همه چیز درباره راه آهن اصفهان - شیراز

گزارش بازديد از طرح‌های عمرانی کشور
     

1- طرح احداث راه‌آهن شيراز ـ اصفهان

اشاره: امكان جابه‌جايي 4 ميليون مسافر و 5 ميليون تن بار در سال، امكان برقراري ارتباط ريلي استان فارس با شبكه ريلي كشور، صرفه‌جويي در مصرف سوخت و كاهش آلودگي‌هاي زيست‌محيطي و ارتقای ايمني حمل و نقل از جمله اهداف طرح احداث راه‌آهن شیراز- اصفهان است. آنچه در پی می‌آید گزارش بازدید از این طرح در مهرماه 1388 است.

سابقه طرح

- در سال 1369، مطالعات مرحله اول احداث راه‌آهن اصفهان ـ شيراز توسط مهندسان مشاور مترا آغاز شد، اين مطالعات تا اواخر سال 1372 به‌طول انجاميد.

- در اواخر سال 1374، وزارت راه و ترابري انجام مطالعات مرحله دوم را به شركت‌‌هاي مشاور پاسيلو، ايران استن، هراز راه، اتحاد راه و پارس واگذار کرد ( در سال 1379 مطالعات مرحله دوم قطعات 1، 2 ، 3، 5، 6 و قسمتي از قطعه 7 و  در سال 1381، مطالعات مرحله دوم  قطعه 4 و بقيه قطعه 7 (حد فاصل زرقان ـ بزين) به تصويب دستگاه اجرايي رسيد. اين مصوبات شامل مطالعات ميخ‌كوبي مسير، تهيه پروفيل، مقاطع عرضي، هيدرولوژي و زمين‌شناسي مسير بوده است).

- در سال 1375، در جريان انجام مطالعات مرحله دوم، مراسم كلنگ‌زني عمليات احداث راه‌آهن اصفهان‌ـ شيراز در شرق شهر شيراز انجام شد. بعدها با توجه به نتايج مطالعات، مسير محور تغيير كرد و در نتيجه حدود 100 كيلومتر از طول محور كاسته شد، ضمن آنكه مسير راه‌آهن از تعداد شهرهاي بيشتري نيز عبور مي‌کرد.

- در سال 1380، عمليات اجرايي محور شيراز ـ مرودشت (از سمت شيراز) به‌صورت اماني آغاز شد اما كار در همان مراحل اوليه متوقف شد.

در همان سال، به‌منظور تردد قطار با سرعت 160 كيلومتر بر ساعت دستگاه اجرايي تصميم به افزايش شعاع قوس (در تمام مسير راه‌آهن) به 1500 مترگرفت. اين مسأله باعث انجام ميخ‌كوبي مجدد مسير در بعضي از نقاط شد.

- در سال 1381، عمليات اجرايي قطعات 1 و 7 به ترتيب توسط شركت‌هاي سيمين سپاهان و مؤسسه اميد پارس شروع شد (جدول شماره یک). همچنين قراردادي نيز به‌منظور مطالعات و تهيه نقشه‌هاي مرحله‌های اول، دوم و ارايه خدمات نظارت و مهندسي، مرحله سوم ساختمان‌ها و محوطه‌سازي ايستگاه‌‌هاي تشكيلاتي به مهندسان مشاور پژوهش‌هاي ساختماني ابلاغ شد. پس از آن، دو سال بعد اجراي عمليات ساختماني و تأسيساتي ايستگاه شهرضا آغاز شد (جدول شماره 2).

- در سال 1384، علاوه بر انعقاد قرارداد متمم با شركت سيمين سپاهان به‌منظور ادامه عمليات اجرايي قطعه يك، اجراي عمليات زيرسازي قطعات 2، 3، 4، 5 و6  به‌ترتیب توسط شركت‌هاي سيمين سپاهان، اس. دي. ام، استراتوس، تيراژ و خلخال‌دشت آغاز شد.

در همان سال، با ادغام دو شهر خرمي و دهبيد و تبديل آنها به شهر خرم‌بيد، دستگاه اجرايي براي جلوگيري از عبور خط راه‌آهن از بین دو بخش یادشده، به ضرورت، مطالعه حدود 50 كيلومتر از مسير را در اين محدوده دوباره در دستور كار خود قرار داد. اين تصميم در حالي عملي شد كه 11 كيلومتر از اجراي بستر‌سازي در محور قبلي در دست انجام بود.

- در سال 1386، اجراي عمليات قطعه 7 با انجام قرارداد متممي با مؤسسه اميد پارس ادامه يافت.

در همان سال، مناقصه عمليات اجرايي ايستگاه‌هاي مسافري صفاشهر، سعادت‌شهر و مرودشت نيز در حالي برگزار شد كه محل دو ايستگاه اول در محل فعلي و ايستگاه مرودشت در كيلومتر 75 جانمايي شد.

همچنين با عنايت به عدم تملك زمين به‌منظور احداث ايستگاه شيراز در بلوار شهرك صدراي اين شهر، محل ايستگاه به پيشنهاد استانداري فارس به ابتداي جاده سپيدان منتقل و مقرر شد، زمين موردنياز از سوي استانداري در اختيار دستگاه اجرايي قرار گيرد. شايان ذكر است كه اين جابه‌جايي، افزايش احجام عمليات اجرايي را به‌دليل طولاني شدن مسير به‌دنبال داشت.

- در سال 1387، از سوي دستگاه اجرايي، اجراي ساختمان ايستگاه‌هاي صفاشهر، سعادت‌شهر و مرودشت به پيمانكاران مربوط ابلاغ شد. به‌رغم ابلاغ قرارداد ايستگاه مرودشت به پيمانكار، از آنجا كه محل احداث پروژه تملك نشده بود، محل ايستگاه به كيلومتر 67 محور (مجاور شهر مرودشت) انتقال يافت. با توجه به اينكه تملك زمين جديد نيز با مشكل مواجه شد، براي سومين بار محل ايستگاه تغيير کرد و به كيلومتر 500+62 (نزديكي تخت‌جمشيد) منتقل شد ضمن اينكه تملك اين محل هنوز انجام نشده است (جدول شماره2).

- در سال‌های 1387و 1388، متمم قرارداد اجراي عمليات قطعات3، 4، 5 و6 به ترتيب با شركت‌هاي اس.‌دي.‌ام، استراتوس، تيراژ وخلخال‌دشت منعقد شد.

مشخصات فني و پيشرفت كار

- طول مسير احداث راه‌آهن شيراز ـ اصفهان حدود 506 كيلومتر بوده كه450 كيلومتر آن به صورت يك خطه و 56 كيلومتر نيز به‌صورت دو خطه است.

عرض ساب‌گريد 7 متر (در قسمت يك خطه)، 7/10 متر (در قسمت دو خطه)، فاصله ريل‌ها 1435 ميليمتر، حداكثر شيب مسير 15 در هزار، حداقل شعاع قوسي 1500 متر، حداكثر سرعت قطار مسافربري 160 كيلومتر در ساعت و حداكثر سرعت قطار باري 100 كيلومتر بر ساعت است.

- مشخصات فني و پيشرفت ‌كار قطعات مختلف طرح راه‌آهن شيرازـ اصفهان عبارت است از:

- قطعه یک (حدفاصل كيلومتر صفر تا 68): تمام عمليات مربوط به زيرسازي، روسازي و عمليات پل‌سازي شامل 308 پل كوچك و 6 پل بزرگ در اين قطعه به اتمام رسيده و در مرداد ماه سال 1387 تحويل موقت شده ‌است.

در زمان بازديد، ايستگاه‌هاي سيدآباد، صنايع اصفهان و صنايع شهرضا هركدام با مساحت 300 مترمربع و مسافري شهرضا به مساحت 3635 مترمربع تحويل قطعي شده بود.

- قطعه 2 (حدفاصل كيلومتر 68 تا 126): تمام عمليات مربوط به زيرسازي، روسازي و عمليات پل‌سازي شامل 219 پل كوچك و 2 پل بزرگ در اين قطعه به اتمام رسيده و در مرداد ماه1387 تحويل موقت شده ‌است.

در زمان بازديد، ايستگاه‌هاي وشاره و امين آباد هركدام با مساحت 300 مترمربع در حال بهر‌ه‌برداري بود.

- قطعه 3 (حدفاصل كيلومتر 140 (تفاوت كيلومتر با قطعه قبلي مربوط به پيش‌فرض نقشه‌برداري است) تا 270): بيش از 95 درصد عمليات مربوط به زيرسازي، عمليات پل‌سازي شامل 400 پل با دهانه‌هاي2، 5/3،  5 ،7 و10، تمام پل‌هاي زيرگذر و روگذر و همچنين پل ايزدخواست (خاص- به‌طول 5/143 متر ) به اتمام رسيده است.

تمام عمليات اجرايي 2 تونل به طول‌هاي 279 و 313 متر به اتمام رسيده ‌است.150 متر از عمليات اجرايي شاتكريت (پوشش كامل) سقف تونل شماره 4 به طول 350 متر انجام شد و عمليات پوششي در تونل شماره 5 به‌طول 738 متر در حال انجام بود، اين عمليات به‌علت مجاورت با منطقه ريزشي به كندي انجام مي‌شود.

در زمان بازديد ايستگاه‌هاي ايزدخواست، شورجستان، صغاد و بيدك هر كدام به مساحت 300 متر مربع مورد بهره‌برداري قرار گرفته بود. عمليات نازك‌كاري ايستگاه خانخوره درحال انجام بود. مجموعه ساختمان‌هاي ايستگاه‌هاي مسافري اقليد به مساحت 2466 مترمربع و آباده به مساحت 8670 مترمربع در حال بهر‌ه‌برداري و عمليات اجرايي بلوارهاي ورودي ايستگاه‌هاي مسافري اقليد و آباده نيز در حال انجام بود.

- قطعه 4 (حدفاصل كيلومتر 267 تا 375): تمام عمليات مربوط به زيرسازي و عمليات پل‌سازي شامل 261 پل با دهانه‌هاي یک، 2 ،3 ، 7 و8 متري و 10 دستگاه پل برای تقاطع غير‌هم‌سطح به اتمام رسيده است.

 عمليات اجرايي 3 تونل به طول‌هاي820 ،1230 و 699 متر به اتمام رسيده‌ است. 540 متر از عمليات اجرايي لاينينگ تونل شماره3 به طول 810 متر انجام شده و عمليات تكميلي پوششي در تونل شماره4 به‌طول693 متر در حال انجام است. پيشرفت فيزيكي اين قطعه در زمان بازديد 98 درصد برآورد شد.

در زمان بازديد ساختمان‌هاي ايستگاه‌هاي ده‌بيد، شهيد‌آباد، ديدگان و قادر‌آباد هر كدام به مساحت 300 متر مربع به ترتيب در مرحله 30، 95، 90 و 90 درصد پيشرفت فيزيكي و ساختمان‌هاي ايستگاه مسافري صفاشهر به مساحت 4320 مترمربع از پيشرفت فيزيكي 46 درصد برخوردار بوده‌اند.

- قطعه 5 (حدفاصل كيلومتر 375 تا 400 و صفر تا 15): تمام عمليات مربوط به زيرسازي به اتمام رسيده است. عمليات پل‌سازي شامل 170 پل با دهانه‌هاي 2 ،3، 7 و 5/7 متري، دو دستگاه پل برای تقاطع غير‌هم‌سطح (20×1) و يك‌ دستگاه پل رودخانه‌اي (20× 3) به اتمام رسيده است.

عمليات اجرايي 5 تونل به طول‌هاي 488، 229، 1653، 407 و 235 متر به اتمام رسيده ‌است.

دو ايستگاه مرغاب و پاسارگاد هر دو به مساحت 300 متر مربع در مرحله 97 درصد پيشرفت فيزيكي و ساختمان‌هاي ايستگاه مسافري سعادت شهر به مساحت 3460 مترمربع از پيشرفت فيزيكي 55 درصد برخوردار بود.

- قطعه 6 (حدفاصل كيلومتر 15 تا 60): به غير از 10درصد از عمليات خاك‌ريزي پل شمس‌آباد (دسترسي محلي) و 50 درصد از خاك‌برداري جاده خلف طاحونه (دسترسي محلي) بقيه عمليات خاكي  به اتمام رسيده ‌است.

عمليات پل‌سازي شامل 228 پل با دهانه‌هاي 5/2، 3، 4 ، 5 ،7 و10متري ، يك دستگاه پل با دهانه 12متري، 5 دستگاه پل با دهانه 15 متري ، يك‌ دستگاه پل با 9 دهانه 20 متري  و نيز پلي با سه دهانه 5/8 متري و دو دهانه 20 متري به پايان رسيده ‌بود.

تمام عمليات اجرايي 3 تونل به طول‌هاي 547 ،264 و 1068 متر به پايان رسيده بود.

در زمان بازديد ساختمان ايستگاه سيوند با مساحت300 مترمربع به اتمام رسيده بود.

- قطعه 7 (حدفاصل كيلومتر 60 تا 116): به‌ غير از حدفاصل كيلومتر 107 تا 500+112 كه عمليات اجرايي زيرسازي آن در حال انجام بود، در بقيه مسير اين قطعه عمليات زيرسازي به اتمام رسيده است.

در زمان بازديد عمليات پل‌سازي شامل 191 پل با دهانه‌هاي 5/2، 3، 5 ، 7، 8 و10متري ،15 دستگاه پل با دهانه‌هاي 12، 13 ،14 ،15و40 متري به اتمام رسيده بود. همچنين اجراي شمع و ستون و همچنين كوله شمالي پل كيلومتر071+110 با دو دهانه 70 متري، اجراي دال و قرنيز پل كيلومتر 782+110 با دهانه 12 متر، اجراي سر ستون‌هاي پل 675+112 با دهانه 40 متر، تيرگذاري پل كيلومتر 812+112 با دهانه 40 متر و اجراي عمليات مربوط به كوله‌ها در پل كيلومتر 805+113 با دهانه 7 متر در حال انجام بود.

عمليات اجرايي 3 تونل به طول‌هاي378 ، 597 و 247 متر به اتمام رسيده ‌است. در زمان بازديد 1137 متر از عمليات اجرايي لاينينگ تونل 1289 متري انجام شده و بتن‌‌ريزي كانال آن در حال انجام بود.

- در زمان بازديد (مهرماه سال 1388) به غير از قسمت پاياني قطعه 7 كه عمليات زيرسازي آن در حال انجام بود، عمليات ريل‌گذاري و پخش لايه دوم بالاست در تمام مسير انجام شده بود. عمليات اجرايي مربوط به جوشكاري ريل، شيرواني‌سازي و پوشش سوم بالاست در 270 كيلومتر مسير (از سمت اصفهان) انجام شده و بقيه درحال انجام بود. حفر كانال فيبرنوري و كابل‌گذاري آن در تمام مسير غير از قطعه چهارم و نيمي از قطعه هفتم انجام شده و بقيه در حال انجام بود. ضمن اينكه سيستم علایم و ارتباطات راه‌آهن هنوز عملياتي نشده بود.

در ضمن مجموعه ساختمان‌هاي ايستگاه مسافري مرودشت با مساحت3310 مترمربع شروع نشده بود و پيشرفت فيزيكي مجموعه ساختمان‌هاي ايستگاه مسافري شيراز 58 درصد برآورد شد.

- در مهرماه سال 1388 پيشرفت فيزيكي كل طرح حدود 75 درصد برآورد شد.

نتيجه‌گيري و پيشنهادها

- هر چند از خردادماه گذشته قطار مسافري از مسير راه‌آهن شيراز ـ اصفهان به‌صورت متناوب  (هر15 روز) عبور مي‌كند اما وجود پاره‌اي از مشكلات، كندي روند اجراي عمليات باقي‌مانده را به‌دنبال داشته است. از جمله اين مشكلات مي‌توان به موارد زير اشاره‌ کرد:

1- تملك اراضي واقع در محدوده اجراي طرح قبل از شروع عمليات اجرايي از نكات مهمي است كه دستگاه اجرايي باید به آن توجه مي‌کرد. وجود مراكز دامپروري و زمين‌هاي كشاورزي كه گاه سالي دوبار در آنها كشت مي‌شود، مجاورت زمين‌هاي با ارزش در حاشيه شهرها، عدم پرداخت به موقع با وجود توافق ضمني با مالكان و همچنين خريداري با قيمت بالاتر از ارزش واقعي توسط دستگاه‌هاي اجرايي كه در مجاورت طرح مشغول عمليات اجرايي هستند، از موانع تملك زمين دستگاه اجرايي حين عمليات اجرايي محسوب مي‌شوند.

با گذشت 8 سال از شروع طرح، دستگاه اجرايي هنوز موفق به تملك اراضي به‌منظور اجراي جاده سرويس راه‌آهن براي كل مسير و همچنين تملك زمين براي ساختمان ايستگاه مرودشت كه در مطالعات به‌‌عنوان ايستگاه قطار محلي از آن نام برده شده، نشده است.

2- عدم اجراي سيستم علایم و ارتباطات در طول محور باعث بروز مشكلاتي براي تردد قطار شده است. در ايستگاه ابتدايي محور راه‌آهن اصفهان - شيراز (ايستگاه سيد‌آباد) به‌دليل هم‌جواري با مسير كارخانه فولاد مباركه روزانه به‌طور متوسط حدود 40 قطار باري عبور مي‌کند، كنترل قطارهاي عبوري توسط خطوط تلفني انجام می‌شود.با توجه به عبور قطارهاي باري از ايستگاه سيدآباد،‌ به‌منظور جلوگیری از حوادث و سوانح ریلی پیشنهاد می‌شود، دستگاه  اجرایی به‌طور موقت سيستم علایم ايستگاه يادشده را به خط اصفهان - تهران متصل کند.

3- كند شدن عمليات اجرايي پوشش داخلي تونل‌ها و نيز ديوار حایل ترانشه در قطعات 3 و4 و همچنين عمليات لق‌‌گيري سنگ در ترانشه‌اي به طول 250 متر در قطعه 6 به‌ واسطه عبور قطارها پس از افتتاح طرح، مشهود است. تميز كردن مسير براي عبور قطار، تعطيلي مقطعي و شروع مجدد عمليات از مواردي است كه از سرعت عمليات اجرايي مي‌كاهد.

4- در دست ‌اجرا بودن ايستگاه‌هاي مسافري شيراز (پيشرفت فيزيكي58 درصد)، سعادت‌شهر (پيشرفت فيزيكي55 درصد)، صفاشهر (پيشرفت فيزيكي46 درصد) و همچنين عدم شروع عمليات اجرايي ايستگاه مرودشت در حالي است كه حدود سه‌ماه از عبور نخستین قطار از اين محور مي‌گذرد و مسافران با مشكلاتي روبه‌رو هستند.

5- عدم اتصال ريل‌ها و ناتمام بودن عمليات بالاست در قسمت‌هايي از مسير باعث كاهش سرعت و ضريب ايمني قطار مسافري در محور راه‌آهن شيراز ـ ‌اصفهان شده ‌است ( در شهريور ماه سال‌جاري سرعت قطار حد فاصل ايستگاه‌هاي سيوند- صدرا 30 كيلومتر و حدفاصل سعادت‌شهر- سيوند 40 كيلومتر ثبت شده‌ است).

6- عدم وجود ايستگاه تعمير و نگهداري در ايستگاه پاياني نيز يكي ديگر از مشكلات طرح راه‌آهن شيراز–اصفهان است. قطارهايي كه در اين مسير در تردد هستند، پس از اتمام مسير حدود 1500 كيلومتري ( مسير مشهد- شيراز) نيازمند آب‌گيري، سوخت‌گيري، شارژ و بازديد هستند كه به‌طور معمول در ايستگاه پاياني باید شرايط اين اقدام‌ها فراهم شود. پيشنهاد مي‌شود، دستگاه اجرايي نسبت به برگزاري مناقصه احداث سكوي تعميرات در ايستگاه شيراز اقدام کند.

- تغيير محل ايستگاه راه‌آهن مرودشت توسط دستگاه اجرايي از كيلومتر 75 محور راه‌آهن شيراز ـ ‌اصفهان در سال 1386 به كيلومتر 67 در سال 1387 و سپس تغيير آن به كيلومتر 500+62 ، پيمانكار و ساير عوامل اجرايي را با مشکل روبه‌رو ساخته است؛ مناقصه ايستگاه ياد شده در سال1386 انجام شده و قرارداد آن در سال1387 به پيمانكار ابلاغ شده است. مشكل تملك زمين اين ايستگاه به قوت خود باقي است و دستگاه اجرايي باید قبل از احداث، اقدام‌های لازم را برای تملك زمين به عمل آورد.

- به نظر مي‌رسد انتخاب زمين به‌منظور احداث واحدهاي مسكن مهر توسط مسؤولان استاني در محله ترك‌آباد شيراز و در مجاورت خط‌آهن شيراز ـ ‌اصفهان در آينده مشکلاتی را براي جمعيت اين شهرك در پي خواهد داشت. در زمان بازديد (مهر 1388) عمليات اجرايي احداث بلوار ورودي اين مجتمع و اجراي فونداسيون ساختمان‌‌هاي مسكن مهر در مجاورت ريل قطار در حال اجرا بود. شايسته است مسؤولان استان فارس ادامه احداث اين واحدها را در محل يادشده با مطالعات دقيق‌تري دنبال کنند.

- عدم توجه لازم به جانمايي نمازخانه در ساختمان ايستگاه‌هاي اقليد و سعادت‌شهر از موارد نقص‌كار است. هرچند ممكن است توقف قطارمسافري در اين ايستگاه‌ براي فريضه نماز ميسر نشود (به‌ واسطه فاصله نزديك با ايستگاه آباده) اما مسافراني كه اين ايستگاه‌ها را به‌عنوان مبدأ و مقصد انتخاب مي‌کنند (با توجه به فاصله 10 كيلومتري ايستگاه تا شهر) بايد بتوانند از امكانات نمازخانه استفاده کنند.

طراحی و اجرای ساختمان 1450 مترمربعی نمازخانه در محوطه ایستگاه شیراز که 300 متر فاصله طولی با ساختمان اصلی ایستگاه شیراز دارد از نکات قابل تأمل است. در محل ساختمان اصلي ايستگاه يك نمازخانه200 متر مربعي همراه با سرويس بهداشتي لحاظ شده كه به نظر مي‌رسد با توجه به اينكه شهر شيراز نقطه پاياني مسير است، اين نمازخانه در آينده براي مسافراني كه شيراز را به‌عنوان مبدأ يا مقصد سفر انتخاب مي‌کنند، كافي خواهد بود.

- طراحي قسمت عمده نماي خارجي ايستگاه‌هاي صفاشهر، سعادت‌شهر و اقليد به‌صورت شيشه‌اي در نظر گرفته شده، اين در حالي است كه فصل سرما در اين مناطق به خصوص صفاشهر ( در نزديكي گردنه كوليكش) طولاني بوده و در مواقعي از سال اين برودت به 30- درجه نيز مي‌رسد. هر چند استفاده از پروفيل با شيشه‌هاي دو جداره‌ براي صرفه‌جويي انرژي مناسب است اما كاهش پنجره‌ها و تقليل‌ نماي شيشه‌اي اثرهای بيشتري در صرفه‌جويي انرژي در پي خواهد داشت. با عنايت به اينكه در زمان بازديد پيشرفت فيزيكي ايستگاه‌هاي صفاشهر و سعادت‌شهر به ترتيب 46 درصد و 55 درصد برآورد شد، پيشنهاد مي‌شود، مهندسان مشاور پژوهش‌هاي ساختماني در طراحي نما تجديدنظر کنند.

- عدم برآورد صحيح از حجم عمليات زيرسازي در قطعات مختلف به جز قطعه 2 منجر به انعقاد قراردادهاي متمم در تمام قطعات شده است.

پيشنهاد مي‌شود، دستگاه اجرايي نسبت به ارزيابي عملكرد شركت‌هاي مهندسان مشاور شاغل در طرح اقدام و نتايج آن را به دفتر نظام فني اجرايي معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رييس‌جمهوری ارسال کند.

- تعدد مشاوران به‌منظور انجام مطالعات مرحله دوم و نظارت قطعات هفت‌گانه طرح احداث راه‌آهن شيراز–اصفهان به طول بيش از 500 كيلومتر لزوم به‌كارگيري مشاور مادر را به‌منظور تبادل تجارب و برقراري هماهنگي در انجام مطالعات و عوامل اجرايي طرح و به‌عنوان بازوي اصلي راهبري طرح براي دستگاه اجرايي بيش از بيش نمايان مي‌ساخت كه شایسته بود اقدامی در این زمینه صورت می‌گرفت.

- احداث خطوط راه‌آهن زماني از لحاظ اقتصادي توجيه‌پذير است كه حمل بار و ترانزيت كالا از آن صورت پذيرد. هر چند بهره‌برداري از راه‌آهن شيراز–اصفهان تحقق آرزوي ديرينه مردم فارس را به‌دنبال خواهد داشت اما اتصال اين محور به بندر بوشهر نقش استراتژي اين محور را بيشتر نشان خواهد داد. با توجه به لزوم بهره‌برداري به موقع و موجه کردن محور یادشده، شايسته است، وزارتخانه‌هاي راه و ترابري و نفت كه هر دو در آينده از بهره‌برداران راه‌‌آهن بوشهر- تهران خواهند بود، هماهنگ با معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رييس‌جمهوری، مجدداً براي حل مشكلات طرح‌هاي احداث راه‌آهن شيراز- اصفهان و شيراز - بوشهر و به بهره‌برداري رساندن سريع‌تر آنها برنامه‌ريزي کنند.

- در سال 1380، (زمان شروع عمليات اجرايي طرح به‌صورت پيماني) پيش‌بيني مي‌شد عمليات اجرايي طرح با صرف هزينه‌اي حدود 2343 ميليارد ريال‌، در طول مدت 8 سال به اتمام برسد اما زمان اجرا تاكنون به 9 سال و آخرين اعتبار آن به5664 ميليارد ريال (بيش از 2 برابر پيش‌بيني اوليه ) افزايش يافته‌ است. اين در حالي است كه هنوز براي اجراي سيستم سيگنالينگ و ايستگاه تعميرات اعتبار لازم پيش‌بيني نشده و پيشرفت فيزيكي كل طرح حدود 75 درصد برآورد شده است.

- اضافه شدن واريانتي به‌طول دوكيلومتر شامل دو پل با دهانه 40 متري و يك پل با دهانه 70 متري و نيز يك‌ميليون متر مكعب خاك‌ريزي از يك‌سو، كم بودن ارتفاع زمين محدوده ايستگاه و خارج‌شدن ديد نما به‌ واسطه هم‌پوشاني با مجتمع تجاري خليج فارس از سوي ديگر، از نكات قابل تأمل در جابه‌جايي محدوده ايستگاه شيراز است كه شایسته بود، دستگاه اجرايي و مقام‌های محلي كه استفاده كنندگان واقعي راه‌آهن هستند، در این زمینه پاسخگو باشند.

*کارشناس دفتر نظارت بودجه