دلیل و هدف روسیه از افزایش تهدیدهای اتمی چیست؟

این اولین باری است که روسیه از زمان آغاز تهاجم تمام‌عیارش به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به طور مستقیم تهدید کرده که به اهداف ناتو در خارج از اوکراین حمله خواهد کرد. اما با این حال این اولین تهدید روسیه علیه انگلیس نیست و این کشور پیش از این یک بار دیگر نیز در چارچوب درگیری اوکراین، انگلیس را تهدید کرده بود.

خبرگزاری الجزیره در مطلبی به قلم لئونید راگوژین درباره اهداف و دلایل تهدیدات اتمی روسیه نوشته که قمار خطرناک روسیه در جنگ اوکراین به حد نهایی خود رسیده و به عبارت بهتر به مرزهای طبیعی خود نزدیک شده و به نظر می‌رسد که کرملین دیگر ورق‌های زیادی برای بازی ندارد. به عقیده نویسنده این مطلب؛ این محدودیت می‌تواند راه را برای دیپلماسی هموار کند.

به گزارش شفقنا از الجزیره؛ در چند وقت گذشته انجام مانورها و تمرینات نظامی روسیه در نزدیکی مرز اوکراین و صدور دستور ولادیمیر پوتین برای انتقال تسلیحات تاکتیکی هسته‌ای به آن مناطق بارها باعث شده چنین به نظر بیاید که تنش‌های بین روسیه و غرب به سطح جدید و خطرناکی رسیده است. کرملین البته در پاسخ به چنین تصوراتی تاکید و تصریح کرده که این تمرینات و مانورها واکنشی بوده به اظهاراتی که رهبران غربی در مورد استقرار نیروهای ناتو در اوکراین و استفاده از سلاح‌های غربی برای حمله به اهدافی در داخل روسیه بیان کرده‌اند.

دیوید کامرون وزیر امور خارجه بریتانیا در اوایل ماه مه در جریان یک سفر غیرمنتظره به کی‌یف گفت که «بریتانیا تا هر زمانی که لازم باشد به اوکراین کمک خواهد کرد» و در ادامه نیز افزود که «اوکراینی‌ها آزادند از سلاح‌های انگلیسی برای حمله به خاک روسیه استفاده کنند». این صحبت‌های کامرون را می‌توان به عنوان صدور اجازه استفاده اوکراین از تسلیحات بریتانیایی تعبیر کرد- که انواعی مانند موشک‌های فرانسوی‌بریتانیایی سایه طوفان و نیز هواپیماهای بدون سرنشینی را شامل می‌شود که بریتانیا متعهد شده بود هزاران فروند از آن‌ها را به اوکراین صادر کند.

تاکنون داستان تسلیحات غربی اوکراین از این قرار بوده که کشورهای غربی در عین تجهیز اوکراین به انواع و اقسام تسلیحات نظامی، اما، بارها و بارها به صراحت اعلام کرده‌اند که این کشور نمی‌تواند از این تسلیحات برای حمله به خاک روسیه استفاده کند. به همین دلیل هم بوده که تاکنون اوکراین برای حمله به اهداف غیرنظامی و نظامی داخل خاک روسیه از پهپادها و موشک‌هایی که خودش ساخته، استفاده کرده است.

امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه اما به نوبه خود [برخلاف مقامات دیگر کشورهای اروپایی] بارها اظهار داشته که به‌طور بالقوه این امکان وجود دارد که ناتو نیروهایش را در اوکراین مستقر کند. او ماه گذشته هم این ادعا را یک‌بار دیگر در مصاحبه با نشریه اکونومیست تکرار کرد. رئیس‌جمهور فرانسه البته به‌رغم اشاره به این که اتحادیه اروپا باید ابهام استراتژیک خود را حفظ کرده و اجازه ندهد روس‌ها اهداف واقعی غربی‌ها را حدس بزنند، از ارائه جزئیات بیشتر در این زمینه خودداری کرد.

اما با این حال کرملین تصمیم گرفته که خودش را زیاد اسیر بازی مبهم اروپایی‌ها نکند. از این نظر اعلام انجام مانورهای نظامی در نزدیکی مرزهای جنوبی روسیه با اوکراین- با استفاده از تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی- به مثابه ارسال پیامی روشن به غرب می‌تواند به شمار آید.

وزارت امور خارجه روسیه بعد از این اقدام هم- برای روشن‌تر شدن موضوع- سفرای انگلیس و فرانسه را احضار کرد و آن‌ها را مورد سرزنش قرار داده و جزئیات این سرزنش‌ها را هم منتشر کرد.

رسانه‌ها پس از این جلسه نوشتند که روسیه خطاب به سفیر فرانسه اظهارات مکرون را «تحریک‌آمیز» و «مخرب» اعلام کرده و ایراد چنین سخنانی را محکوم کرده است. بیانیه روس‌ها خطاب به انگلیس البته بسیار تندتر بود و به این موضوع اشاره کرده بود که بریتانیا با صدور مجوز استفاده از تسلیحاتش برای حمله اوکراینی‌ها به اهدافی در داخل خاک روسیه، عملا خودش را تبدیل به یکی از طرفین درگیری روسیه با اوکراین می‌کند.

سفیر انگلیس هم‌چنین این هشدار را دریافت کرده که اگر اوکراین با استفاده از تسلیحات انگلیسی به روسیه حمله کند، روسیه هم می‌تواند به نوبه خود اهداف بریتانیا را در اوکراین و حتی فراتر از این کشور مورد حمله قرار دهد.

در تابستان 2021، در مواجهه با ورود کشتی جنگی بریتانیایی HMS Defender به آب‌های سرزمینی روسیه در سواحل کریمه، نیروی دریایی روسیه به سمت کشتی بریتانیایی شلیک کرد و در ادامه نیز تهدید کرد که هر کشتی بریتانیایی که دوباره اقدام به این عمل کند، مورد هدف قرار خواهد گرفت. بسیاری این درگیری را یک اپیزود مهم از داستان این درگیری و مقدمه مهمی برای آغاز تهاجم روس‌ها عنوان می‌کنند.