زغال اخته، این میوهی کوچک و خوشمزه که به گنجینهای از ویتامینها، آنتیاکسیدانها و مواد مغذی ضروری تبدیل شده، از اعماق جنگلها تا سفرههای ما، سفری دور و داراز را طی کرده.
خواص زغال اخته از تقویت حافظه و قدرت بینایی گرفته تا پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی و حتی کمک به لاغری و تناسب اندام، موجب شده تا در دنیای تغذیه نقش مهمی را ایفا کند. در این مقاله، سفری به دنیای شگفتانگیز زغال اخته خواهیم داشت و با فواید و مزایای بیشماری که برای سلامتی به ارمغان میآورد، آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید تا به کاوش در دل این میوهی شگفتانگیز بپردازیم.
به گزارش دکتر کرمانی، زغال اخته طیف وسیعی از فواید و مزایای سلامتی را برای شما به دنبال دارد. از جمله مهمترین این خواص میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
در ادامه هر یک از موارد بالا را توضیح خواهیم داد:
زغال اخته دارای یکی از بالاترین سطوح آنتی اکسیدانی در میان میوه ها و سبزیجات است که میتواند به محافظت از بدن در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد کمک کند.
خواص زغال اخته برای سلامت مغز نیز بسیار زیاد است؛ چرا که آنتی اکسیدانهای موجود در زغال اخته با کمک به عملکرد مغز و به تاخیر انداختن زوال عقلی به سلامت مغز کمک میکند.
زغال اخته به دلیل داشتن آنتیاکسیدانها و پتاسیم، به بهبود سلامت قلب و عروق کمک میکند. آنتیاکسیدانها از سلولهای قلب در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت کرده و پتاسیم به تنظیم فشار خون کمک میکند.
آنتیاکسیدانهای موجود در زغال اخته به محافظت از سلولهای چشم در برابر آسیبهای اکسیداتیو کمک میکنند و میتوانند قدرت بینایی را افزایش دهند. مطالعات نشان دادهاند که مصرف زغال اخته موجب بهبود عملکرد حافظه در افراد مسن و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای چشمی مانند دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن میشود.
یکی از خواص زغال اخته، محافظت از پوست در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد و در نتیجه بهبود سلامت پوست است. زغال اخته همچنین منبع خوبی از ویتامین C است که برای تولید کلاژن ضروری میباشد. کلاژن پروتئینی است که به حفظ استحکام و انعطافپذیری پوست کمک میکند.
به دلیل وجود مواد معدنی باارزشی چون کلسیم، مس، منگنز، پتاسیم و روی ،این میوه در تقویت عمومی بدن مؤثر است. ضمن اینکه این میوه منبع خوبی از سدیم نیز هست. لذا برای تقویت بدن و تسریع بهبود بیماریهای مختلف بسیار تأثیرگذار است.
زغال اخته به دلیل داشتن آنتی اکسیدان، خواص ضد سرطانی دارد و میتواند به پیشگیری از برخی از انواع سرطان کمک کند. آنتیاکسیدانها با خنثی کردن رادیکالهای آزاد، از سلولهای بدن در برابر آسیبهای DNA محافظت میکنند که میتواند منجر به سرطان شود.
زغال اخته به هضم غذا نیز کمک میکند. این میوه به طور سنتی در مناطق مختلف برای درمان اختلالات گوارشی، التهاب روده، اسهال و سایر بیماریها استفاده میشود.
زغال اخته برای لاغری نیز مفید است، چرا که کالری کمی دارد و سرشار از فیبر است. این موضوع موجب میشود تا به شما احساس سیری دهد و کمک کند تا به تناسب اندام برسید. فیبر همچنین به تنظیم قند خون و بهبود سلامت گوارش کمک میکند.
البته در نظر داشته باشید که تمام مواد غذایی چربی سوز، زمانی تاثیر دارند که آنها را با یک برنامه غذایی اصولی و ورزش همراه کنید. در غیر این صورت تاثیر آنچنانی ندارند.
زغال اخته منبع خوبی از ویتامین K و منیزیم است که برای سلامت استخوان ضروری هستند. ویتامین K به لخته شدن خون و جلوگیری از پوکی استخوان کمک میکند. منیزیم نیز به تقویت تراکم استخوان کمک میکند.
یکی از مهمترین خواص زغال اخته کمک به بهبود سلامت کلیههاست. این میوه به دلیل داشتن آنتیاکسیدانها و خواص ضد التهابی، میتواند موجب بهبود سلامت کلیه شود. این میوه همچنین به پیشگیری از عفونتهای مجاری ادراری کمک میکند.
زغال اخته فواید زیادی برای زنان باردار دارد از جملهی این خواص عبارتند از:
برای بهرهگیری حداکثری از خواص زغال اخته، آن را میتوانید به شکلهای زیر مصرف کنید:
این میوه به صورت تازه طعم خاص و متفاوتی دارد. لذا بسیاری از افراد مصرف این میوه را به عنوان میان وعده و به همراه کمی نمک و گلپر میپسندند.
یکی از انواع اشکال مصرفی این محصول، میوه خشک شده آن است. زغال اخته خشک بسیار خوش خوراک بوده و به عنوان یک میوه خشک فروش بالایی دارد. ضمن اینکه این روش یکی از بهترین راههای نگهداری و استفاده بهینه از این محصول است.
آب زغالاخته نیز یکی از اشکال مصرف این میوه است که محبوبیت زیادی دارد. امروزه این آبمیوه در کارخانجات نیز تولید میشود. اما این محصولات کارخانهای حاوی مقادیر زیادی قند و مواد نگهدارنده است. برای تهیه آب میوه در خانه نیز بهتر است این میوه را با مقداری آب حدود ۳۰ دقیقه حرارت داده و پس از میکس کردن میوه آن را از صافی رد کنید.
ابتدا تعدادی میوه تازه را با مقداری آب حدود ۱۰ دقیقه بجوشانید. سپس با فشار، عصاره میوه را خارج کنید. پس از خارج کردن تفاله میوه، عصاره را همراه با چوب دارچین به مدت ۱۰ دقیقه دم کنید. این دمنوش را میتوانید با کمی عسل شیرین کنید.
یکی از خوشمزهترین انواع لواشک، لواشک زغال اخته است. طعم این لواشک مناسب افراد علاقه مند به ترشی است.
طعم خاص این میوه میتواند برای تولید یک سس متفاوت و دلچسب به کار رود. یکی از روشهای تهیه این سس پخت پوره دو میوه زغال اخته و پرتقال با شکر است.
طعم ترش و ملس زغالاخته برای تهیهی مربا بسیار مناسب است. معمولاً برای تهیه این مربا از میوه همراه با هسته استفاده میشود. اگر میوه سفت باشد بهتر است کمی روی آن شکر ریخته و حدود ۱۰ ساعت زمان بدهید تا آب بیندازد. بعد از این زمان مابقی شکر را اضافه کرده و روی حرارت قرار دهید. اگر میوه کاملاً رسیده باشد نیازی به مرحله ابتدایی نیست. در پایان پخت مربا بهتر است کمی آبلیمو و وانیل به آن اضافه شود.
زغال اخته طبعی سرد و خشک دارد و مصرف بیش از حد آن برای افرادی که طبع سردی دارند میتواند مضر باشد و علائمی مانند:
را به همراه داشته باشد. مصرف زغال اخته به همراه مواد زیر میتواند طبع سرد آن را متعادل کند و از بروز عوارض جانبی آن جلوگیری کند.
زغال اخته میوهای سالم و مغذی است که فواید زیادی برای سلامتی دارد. با این حال، مانند هر ماده غذایی دیگری، مصرف بیش از حد آن میتواند عوارضی را به همراه داشته باشد.
عوارض جانبی شایع مصرف زغال اخته عبارتند از:
نکاتی هستند که در هنگام خرید و نگهداری زغال اخته باید به خاطر داشته باشید:
۱- به دنبال زغالهایی باشید که سفت، چاق و بدون لکه یا کبودی هستند. پوست زغال اختهها باید صاف و براق و ساقهها سبز و انعطاف پذیر باشند. از زغال اختههایی که نرم، چروکیده یا دارای ساقههای قهوهای هستند اجتناب کنید.
۲- زغال اخته را در جای خشک و خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید. اگر قصد دارید آنها را برای بیش از یک یا دو روز نگهداری کنید، آنها را در یک کیسه پلاستیکی با سوراخهای کوچک در یخچال قرار دهید تا هوا در آن جریان داشته باشد. زغال اختهها را تا زمانی که آماده خوردن نیستند نشویید، زیرا رطوبت میتواند باعث خراب شدن سریعتر آنها شود.
۳- قبل از خوردن یا پختن زغال اخته، آنها را زیر آب سرد بشویید و ساقهها و برگهای آن را جدا کنید. اگر زغال اختهها ارگانیک نیستند، توصیه میشود آنها را چند دقیقه در آب خیس کنید تا باقیمانده آفت کشها از بین بروند.
۴- زغال اختهها را میتوان با یخ زدن، کنسرو کردن یا تهیه مربا و ژله نگهداری کرد. برای یخ زدن زغال اخته، آنها را بشویید، ساقهها و برگها را جدا کرده و در یک لایه روی یک ورقه پخت قرار دهید. پس از یخ زدن، آنها را به ظرف مناسب در فریزر منتقل کنید. برای کنسرو زغال اخته، آنها را بشویید، ساقهها و برگها را بردارید و در شیشههای استریل شده بسته بندی کنید.
همانطور که خواندید زغال اخته، این میوهی کوچک و خوشمزه، به راستی گنجینهای از سلامتی است. خواص زغال اخته برای سلامتی، تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود سلامت قلب، پیشگیری از سرطان و کمک به لاغری و تناسب اندام بی نظیر است. سعی کنید این میوه را به هر شکلی که دوست دارید در برنامه غذایی روزانهی خود بگنجانید!
سوالات متداول:
عوارض جانبی شایع مصرف زغال اخته عبارتند از: مشکلات گوارشی، افت قند خون، تداخل با داروها و آلرژی
زغال اخته را به تدریج به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
آن را همراه غذا مصرف کنید.
بعد از مصرف، آب فراوان بنوشید.
اگر باردار یا شیرده هستید، قبل از مصرف زغال اخته با پزشک خود مشورت کنید.
اگر دارو مصرف میکنید، قبل از مصرف زغال اخته با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
میزان توصیه شده مصرف زغال اخته برای افراد سالم ۱ فنجان (۱۲۵ گرم) در روز است.
منابع: