقابله با بحران آب و هوایی است. با اطمینان از بازیابی جنگل‌ها، این امر کمک می‌کند تا از دست رفتن گونه‌های گیاهی و جانوری که این جنگل‌ها را خانه خود می دانند، جلوگیری شود؛ به‌ویژه زمانی که جنگل‌ها 50 درصد از کل حیات روی کره زمین را در خود جای داده‌اند. احیای جنگل ها همچنین می تواند کیفیت منابع آبی را بهبود بخشد و فرسایش خاک را کاهش دهد.
علاوه بر این، بازگرداندن درختان می تواند به ایجاد ثروت در کشورهای جنوب جهانی کمک کند. بیشتر پتانسیل جذب کربن جنگل ها در آمریکای لاتین، آفریقا و جنوب آسیا وجود دارد. احیای جنگل‌ها در این مناطق مزایای بالقوه زیادی برای جوامع دارد، از جمله ایجاد اقتصادهای جدید که به طور خاص بر اساس احیاء جنگل ها انجام می‌شود. این امر ممکن است منجر به تولید میلیاردها دلار درآمد برای اقتصادهای ملی و محلی و کشاورزان زمین های زراعی کوچک شود. برای مثال کار احیای جنگل در شبه جزیره یوکاتان در جنوب مکزیک به تنهایی برای 121 نفر شغل ایجاد کرده است.
همچنین هنگامی که درختان در بین محصولات در زمین های کشاورزی به روش های خاصی کاشته می شوند، این می تواند درآمد کشاورزان را با افزایش عملکرد محصول افزایش دهد. حدود 1.6 میلیارد نفر از جمعیت زمین برای امرار معاش خود به منابع جنگلی متکی هستند و حدود 1.2 میلیارد از آنها از درختان در مزارع برای تولید غذا و درآمد استفاده می کنند.
کشورهای مختلف در قالب این کارزار جهانی هر کدام سهمی در کاشت درخت بر عهده گرفته اند.
برای مثال چینی ها تعهد داده اند 70 میلیارد اصله درخت بکارند و یا ایالات متحده آمریکا 100 میلیارد درخت خواهد کاشت و عربستان سعودی وعده داده 10 میلیارد اصله در داخل کشورش و 40 میلیارد نیز در خارج از این کشور بکارد.
گفتنی است کشورها می توانند اگر زمین کافی و مناسب برای کاشت درخت در داخل مرزهای خود نداشته باشند، این کار را در کشورهای دیگر انجام دهند؛ چون آن چیزی که در قالب این طرح مهم است نجات و احیای جنگل ها و درخت های از دست رفته زمین است و مرز جغرافیایی اهمیتی ندارد.
کشور ایران نیز در قالب این طرح متعهد شده 1 میلیارد اصله درخت در فلات ایران بکارد.
ایران دارای دو بافت جنگلی «هیرکانی» در شمال کشور و در سواحل خزر و جنگل های بلوط در عرصه رشته کوه های «زاگرس» است که طی دهه های گذشته قطع بی ضابطه درختان و ویلاسازی ها و تبدیل جنگل ها به مزارع و زمین های مسکونی، بخش زیادی از پوشش جنگلی خود را از دست داده است.
«نقی شعبانیان»معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفته: کاشت یک میلیارد اصله نهال در نقاط مختلف کشور طی بازه زمانی4 ساله برنامه‌ریزی شده که این اقدام از سال آتی (1402) آغاز می‌شود.
یعنی طبق برنامه تا پایان سال 1406 باید 1 میلیارد اصله نهال در نقاط هدف در کشور ما کاشته شود و به طور دقیق تر سالی 250 میلیون اصله نهال می شود.
بنا به گفته شعبانیان، کاشت این میزان نهال جنگلی در عرصه های مختلف از سال آینده آغاز می شود و امسال زیر ساخت‌های لازم آن در حال آماده شدن است و توان استان‌های مختلف در زمینه تامین زیرساخت ها و تولید نهال‌های مورد نیاز بررسی و ارزیابی شده و طرح آن نوشته شده است.
شعبانیان افزود: ایران در رتبه هفتم تولید کربن در میان کشورهای دنیا قرار دارد و این در حالی است که کشور ما در رتبه 42 کشورهای دنیا در زمینه ترسیب کربن قرار داریم.
این آماریعنی 6 برابر در ناترازی کربنی قرار داریم و برای جبران آن باید درخت بیشتری بکاریم.
نکته ای که در پایان باید به آن اشاره کرد این است که در همه کشورها برنامه بلندپروازانه کاشت میلیارد ها اصله نهال با کمک گرفتن از تشکل های مردم نهاد و ایجاد کارزارهای مردمی در دست اجراست و به طور طبیعی در کشور ما هم از چنین ظرفیت بزرگی استفاده خواهد شد، چون این برنامه بدون مشارکت گسترده و داوطلبانه مردمی امکان تحقق نخواهد داشت.
مردم نیز به طور یقین با توجه به هدف عالی این طرح مشتاق خواهند بود برای تضمین زیست بهتر روی کره خاکی برای نسل های بعدی در این طرح مشارکت کنند.