.png "عصر ایران")
۰۸ تير ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۸ تير ۱۴۰۳ - ۱۳:۱۶
چگونه یک مزرعه ژاپنی روزانه 70 هزار تخم بلدرچین تولید و برداشت می کند؟ (فیلم) روزنامه دنیای اقتصاد: باید به رفتار پکن در برابر جزایر سه گانه عادت کنیم؟ / نظم بین الملل امروز به شدت معامله محور است
نظم بین الملل و منطقه‌ای امروز به شدت معامله محور است؛ یعنی اگر ما می‌بینیم چین و روسیه در مورد منافع حیاتی ما موضع‌گیری می‌کنند به این دلیل است که قیمت این موضع‌گیری را کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به آنها پرداخت کرده‌اند.
روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: دولت چین بار دیگر از موضع امارات درباره جزایر سه‌گانه حمایت کرد و در یک بیانیه مشترک خواستار حل مساله جزایر سه‌گانه میان ایران و امارات شده است.
این در حالی است که ایران از اساس وجود چنین اختلافی را قبول ندارد و این مساله را در زمره منافع حیاتی و خطوط قرمز خود تعریف کرده است.پیش‌تر روسیه نیز چند بار در قضیه جزایر سه‌گانه خواستار حل و فصل این موضوع بین ایران و امارات شده بود.
هر بار که چنین اقدامی از سوی پکن یا مسکو که ایران آنها را جزو متحدان خود تلقی می‌کند، صورت می‌گیرد، از سوی مقامات و تحلیلگران داخل کشور شاهد شگفت‌زدگی و حتی ناخشنودی بسیار در خصوص چنین موضع‌گیری‌هایی هستیم. اما در واقع امر باید توجه داشت مواضع روسیه و چین در قضیه جزایر سه‌گانه که در زمره منافع حیاتی و سرزمینی ایران تعریف شده است، یک اتفاق جدید را به ایران نشان می‌دهد و از یک مفهوم جدید در روابط بین‌الملل رونمایی می‌کند.
ایران تا به امروز تلاش کرده با استفاده از ابزارهای کلاسیک و سنتی روابط بین‌الملل، تحولات را تحلیل کند؛ در حالی که با چنین ابزارهایی نمی‌توان تحولات نوین را بررسی دقیق کرد.
باید در نظر داشت که در جهان در حال گذار امروز یک سری تحولات رخ داده که در تاریخ روابط بین‌الملل اگر نگوییم بی‌سابقه، کم‌سابقه است. این گذار به دگردیسی‌ها و تحولات سریع در حوزه نظام بین‌الملل مربوط می‌شود؛ بر این اساس، برخی از متفکران و تئوریسین‌های روابط بین‌الملل معتقدند با ابزارهای مفهومی قدیم نمی‌توان تحولات جدید را تبیین و در ک کرد. لذا برای درک تحولات جدید، نیازمند ابداع مفاهیم جدید هستیم تا متوجه این تحولات و رفتارهای به ظاهر متناقض قدرت‌های بزرگ شویم.
علاوه بر رفتارهای پکن و مسکو در قبال ایران در خصوص جزایر سه‌گانه که برای بسیاری قابل درک نیست، واقعیت‌های دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌دهد تحولات دنیای امروز متفاوت از گذشته دنبال می‌شود. به عنوان مثال آمریکا گسترده‌ترین رژیم تحریمی را علیه روسیه اعمال کرده اما برخی از بازیگران مهم نظام بین‌الملل از بخشی از این تحریم‌ها تبعیت نمی‌کنند و کشورهایی مانند هند و چین کماکان به خرید نفت از روسیه ادامه داده‌اند.
عربستان سعودی که پیش‌تر به عنوان متحد آمریکا در منطقه محسوب می‌شد، امروز با چینی‌ها در حال شکل دادن روابط نزدیکی در عرصه‌های اقتصادی، موشکی و نظامی است. تصور چنین تحولاتی تا یک دهه پیش اصلا امکان‌پذیر نبود. امارات میزبان الیگارش‌های روسی شده و تاجران روسیه در آنجا مشغول فعالیت هستند و بهره آن به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به دولت ولادیمیر پوتین می‌رسد. در کنار این تحولات شاهد هستیم که ایران روابط امنیتی، سیاسی، نظامی و اقتصادی با چین و روسیه دارد اما پکن و مسکو چند بار از خط قرمز ایران درباره جزایر سه‌گانه عبور می‌کنند و واکنش ایران را برمی‌انگیزند.
برای فهم این وضعیت پارادوکس‌نما باید از یک مفهوم جدید به عنوان نظم چندهمسویی Multialigned استفاده کرد. بر اساس این نظم، قدرت‌های منطقه مایل هستند همزمان با چند بازیگر رقیب کار کنند. زیرا می‌خواهند مزیت سیاسی، نظامی و امنیتی خود را افزون کنند. این مفهوم همچنین بیان می‌کند که عصر اتحادها، ائتلاف‌ها و بلوک‌بندی‌های پایدار، گذشته و امکان برقراری این بلوک‌بندی های پایدار و شراکت‌های انحصاری دیگر وجود ندارد. نمونه آن همین رفتار چین با ایران است که منافع سرزمینی و حیاتی متحد خود را نادیده گرفته است.
نظم بین‌الملل و منطقه‌ای امروز به شدت معامله‌محور است؛ یعنی اگر ما می‌بینیم چین و روسیه در مورد منافع حیاتی ما موضع‌گیری می‌کنند به این دلیل است که قیمت این موضع‌گیری را کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به آنها پرداخت کرده‌اند. در این نظم بده‌بستان‌محور و معامله‌محور، روابط بسیار کوتاه‌مدت، بی‌رحمانه و فارغ از مباحث ایدئولوژیک و مباحث هنجاری است. در این بین اگر ایران نیز به این ابزارهای مفهومی جدید مجهز شود و جهان را از دریچه جدید نگاه کند می‌تواند هم این مفهوم جدید و هم مفاهیم دیگری را که در دل آن تعریف می‌شود، مانند پایان بلوک‌بندی‌ها و اتحادها و ائتلاف‌ها درک کند.
در این شرایط ایران دیگر از چین انتظار رفتاری به مثابه یک متحد پایدار را ندارد زیرا در نظم جدید، حمایت و هواداری در تمام شرایط امکان‌پذیر نیست. اگر ایران مفهوم چندهمسویی را به کار گیرد، می‌تواند از رقابت قدرت‌های متوسط و بزرگ استفاده کند تا هزینه این اقدامات چین بیشتر شود. بنابراین با مجهز شدن به ابزار مفهومی جدید، هم در برابر تحولات دچار شگفتی نمی‌شویم و هم برای سیاست خارجی‌مان در شرایط با سیالیت بالا یک استراتژی مدون و برنامه‌ریزی مشخص خواهیم داشت.
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در هلند (عکس) ابطحی: رأی دادم ، شما هم شیطان را لعنت کنید و رأی دهید ، شاید با رأی دادن اتفاق خوبی افتاد عملکرد ارتش اسرائیل به سبک شرورهای آخرالزمانی فیلم مد مکس (عکس) بازخوانی سخن تاریخی رهبر انقلاب: حتی کسی که نظام و رهبری را قبول ندارد، در انتخابات شرکت کند عباس عبدی درباره عدم اجماع قالیباف و جلیلی : با لجبازی و یکدندگی ، شانس را از خودشان سلب کردند / این رفتار به سود کشور شد رئیس قوه قضاییه : هرکسی می‌خواهد فردا مطالبه‌گری کند امروز پای صندوق رای بیاید نرخ جدید سود بین بانکی اعلام شد (جدول) موهبتی به نام دیدن تفاوت ها: بله! فرق می کند چه کسی رئیس جمهور باشد اطلاعیه شماره ۱۳، ۱۴ و ۱۵ ستاد انتخابات / توصیه به دارندگان شناسنامه های قدیمی حضور مقامات و شخصیت های سیاسی در انتخابات ۸ تیر ۱۴۰۳ (عکس) زلزله ۵.۲ ریشتری استان غربی را لرزاند ظریف : قهر کردن با صندوق رای راه حل مشکلات ما نیست رقابت نفس‌گیر ابرخودروهای بوگاتی: توربیون در برابر شیرون (خودروگرافی) آکیلا؛ زیبای ترسناک! (فیلم) گربه ها در برابر قوانین فیزیک: عبور غیرممکن از هر جایی! (فیلم)