منبع: نیویورک تایمز
نویسنده: نیکلاس کریستوف
تاریخ انتشار: 30 دسامبر 2023
مترجم: لیلا احمدی
➖➖➖➖➖➖➖➖
دربارۀ نویسنده: نیکلاس کریستوف، روزنامهنگار و تحلیلگرِ ارمنیتبارِ آمریکایی است که به پاسِ پوششِ وقایع چین و ماجرای نسلکُشی در دارفور، دو بار برندۀ جایزۀ پولیتزر شده است.
➖➖➖➖➖➖➖➖
عصر ایران- سال بد نفسهای آخر را کشید و وارد سال تازه شدیم. غیرنظامیانِ غزه با شتابی حیرتآور قتلعام شدند و نسلکُشی در دارفور هرآن ممکن است از سر گرفته شود. مردی به ۹۱ مورد مجرمانه متهم شده و در نظرسنجیهای ریاستجمهوری، گوی سبقت را از دیگران ربوده است. دیری نخواهد پایید که انتشار کربن سیاره را به جوش بیاورد؛ اما جای شکرش باقی است. ۲۰۲۳ محسناتی دارد که از سالهای پیشین یک سر و گردن بالاتر است.
مصیبتی بالاتر از مرگ فرزند نیست. سوگِ فرزند، جان و روح آدمی را از درد لبریز میکند. به گواهیِ تاریخ، نیمی از کودکانِ جهان پیش از پانزده سالگی، غزل خداحافظی را خواندهاند. مرگ و میرِ کودکان از سدۀ نوزدهم پیوسته کاهش یافته و حالا سازمان ملل اعلام کرده، ۲۰۲۳ پایینترین نرخ مرگ و میر کودکان را دارد.
فقط 3.6 درصد از نوزادان تا ۵ سالگی جان خود را از دست دادهاند. این پایینترین حد است در تاریخِ بشر و به این معنا است که فقط حدود 4.9 میلیون کودک در سال جاری جان باختهاند؛ یعنی یک میلیون کمتر از مرگهای مشابه در سال ۲۰۱۶.
حالا "فقر مطلق" را در نظر بگیرید. طبق پیشبینیهای سازمان ملل، فقر مطلق نیز به پایینترین حد رسیده و بفهمینفهمی میشود گفت، فقط گریبانِ 8 درصد مردم جهان را گرفته. مراد از این وضعیت این است که حالا روزانه حدود صدهزار نفر از فقر مطلق خارج میشوند؛ به عبارتی دسترسی مردم به آب سالمتر، تغذیۀ بهتر، دارو و درمان، خدمات آموزشی و رفاه، سهلتر و حال عمومی بهتر است.
جهان تغییراتِ آبوهوایی را از سر میگذراند. از صخرههای مرجانیِ روبهموتِ فیجی تا واحههای ناپدید شده در مراکش، همهجا نشانی از این تغییرات به چشم میخورد. نقش رهبران سیاسی در این بین چیست؟ الگور، چهل و پنجمین معاون رئیسجمهورِ ایالات متحده، در پایان سال ۲۰۲۰، دلایلی برای خوشبینبودن به دوران ریاست جمهوریِ بایدن یافت.
داستان به تصویب قوانین عمدۀ آب و هوایی برمیگردد. این بدان معنا نیست که انتقاداتی وجود ندارد. افرادی مثل چارلز هاروی و کورت هاوس بر این باور بودند که تصویب یارانهها برای فناوریِ جذب آب و هوا کاری زاید و اتلاف بودجه است.
اما حالا راهکارهای جالبی برای بهبود این وضع وجود دارد. جاستینگیلیس و هالهاروی انواع اقدامات محلی را تشریح کردهاند. سائول گریفیث به این راهکار اشاره کرده که میتوان از سوختهای غیرفسیلی و پنلهای خورشیدی بهره برد. کارلوس گامارا هم دراینخصوص به ایجاد تغییرات کوچک در دفاتر و کارگاهها اشاره کرده که میتواند روشی عالی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای باشد.
اما هیچ کدام از اینها درمان دردِ آنهایی نمیشود که که در سال ۲۰۲۳ فرزندان خود را از دست دادهاند و مرهمی برای گرفتارشدگان در چنبرۀ جنگ و فجایع آبوهوایی نیست.
بااینحال در پایان سال کهنه خوب است زمینۀ تاریخیِ پیشرفت را بپذیریم؛ نه اینکه فقط چشم به مصایب بدوزیم. وقتی به اندازۀ کافی تلاش کنیم، میتوانیم کارهای شگفتانگیزی انجام دهیم. تبوتابِ ناآرامِ جهان نشان میدهد به اندازۀ کافی نکوشیدهایم و کارهای زیادی برای انجام دادن داریم.
هر سال همین موقع، سال گذشته را جمعبندی میکنم. بسیاری از خوانندگان، از کنارهمگذاشتنِ ناکامیها و گرفتاریهایی که به سرمان آمده، غمگین میشوند. آنها بر این باورند که وقتی عدۀ زیادی به دلیل جنگ و بیماری، جان خود را از دست دادهاند و آینده برای خیلی از مردم، تیره و تار به نظر می رسد، اشاره به پیشرفت، وهنآمیز است.
منظور آنها را میفهمم. حرفۀ من به پوششِ رخدادهایی مثل نسلکشی، جنگ و فقر اختصاص دارد؛ اما آنچه از دیرباز به عنوان روزنامهنگار آموختهام، این است که وقتی آهنگِ پوشش وقایع، بی وقفه منفی است، مردم مأیوس و تسلیم خواهند شد. اگر بخواهیم با مشکلات مقابله کنیم، خواه جنگ غزه باشد یا تغییراتِ آبوهوایی، باید بپذیریم پیشرفت ممکن است.
سایر اخبار بهداشتی هم دلگرمکنندهاند. در پسِ پیشرفتهای رفاهی همیشه ابزارهای علمی و عقلانی وجود دارد. دو بیماری هولناکِ فلجاطفال و کرمگینه را تقریبا ریشهکن کردهایم. سال ۲۰۲۳ فقط ۱۱ مورد "کرم گینه" در ۹ ماه نخستِ سال و ۱۲ مورد ویروس "فلج اطفالِ وحشی" در سراسر جهان گزارش شد و سال ۲۰۲۴ میتواند آخرین سالی باشد که فلج اطفالِ وحشی سرایت میکند.
دولت ایالات متحده اخیراً تکنیکهای جدیدِ "ویرایش ژن کریسپر" را برای درمان "بیماریِ سلول داسیشکل" تأیید کرد و امیدواریم رویکردهای مشابه بتوانند درمان سرطان و سایر بیماریها را دگرگون کنند. نقطۀ عطف دیگر، تأییدِ واکسنهای جدید برای "آر.اس.وی(ویروسِ سنسیشنال تنفسی)" و "مالاریا" است. این راهکارها اینها جان کودکان را نجات میدهند.
"تراخم" نیز از بین رفته است. زنی در مالی از تراخم (التهاب ملتحمۀ چشم) رنج می برد. به من میگفت، بدترین قسمتِ این بیماری نابینایی نیست؛ درد طاقتفرسایی است که به اندازۀ زایمان سخت و سالها با من است. خبر خوبی است که مالی و ۱۶ کشور دیگر تراخم را از بین بردهاند.
البته کسانی که سال ۲۰۲۳ را سال بسیار بدی میدانند، حق دارند. وضعیت خاورمیانه بسیار ناامیدکننده است و تغییرات آبوهوایی، دستاوردهای کشورهای فقیر مثل بنگلادش و ماداگاسکار را تهدید میکند.
اما ناامیدی فلجمان میکند. یأس و دلسردی از توانمان میکاهد. شاید در جهانی مملو از درد، صحبت از پیشرفت عجیب باشد؛ اما اکنون مهمترین روند جهان، انقلابِ کاهش مرگ و میرِ کودکان، کاهش فقر مطلقِ جهانی و وسعت سوادآموزی است که به نظر میرسد بسیاری از مردم از آن بیخبرند.
بر این بسترِ رشد و شکوفایی و اهمیت امیدواری تأکید میکنم تا در سال ۲۰۲۴ برای مقابله با رنجهای توأمان به یاریمان بیاید.