اتوبوس بهعنوان قدیمیترین سرویس حملونقل عمومی در لندن از ۱۸۲۹ آغاز به کار کرد و امروزه با وجود تحولات بسیاری که پشت سر گذاشته است، همچنان اتوبوس دوطبقه قرمز یکی از نمادهای لندن است.
به گزارش ایمنا، اتوبوس قدیمیترین نوع حملونقل عمومی لندن است. جورج شیلیبر، سازنده کالسکه، خدمات خود را از منطقه پدینگتون به بانک مرکز شهر لندن در ۱۸۲۹ آغاز کرد که مسافران نیازی به رزرو از قبل نداشتند و میتوانستند در هر نقطه از مسیر سوار وسیله نقلیه شوند.
شیلیبر خدمات خود را Omnibus نامید که در لاتین به معنی «برای همه» است، هرچند در آن زمان برای اکثر کارگران مقرونبهصرفه نبود. کلمه اختصاری bus با معنی اتوبوس از همین جا آمده است و اکنون یک اصطلاح بینالمللی شناخته شده است.
این ایده بسیار مورد توجه قرار گرفت و تا سال ۱۸۳۲، ۴۰۰ «اتوبوس» به اصطلاح اسبدار در لندن خدمات ارائه میداد. این وسایل نقلیه از همان اتاقهایی استفاده میکردند که برای کالسکههای شخصی و وسایل نقلیه کشاورزی استفاده میشد؛ آنها از چوب ساخته و به صورت دستی و با طرحهای مختلف رنگآمیزی میشد. نخستین اتوبوسهای بدون اسب اتاقهای مشابهی داشتند که به شاسیهای کارخانهای و موتور متصل شده بود.
برای چندین دهه اتوبوسهای لندن برای شرایط منحصربهفرد شهر طراحی و ساخته میشدند. اپراتور پیشرو در دهه ۱۸۵۰، شرکت London General Omnibus (LGOC) بود که بهسرعت به بزرگترین شرکت اتوبوسرانی در جهان تبدیل شد. این سازمان طرح اتوبوسهای موتوری خود را در دهه ۱۹۰۰ توسعه داد و تجارت موفق دیگری را ایجاد کرد که اتوبوسها، کامیونها و ونها را برای لندن و شهرهای دیگر در داخل و خارج از کشور میساخت.
اتوبوسها با روند روبهرشدی در طراحی، ساخت و تعمیر و نگهداری استاندارد میشدند و هر پیشرفت بر این اساس صورت میگرفت که بتواند ناوگان اتوبوسرانی عظیم و قابلاعتمادی ارائه دهد.
آخرین omnibus با اسب در سال ۱۹۱۴ دیده شد و سپس در ۱۹۱۹ اتوبوسهای بخار ظهور کردند که بهدلیل پیشرفتهای تکنولوژی که داشتند، گزینه حملونقل مدرن آن زمان بهشمار میآمدند. برای نخستین بار در سال ۱۹۰۶ برای متمایز کردن اتوبوسها و مسیرهایی که معمولاً طی میکردند، از اعداد در اسم اتوبوسها استفاده شد. هر شرکت اتوبوسرانی مستقل از یک عدد و حرف برای اتوبوسهای خود استفاده میکرد و در ۱۹۲۴ این اختیار به پلیس داده شد که برای هر اتوبوس شماره انتخاب کند.
ایده حملونقل دوطبقه برای نخستین بار در اواخر قرن نوزدهم، حتی قبل از ایجاد وسایل نقلیه موتوری مطرح شد. در سال ۱۸۲۷، جورج شیلیبر، یک مربی انگلیسی، توسط یک تاجر پاریسی مأمور شد تا وسیله نقلیهای را طراحی کند که به اندازه کافی پایدار باشد و بتواند تعداد زیادی مسافر را حمل کند.
اواخر دهه ۱۸۴۰، همه اتوبوسها شروع به ساخت یک عرشه اضافی کردند تا مسافران بیشتری را در خود جای دهند، زیرا خیابانهای باریک لندن برای تردد اتوبوسهای عادی مناسب نبود.
حال چرا اتوبوسهای دوطبقه لندن قرمز رنگ شدند؟ پاسخ به اوایل دهه ۱۹۰۰ برمیگردد، زمانی که سیستم حملونقل شهر توسط شرکتهای مختلف اداره میشد. برای متمایز شدن از رقبای خود، شرکت جنرال Omnibus لندن تصمیم گرفت کل ناوگان خود را قرمزرنگ کند. هنگامی که حملونقل عمومی لندن مسئولیت را بر عهده گرفت، ترجیح داد همان رنگ نمادین را حفظ کند که تا امروز نیز باقی مانده است.
نمادینترین اتوبوس دوطبقه در سال ۱۹۵۴ معرفی شد. Routemaster مشهورترین اتوبوس لندن است که در صدها فیلم و موزیک ویدئو حضور دارد و همه گردشگرانی که از لندن بازدید میکنند تلاش میکنند که عکسی از Routemaster نیز معروف بگیرند.
اگرچه اتوبوسهای لندن بهطور سنتی قرمز هستند، اما رنگهای خاصی برای مناطق مختلف نیز در نظر گرفته شده است. در گذشته اتوبوسهایی که در حومه شهر تردد میکردند به رنگ سبز رنگآمیزی میشدند تا متناسب با محیط طبیعی بریتانیا باشند.
امروزه اتوبوسها از وسایل نقلیه چوبی با سقف باز به وسایل بسیار پیچیده با سطح بالایی از فناوری رایانهای تبدیل شدهاند که به جای کشیده شدن توسط اسبها با نیروی بخار، برق، بنزین و سلولهای سوختی هیدروژنی بدون آلودگی کار میکنند و به نمادی بینالمللی از لندن تبدیل شدهاند.
اتوبوسها لندن را در میان همه دوران همچون جنگها و بیماریهای همهگیر همواره پویا نگهداشتهاند. هرچند مالکیت اتوبوسها که در ابتدا خصوصی بود، پس از مدتی به بخش دولتی واگذار شد و دوباره خصوصیسازی شد، اما اتوبوس بزرگ قرمز دوطبقه همواره نماد لندن بود و باقی ماند زیرا درست همچون متروی لندن، یکی از راههای بسیار سریع و البته کارآمدتر برای سفر در شلوغی این کلانشهر پررونق است.
شبکه حملونقل لندن بهقدری وسیع است که شامل انواع مختلفی از خدمات اتوبوسرانی میشود تا طیف گستردهای از خدمات را برای مطابقت با نیازهای همه شهروندان ارائه دهد. اتوبوسهای محلی رایجترین نوع اتوبوس هستند که روزانه در مرکز و اطراف شهر لندن، از طریق مسیرهای تعیینشده مردم را به مکانهای مختلف میبرند.
اتوبوسهای شبانه که برای نخستین بار در سال ۱۹۱۳ آغاز به کار کردند، در ساعات شب و در صورت خارج از سرویس بودن اتوبوسهای معمولی فعالیت میکنند.
اتوبوسهای لندن از محبوبیت بالایی برخوردار هستند، بهطوریکه حتی گفته میشود فلمینگ نام رمز جیمز باند «۰۰۷» را بر اساس اتوبوسی انتخاب کرد که از کنار مغازه مورد علاقهاش عبور میکرد. اتوبوسهای شبانه لندن نیز الهامبخش «اتوبوس شوالیه» در مجموعه هری پاتر هستند.
لندن نخستین شهری است که اتوبوسهای دوطبقه تمامبرقی بدون آلایندگی را پذیرفته است. در سال ۲۰۰۶، لندن دریافت که بخش حملونقل آن مسئول حدود ۲۰ درصد از انتشار دیاکسید کربن است، از اینرو شهر تصمیم گرفت کل ناوگان اتوبوسرانی خود را به خودروهای هیبریدی تبدیل کند.
در سال ۲۰۱۵، لندن شروع به اجرای آزمایشی اولین اتوبوس دوطبقه برقی جهان کرد که بهطور رسمی در ژوئن ۲۰۲۱ وارد خدمت شد. لندن امیدوار است که تا سال ۲۰۳۷، ناوگان اتوبوسهای بدون آلایندگی را بهطور کامل راهاندازی کند.