این روزها با هر کسی که هم صحبت می شوی بعد از حرف قیمت نان و تخم‌مرغ و گرانی دلار و خانه و ماشین می رود سراغ یک بحث تکراری و با احتیاط می پرسد: "راستی تو بورس نیستی؟" و جواب تو می تواند سرنوشت بحث را به دو سو بکشاند. بگویی هستم می‌خواهد سوال پیچت کند که چند سال است و چقدر سود کرده ای و چه کار می کنی و بگویی نه هم می‌خواهد متقاعدت کند که وارد شوی و سود کنی و پول روی پول بگذاری...

بازار بورس یا سرمایه یک بازار تخصصی برای افرادی است که دانش کار با عدد و رقم را داشته و از هوش اقتصادی، صبر و حوصله، توان ریسک پذیری و تحمل بالا برخوردار باشند؛ به طوری که نه توقع ثروت بادآورده داشته باشند و نه بخواهند بدون هیچ فعالیتی و یا زحمت یادگیری چم و خم بازار یک شبه ره صد ساله را بروند. بلکه با ارتقاء دانش و رشد دادن خود در این بازار بمانند و بدون هیجان زدگی و عجله برای رسیدن به سود و درآمد بالا پله پله معامله و سود یا گاه ضرر کنند و تحمل شکست را داشته باشند، در حقیقت زمان بگذارند تا نه سرمایه شان از بین برود و نه روح و روانشان آسیب ببینند.

دو روی متفاوت سکه بورس

صعود و سقوط دو روی متفاوت سکه طلایی بازار بورس است که هر کدام حال متفاوتی را برای بورس بازها را رقم می‌زند البته بسیاری از فعالان این بازار معتقد هستند که برای بقا و فعالیت در این بازار نباید آن را به شکل یک بازی و قمار در نظر گرفت بلکه به صورت علمی و با کسب دانش و همچنین تحلیل و بررسی، فعالیت های حول سرمایه و معاملات را مدیریت کرد تا درصد ضرر و زیان را به حداقل رساند و از طریق سهام‌داری به بیشترین سوددهی دست یافت.

اما در شرایطی که تعداد زیادی از مردم بی‌محابا به سمت بازار سرمایه سرازیر شده اند، و بسیاری از آنها حتی قواعد ابتدایی بازار را نمی‌دانند و تنها به دلیل این گزاره که سوددهی بورس و رشد سهام ها بیشتر از رشد بازارهایی چون ارز و طلا و سکه یا املاک و مستغلات است وارد این بازار شده و به همان ترتیب یعنی بدون داشتن استراتژی فعالیت می‌کنند.

این افراد به دلیل ترس از دست دادن سرمایه‌های خود به محض منفی شدن و یا ریزش بازار سریعا اقدام به فروش کرده و به سراغ سهم دیگر رفته و پس از تکرار چندباره این روند، سرمایه خود را از بازار خارج می‌کنند که این هیجان‌زدگی یک آسیب برای بازار بورس به شمار می‌رود و می‌تواند به کلیت بازار و سهامداران دیگر ضربه بزند. یعنی در واقع فرد یا بازیگر بورس و سهامدار بدون داشتن دانش لازم دست به معامله و خرید و فروش زده و متعاقب آن مشکلات زیادی برای او پیش می آید.

هنگامی که روزهای متوالی شاخص بازار افت کرده و بازار به اصطلاح قرمز و یا منفی باشد ممکن است جو روانی حاکم بر بازار روی بسیاری از سهم‌ها اثر گذاشته و اجازه رشد به آنها ندهد و در نهایت وضعیت کلی بازار خوب نباشد.

نکته مهم این است که با یک یا چند روز منفی بودن بازار نباید به خروج از آن افتاد بلکه با تقویت دیدگاه بلندمدت و داشتن استراتژی برای خرید و فروش سهم و معامله در این بازار نقش آفرینی کرده و به سود پایدار و یک وضعیت متعادل دست یافت.

یک بازی دو سر برد

در حال حاضر به دلیل تحریم ها و مشکلات اقتصادی دولت نیز حامی بی چون و چرای این بازار است و با هدف رونق و جهش تولید از طریق حمایت و تشویق واحدهای تولیدی و بنگاه‌های اقتصادی برای حضور در این بازار رویکرد مثبتی را نسبت به آن نشان داده است.

بنابراین به نظر می رسد در شرایط فعلی جایی مناسب تر از بورس برای فعالیت اقتصادی و سرمایه گذاری و حفظ ارزش پول وجود ندارد، چون نقدینگی و سرمایه‌ها مستقیما به چرخه تولید و خدمات وارد شده و می‌تواند یک بازی دو سر برد برای سهامداران و همچنین دولت باشد.

البته اوضاع بازار قابل پیش‌بینی نیست، با توجه به نوسان قیمت ارز و همچنین و همچنین تورم صعودی و رشد قیمت‌ها کالاهای مختلف بسیاری بر این نظر هستند که سود دهی و اقبال بازار بورس ماندگار و متعادل نیست و ممکن است به زودی سقوط کند و از هم بپاشد.

البته جبهه‌گیری سهامداران نسبت به سهم های دولتی و همچنین جهت‌گیری کانال‌های تلگرامی و صفحات راهنما در شبکه های اجتماعی و افرادی که به عنوان کارشناس سرمایه و بورس به هر شکلی فعالیت می کنند نیز در این مسیر بی‌تاثیر نیست، زیرا ممکن است دچار اشتباهاتی شده و شوک هایی به بازار وارد کنند زیرا بسیاری از افراد تازه وارد و ناآگاه تحت تاثیر اخبار و شایعات یا سیگنال های مثبت و منفی این کانال ها قرار می گیرند.

کوچک‌سازی دولت و مشارکت مردم در اقتصاد

هفته گذشته علی ربیعی، از موافقت دولت با افزایش سهم شناور آزاد شرکت‌های وابسته به دستگاه‌های اجرایی در بازار سرمایه خبر داده و گفته است با این تصمیم همه دستگاه‌های اجرایی مکلف شده اند همکاری لازم را با وزارت اقتصاد و دارایی در افزایش سهم شناور آزاد حداقل به میزان ۲۵ درصد شرکت‌های تابعه اعم از شرکت‌های دولتی و شرکت نهادهای عمومی، سازمان‌ها و صندوق‌های بازنشستگی، مطابق مقررات بورسی، در بازار سرمایه داشته باشند و سازمان برنامه و بودجه هم مکلف شده ماهانه ۵ درصد از تخصیص بودجه دستگاه‌هایی که متناسب با گزارش سازمان بورس اوراق بهادار نسبت به افزایش سهم شناور آزاد شرکت‌های مربوط‌شان اقدام نمی‌کنند، کاهش دهد. این بنای دولت هست تا با کوچک سازی خود سهم بیشتری از طریق بورس به مشارکت مردم در اقتصاد کشور بدهد.

اقدامات بورسی دولت

سخنگوی دولت همچنین از مصوبه دیگر هیات وزیران در راستای تقویت و مدیریت عرضه سهام شرکت‌ها در بازار سرمایه و تامین مالی خبر داده که در این راستا دولت لایحه افزایش سرمایه شرکت‌های بورسی را با قید دوفوریت تصویب کرده است تا به مجلس ارسال شده و در نوبت تصویب قرار بگیرد. ربیعی همچنین از آثار مثبت اقدامات بورسی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته و از افزایش ۵ هزار میلیارد تومانی سرمایه بانک رفاه کارگران، و همچنین جلسات دولت با موضوع حمایت از بورس خبر داده است.

بی‌شک ورود به هر عرصه ای نیازمند رعایت اصولی است که اگر آنها را ندانیم و عمل نکنیم آسیب زا خواهد بود. در حیطه سرمایه‌گذاری و فعالیت اقتصادی نیز لازم است که با دید بلندمدت و البته نقدینگی مازاد وارد معاملات شد، زیرا اخیرا برخی از افراد با مطرح شدن نام بورس و استقبال مردمی و همچنین حمایت بی نظیر دولت اقدام به فروش اموال خود -خانه، زمین یا خودرو- کرده و وارد این بازار شدند که متاسفانه عاری از منفعت بوده و می‌تواند منجر به شکست و ضرر و زیان افراد شود.

کسب دانش و ارتقاء آگاهی می‌تواند به جذب منفعت از بازار سرمایه کمک کند تا با تحمل ریسک و بدون از دست دادن دارایی خود در این بازار فعالیت مثبت و مستمر داشت و همچنین به سود تضمین شده رسید. ورود بنگاه های اقتصادی و شرکت ها نیز می تواند باعث استفاده از ظرفیت های تولیدی شده و متعاقب آن تزریق نقدینگی -توسط مردم- به بازار سرمایه و هدایت منابع نقدی به سوی تولید منجر به توسعه و رشد واحدهای تولیدی شود.

تماشاخانه