نگاهی به سیستم آموزشی در مدارس اروپا

با شروع سال‌تحصیلی جدید در کشور‌های عضو اتحادیه اروپا، ۲۴ کشور عضو آن با کمبود کادر آموزشی روبه‌رو هستند. کارشناسان آموزشی هشدار می‌دهند این کمبود بی‌تردید بر یادگیری دانش‌آموزان تأثیر می‌گذارد و دستیابی به هدف آموزشِ با کیفیت برای همه را با مشکل مواجه می‌سازد.

بر اساس گزارش کمیسیون اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳، تنها کشور‌های کرواسی و قبرس، کمبود کادر آموزشی را گزارش نکرده‌اند و در یونان نیز اجازه ارزیابی به آن‌ها داده نشده است تا بدانند آیا تمام نیاز‌ها برآورده شده یا در برخی زمینه‌ها کمبود وجود دارد؟ اکثر کشور‌ها با کمبود معلم به‎ ویژه در حوزه علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات و همچنین کادر آموزشی و مراقبت از کودکان روبه‌رو هستند.

حرفه معلمی در اتحادیه اروپا از مشکلات زیادی رنج می‌برد که از جمله آن‌ها می‌توان به دستمزد پایین، عدم امنیت شغلی و حجم کاری زیاد اشاره کرد. در سال ۲۰۲۱ تنها ۸ درصد از کل معلمان مدارس در اتحادیه اروپا کمتر از ۳۰ سال سن داشتند.

به گزارش اعتماد، بسیاری از کشور‌ها با جمعیت سالخورده معلمان و موج بازنشستگی‌های پیش‌بینی شده در سال‌های آینده مواجهند که فشار بیشتری به سیستم وارد می‌کند. کمیسیون اتحادیه اروپا برای حل این مشکل تلاش می‌کند تا معلمان بین کشور‌های مختلف در اتحادیه اروپا جابه‌جا و در کشور دیگر این بلوک ۲۷ عضوی مشغول به کار شوند.

علاوه بر این به شیوه‌های آموزشی جدید و خلاقانه که در بهبود کیفیت آموزش موثر بوده‌اند، جوایزی اختصاص داده است. بسیاری از کشور‌های اتحادیه اروپا همچنین تلاش کرده‌اند تا بازنشستگان را به حرفه آموزش بازگردانند و با استخدام معلمان در قرارداد‌های موقت، این شکاف‌ها را پر کنند.

با آغاز فصل تحصیلی جدید در یونان، ۱.۳ میلیون دانش ‎آموز به مدارس باز گشته‎اند. نخست‎وزیر محافظه‎کار این کشور طی پیامی به ‎مناسبت آغاز فصل تحصیلی به تغییرات جدید از جمله افزایش تعداد پرسنل آموزشی، راه‌اندازی سامانه الکترونیک برای والدین به‎ منظور کسب اطلاعات در مورد نمرات و غیبت فرزندان خود، مقررات جدید جهت مقابله با خشونت و زورگویی در مدارس، کلاس تقویتی دیجیتال برای دانش‎آموزان سوم دبیرستان، گسترش استفاده از فناوری اطلاعات، راهنمایی شغلی و حرفه‎ای برای دانش‎آموزان اول دبیرستان و ممنوع شدن استفاده از تلفن همراه در مدارس اشاره کرد.

به‌‎رغم سخنان به ظاهر مثبت مقامات یونان، ارقام نشان می‎دهد که یونان از نظر هزینه‎های دولتی در بخش آموزش در رتبه‎های آخر کشور‌های عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) قرار دارد. به نقل از گزارش سازمان مذکور تحت عنوان «آموزش در یک نگاه ۲۰۲۴»، در یونان هزینه دولت در آموزش ابتدایی، متوسطه و عالی برای سال ۲۰۲۲، به حدود ۷ درصد کل هزینه‎های دولتی رسیده که در کنار ایتالیا در رتبه آخر قرار دارد.

کشور‌های OECD به‌طور متوسط حدود ۱۲ درصد از هزینه‎های دولتی خود را به بخش آموزش اختصاص می‎دهند و کشور‌های کاستاریکا و سوییس با بالای ۱۵ درصد در رتبه‎های اول قرار دارند. در سطح اتحادیه اروپا نیز یونان در رتبه‎های آخر قرار دارد، چراکه نرخ میانگین هزینه‎های آموزشی در اتحادیه اروپا به ۹.۵ درصد کل هزینه‎های دولتی می‎رسد.

یونان از سال جاری قوانین جدیدی را برای ممنوعیت استفاده از تلفن همراه در مدارس اعلام کرده است. مقررات جدید و سیستم مجازات گسترش قوانینی است که توسط وزیر آموزش و پرورش یونان در ماه مارس اعلام شده بود و تعدادی از دانش‌آموزان را به دلیل فیلمبرداری از همکلاسی‌های‌شان و تمسخر آن‌ها در فضای مجازی، در تلاش برای مقابله با آزار و اذیت سایبری اخراج کرد.

دانش‌آموزان در مدارس یونان ملزم خواهند بود در طول زمان کلاس‌های سال تحصیلی جدید تلفن همراه خود را همیشه در کیف خود نگه دارند. بر اساس مقررات جدید، دانش‌آموزانی که این قانون را رعایت نکنند، به‎ مدت یک روز از مدرسه تعلیق خواهند شد و در صورت تکرار تخلف، معلمان این امکان را دارند که تعلیق دانش‌آموزان را برای چند روز ادامه دهند. چنانچه کسی بدون اجازه از همکلاسی یا معلمان خود فیلم بگیرد، ممکن است با اخراج مواجه شود.

داده‌های علمی نشان می‎دهد که چگونه استفاده از تلفن همراه در طول روز می‌تواند منبعی برای حواس‌پرتی باشد و باعث کاهش تمرکز و توجه دانش‌آموزان شود و بر فرآیند یادگیری آن‌ها تاثیر بگذارد. علاوه بر این، تلفن‌های همراه می‌توانند به آزار و اذیت سایبری کمک کند. سخنگوی اتحادیه معلمان دبیرستان‎های یونان اعلام کرد، آنچه اهمیت دارد تلاش برای متقاعد کردن دانش‌آموزان برای خاموش کردن تلفن‌های‌شان است و نباید از تهدید و تنبیه استفاده شود.