ظریف چگونه بازگشت؟

حضور ظریف به‌عنوان یک دیپلمات برجسته در یکی از بخش‌های مهم دولت انتقاداتی به همراه داشت. هر چند که این انتصاب انتقاداتی را هم برانگیخت و به نظر می‌رسد هجمه‌ها و برخی حواشی از جمله خروجی لیست وزرای پیشنهادی به دولت و از سوی دیگر استناد مخالفان به ماده۲ قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس که در آن به مسوولان دارای فرزندی با تابعیتی دوگانه اشاره می‌کرد، موجب شد تا ظریف عطای ماندن در دولت را به لقایش ببخشد و تنها ۱روز پس از انتصابش، دولت را ترک کند.

۱۶روز پس از استعفای ظریف از پست معاونت راهبردی رئیس‌جمهوری، او دوباره به دولت بازگشت. ظریف مردادماه با صدور حکمی از سوی پزشکیان عضوی از دولت چهاردهم شده بود، اما برخی حواشی او را وادار به کناره‌گیری کرد. با این حال او دیروز از بازگشتش به دولت با رایزنی‌های مدبرانه رئیس‌جمهوری خبر داد.

به گزارش دنیای اقتصاد، محمدجواد ظریف روز گذشته در پیامی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس، از بازگشت خود به دولت خبر داد. خبری که پیش از اعلام رسمی آن از سوی ظریف، با انتشار عکس‌هایی از او در دیدار هیات دولت با مقام معظم رهبری مطرح شده بود. در نهایت او با انتشار پستی خبر بازگشتش به دولت را در پست پیشین خود یعنی معاونت راهبردی رئیس‌جمهوری تایید کرد و از پیگیری‌ها و رایزنی‌های مدبرانه رئیس‌جمهوری و دستور کتبی او برای انجام وظیفه در همان مسوولیتی که ۱۶روز پیش ترک کرده بود، خبر داد.

ظریف روز ۱۱مرداد با صدور حکمی از سوی مسعود پزشکیان به سمت معاون راهبردی رئیس‌جمهور منصوب شد. رئیس‌جمهوری در آن حکم همچنین مسوولیت مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری رابه او سپرد. مسوولیتی که همان زمان کارشناسان آن را به معنای ارتقای سطح عملکرد مرکز پژوهش‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری توصیف کردند وآن را به معنای ارتباطی موثر میان این مرکز با دولت و ازسوی دیگر استفاده از نظرات کارشناسان تلقی کردند. آن استقبال روی دیگری هم داشت و آن به حضور ظریف به‌عنوان یک دیپلمات برجسته دریکی از بخش‌های مهم دولت برمی‌گشت.

هرچند که این انتصاب انتقاداتی را هم برانگیخت و به نظر می‌رسد هجمه‌ها و برخی حواشی از جمله خروجی لیست وزرای پیشنهادی به دولت و از سوی دیگر استناد مخالفان به ماده۲ قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس که در آن به مسوولان دارای فرزندی با تابعیتی دوگانه اشاره می‌کرد، موجب شد تا ظریف عطای ماندن در دولت را به لقایش ببخشد و تنها ۱روز پس از انتصابش، دولت را ترک کند.

همان‌قدر که حضورش در دولت سروصدای زیادی به پا کرد و برخی منتقدان را برآشفت، خداحافظی‌اش از دولت چهاردهم نیز نزدیکانش را آزرد. تا آنجا که برخی خواستار بازگشت او شدند و برخی دیگر او را به‌خاطر دل‌نازکی‌اش مورد شماتت قرار دادند. با این حال او در پیامی که روز ۲۱مرداد منتشر کرد، از مردم برای ناتوانی‌اش در پیگیری امور در دالان‌های سیاست داخلی پوزش خواست. او همچنین در پاسخ به آن‌ها که او را را زودرنج وصف کرده بودند، گفت: «گمان می‌کنم در دوازده سال گذشته در برابر هجمه‌های بی‌سابقه، بیش از بسیاری از مدعیان، صبر و مقاومت نشان داده باشم؛ ولی نسبت به نگرش و نگرانی مردم حساسیت فراوان دارم.»

ظریف همچنین در پیام دیگری به اتهاماتی که مخالفانش به او مبنی بر دوتابعیتی بودن فرزندانش زده بودند، پاسخ داد و تاکید کرد: «با توجه به برخی فضاسازی‌ها لازم است یادآوری کنم که با وجود تولد فرزندانم حدود ۴۰سال قبل و در دوران تحصیل (و نه ماموریت) در آمریکا و قوانین خاک‌محور آمریکا برای تابعیت قهری، به لطف خدا بنده، همسر و فرزندانم ساکن ایران عزیز هستیم و یک‌متر مسکن در خارج از ایران در تملک یا حتی اجاره خود نداریم.

خودم هم تحت دو تحریم آمریکا (ذیل تحریم رهبری) و یک تحریم کانادا قرار دارم و خود و همسرم حتی امکان سفر توریستی به ایالات متحده، کانادا و برخی کشورهای دیگر را نداریم.» با تمام اینها بسیاری به بازگشت ظریف به کابینه خوش‌بین بودند و بازگشت او به دولت را با تدابیر رئیس‌جمهوری پیش‌بینی می‌کردند.

نظری خوش‌بینانه که روز گذشته با حضور ظریف درمیان اعضای هیات دولت در دیدار با مقام معظم رهبری و در ادامه اعلام خبر آن از سوی خود او تحقق پیدا کرد. به این ترتیب، ظریف روز گذشته در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «امروز اعضای دولت در شرایطی به ملاقات مقام معظم رهبری رفتند که بالاترین حضور بانوان و اقوام و مذاهب در هیات دولت نشانگر صداقت و شجاعت رئیس‌جمهور محترم در عمل به وعده‌های انتخاباتی بود که امیدوارم به همین شکل ادامه یابد و وفاق ملی بر پایه توسعه انسان‌محور و مردم‌بنیاد حاصل آن باشد.

بنده و همکارانم در شورای راهبری و کمیته‌ها افتخار داریم که نزدیک به ۷۰درصد وزرا و معاونان رئیس‌جمهور و بسیاری از معاونان وزرا و سازمان‌ها نتیجه پیشنهادهای کارشناسی این روند شفاف و مشارکت‌پذیر بود.

ان‌شاءالله با رفع کاستی‌ها این روش نهادینه شود. پس از پیگیری‌ها و رایزنی‌های مدبرانه ریاست محترم جمهوری و با دستور کتبی ایشان، با توکل به خدا و امید به همراهی و راهنمایی مردم بزرگوار، انجام وظیفه در معاونت راهبردی رئیس‌جمهور را ادامه خواهم داد. از حضور دیرهنگام در دیدار رهبری پوزش می‌خواهم.»