عصر ایران؛ علی نعیمی- صنعت نمایش خانگی با استفاده از تمام ظرفیت خود رقیب خوبی برای تلویزیون دولتی ایران شده است.
در روزگاری که تلویزیون به مدد مدیریت یک جریان خاص سیاسی که نگاهی بسته را بر استفاده از تمام نیروهای نخبه ترجیح میدهد و در طول کمتر از یک دهه تلاش کرده تا تلویزیون از تمامی نخبگان خود خالی شود و تمامی برنامهسازان کاربلد را که با برنامههای خوب خود توانستند مخاطبان میلیونی را پای جعبه جادویی بنشانند حذف کند حالا در مقابل خود ظرفیتی از ساخت و پخش برنامه را بر بستر پلتفرمهایی همچون فیلیمو دیده است که تقریبا تمامی چهرههای مطرح تلویزیون حالا در قالب یک برنامه جذاب و مهیج در نمایش خانگی حضور دارند.
انگیزه این یادداشت شاید از جایی شروع شد که زمزمههای پخش برنامه «کتابباز» از فیلیمو در شبکههای اجتماعی پیچید. کتابباز جزو برنامههای پربیننده شبکه نسیم تلویزیون بود که با اجرای سروش صحت برای قشر فرهیخته و کتاب خوان یک فرصت استثنایی بود. همچون فرصت نفس کشیدن در میان آلودگی هوا و اسنشاق اکسیژن در هوای بی نفسی.
حالا این برنامه که حتی قرار نبود به جای کسی بر بخورد و به کسی فشار بیاورد به یک باره از تلویزیون حذف شد. اینکه بعد از گذشت چند سال خبر پخش این برنامه با اجرای سروش صحت از فیلیمو پخش میشود. یعنی مدیران تلویزیون به یکباره تمامی قافیهها را به رقیب بخش خصوصی خود واگذار کردند.
حالا فیلیمو در کنار پخش سریالی با بازی «عمو پورنگ» که یکی از چهرههای محبوب کودکان در تلویزیون بود و پخش مسابقه «گل یا پوچ و اسکار با اجرای مهران مدیری و تولید و پخش برنامه سپنج با اجرای علی درستکار که از چهرههای دینی و فرهیخته تلویزیون به حساب میآمد نشان داد در تمامی زمینهها فرصت حضور چهرههای مطرح تلویزیون در نمایش خانگی وجود دارد. در کنار اینها نیز باید به حضور احسان علیخانی جلوی دوربین مسابقه جوکر بعد از قهر او از تلویزیون نیز اشاره کرد تا ویترین فیلیمو و نمایش خانگی در مقابل رقیب ثروتمند اما تنبل و تمامیتخواه خود کاملتر باشد.
تلویزیون دولتی، که زمانی به عنوان تنها منبع سرگرمی و اطلاعرسانی در کشور شناخته میشد، در سالهای اخیر شاهد افولی چشمگیر بوده است. در مقابل، پلتفرمهای نمایش خانگی مانند فیلیمو توانستهاند با ارائه محتوایجذاب و متنوع، جایگاه خود را در دل مخاطبان باز کنند. این تحول بزرگ در صنعت رسانه، سوالات بسیاری را در مورد دلایل این تغییر و پیامدهای آن برای صنعت رسانه و جامعه به وجود آورده است.
چرا تلویزیون دولتی در حال از دست دادن مخاطب است؟تمرکز بیش از حد بر مسائل سیاسی و ایدئولوژیک، باعث شده تا تلویزیون دولتی از نیازهای اصلی مخاطبان که همانا سرگرمی و اطلاعات مفید است، غافل شود.خروج بسیاری از چهرههای محبوب و برنامهسازان خلاق از تلویزیون، به دلیل اختلاف نظر با سیاستهای حاکم، ضربه بزرگی به تنوع و جذابیت برنامهها وارد کرده است.تلویزیون دولتی نتوانسته است خود را با تغییرات سریع فناوری و انتظارات مخاطبان جدید تطبیق دهد.تولید برنامههای تکراری و کمکیفیت، باعث شده تا مخاطبان به دنبال جایگزینهایی برای پر کردن اوقات فراغت خود باشند.
صعود نمایش خانگی و افول تلویزیون دولتی، نشاندهنده تحولی بزرگ در صنعت رسانه ایران است. این تحول، فرصتهای جدیدی را برای تولید محتواهای جذاب و متنوع ایجاد کرده است. با این حال، برای توسعه پایدار صنعت رسانه در ایران، نیازمند سیاستگذاریهای کلان و حمایت از تولیدکنندگان محتوا هستیم.
به راستی چه چیزی باعث شده است تا تلویزیون از مرجع بودن خود فاصل بگیرد و آنتن برنامههایش را دو دستی در اختیاریک جریان مهجور و اقلیت سیاسی قرار دهد؟ نتیجه این از هم گسیختگی تلویزیون چیست؟ آیا باز هم قرار است تلویزیون به جای رقابت سالم چوب لای چرخ نمایش خانگی و پلتفرمهای بخش خصوصی بگذارد؟
----------
* عصر ایران: مراد نویسنده محترم از تلویزیون دولتی در واقع برخودار از بودجه دولتی و غیر خصوصی است چون تلویزیون در ایران گاه علیه دولت هاست!