اسکار ؛ قابل انتظار بود که امسال هم نشد ...

عصر ایران ؛ نهال موسوی - بامداد روز جمعه اول دی ماه 15 فیلم لیست نامزدهای اولیه راه یافته به بخش اسکار بین الملل امسال اعلام شد و فیلم «نگهبان شب» ساخته رضا میر کریمی به عنوان نماینده ایران نتوانست به این لیست اولیه راه یابد.

البته ما در یاداشتی تحت عنوان «بدون تعارف ؛ ایران هیچ شانسی برای گرفتن اسکار ندارد ...» این قضیه را در  3 ماه قبل (اول مهر ماه) گوشزد کرده بودیم و مفصل هم درباره آن نوشتیم. 

در همان جا هم ذکر کردیم دلیل این که می‌گوییم نگهبان شب هیچ شانسی برای اسکار امسال ندارد کاملا ساز و کار سینمایی دارد نه به خاطر میرکریمی یا گرایشات سیاسی و ...

اما نکته تا حدودی تعجب آور، خنده دار و البته بیشتر شیطنت آمیز این است که آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار امسال فهرستی از ۸۸ فیلم  واجد شرایط رقابت در شاخه بهترین فیلم بین‌المللی نود و ششمین دوره این جوایز اعلام کرده بود و برای همین لیست برخی رسانه‌های داخلی خبر تولید کردند که انگار این موفقیتی است که برای سینمای ایران به دست آمده است!

از زمانی که جایزه بهترین فیلم غیرانگلیسی در سال ۱۹۵۶ ایجاد شد، آکادمی علوم و هنرهای تصویری متحرک از صنعت فیلم هر کشور دعوت می‌کند تا فیلم منتخب خود را برای رقابت در این شاخه که اکنون بهترین فیلم بلند بین المللی نامیده می شود، ارسال کند. 

برای جوایز اسکار ۲۰۲۴، فیلم‌های ارسالی باید ابتدا در سینماهای کشور مربوطه خود بین ۱ دسامبر ۲۰۲۲ تا ۳۱ اکتبر ۲۰۲۳ اکران شده باشند. فیلمها باید عمدتا حاوی دیالوگ‌های غیرانگلیسی باشد، به همین دلیل است که فرانسه سرانجام فیلم «آناتومی سقوط» ساخته «ژوستین تریه» برنده نخل طلای کن با بازی «ساندرا هولر» را به دلیل دیالوگ‌های انگلیسی بیشتر انتخاب نکرد.

طبیعتا تمام این موارد ذکر شده برای فیلم نگهبان شب وجود داشت و به همین دلیل در لیست 88 فیلم واجد شرایط قرار گرفته است، فکر کنم امسال یک فیلم به دلیل رعایت نکردن این قوانین از حضور در اسکار منع شد.

نگاهی به تمام حضورهای ایران در اسکار

سال‌ها پیش برای نخستین‌بار وزارت فرهنگ و هنر وقت در سال ۱۳۵۶ فیلم «دایره‌ مینا» ساخته‌ داریوش مهرجویی را به اسکار معرفی کرد و پس از آن فیلم «باد صبا» ساخته‌ آلبر لاموریس به عنوان نماینده‌ ایران در سال ۵۷ راهی آکادمی اسکار شد. 

پس از ۱۷ سال وقفه و در سال ۱۹۹۴ فیلم «زیر درختان زیتون» به کارگردانی عباس کیارستمی نماینده ایران در شصت‌وهفتمین دوره جوایز اسکار نام گرفت. «بادکنک سفید» از جعفر پناهی در سال ۱۹۹۵ به آکادمی معرفی شد و پس از یک سال وقفه و در سال ۱۹۹۷ فیلم «گبه» محسن مخملباف نماینده ایران در این جوایز سینمایی شد. 

«بچه‌های آسمان» ساخته مجید مجیدی در سال ۱۹۹۸ به اسکار خارجی رفت و سال بعد از آن نیز «رنگ خدا» دیگر ساخته مجیدی فرصت حضور در این جایزه سینمایی را پیدا کرد. 

«زمانی برای مستی اسب‌ها» ساخته بهمن قبادی (۲۰۰۰)، «باران» مجید مجیدی (۲۰۰۱)، «من ترانه ۱۵ سال دارم» به کارگردانی رسول صدرعاملی (۲۰۰۲)، «نفس عمیق» ساخته پرویز شهبازی (۲۰۰۳)، «لاک‌پشت‌ها پرواز می‌کنند» از بهمن قبادی (۲۰۰۴)، «خیلی دور خیلی نزدیک» به کارگردانی رضا میرکریمی (۲۰۰۵)، «کافه ترانزیت» از کامبوزیا پرتوی (۲۰۰۶)، «میم مثل مادر» اثر رسول ملاقلی‌پور (۲۰۰۷)، «آواز گنجشک‌ها» از مجید مجیدی (۲۰۰۸)، «درباره الی» به کارگردانی اصغر فرهادی (۲۰۰۹) و «بدرود بغداد» از مهدی نادری (۲۰۱۰)، نمایندگان سینمای ایران در سال‌های بعد بودند.

اصغر فرهادی و شکستن طلسم جایزه اسکار

در سال ۲۰۱۲ سینمای ایران با فیلم «جدایی نادر از سیمین» ساخته اصغر فرهادی توانست برای اولین‌بار این جایزه مهم را به ویترین افتخارات خود اضافه کند. 

در سال‌های ۲۰۱۴، ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به ترتیب فیلم‌های «گذشته» اصغر فرهادی، «امروز» رضا میرکریمی و «محمد رسول‌الله» مجید مجیدی به اسکار فرستاده شدند و در سال ۲۰۱۶ اصغر فرهادی با فیلم «فروشنده» برای دومین‌بار به اسکار خارجی دست یافت. 

سال ۲۰۱۸ نیز فیلم «نفس» از نرگس آبیار نماینده سینمای ایران در نودمین دوره جوایز سینمایی اسکار بود. سال ۲۰۱۹ فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» ساخته وحید جلیلوند این فرصت را یافت تا نماینده سینمای ایران در این جوایز سینمایی باشد و در جوایز اسکار ۲۰۲۰ نیز برای نخستین‌بار یک مستند به نام «در جستجوی فریده» ساخته مشترک آزاده موسوی و کوروش عطایی به رقابت اسکار فرستاده شد. 

در اسکار ۲۰۲۱، فیلم «خورشید» ساخته مجید مجیدی به عنوان بیست و ششمین نماینده سینمای ایران در شاخه بهترین فیلم بین‌المللی (غیرانگیسی‌زبان) انتخاب شد و حتی توانست به جمع نامزدهای اولیه این شاخه (فهرست ۱۵ تایی) نیز راه یابد.

در سال ۲۰۲۲ نیز «قهرمان» ساخته اصفر فرهادی پس از موفقیت در جشنواره کن، نماینذه سینمای ایران شد و برای دومین بار به جمع نامزدهای اولیه راه یافت اما ار سیدن به فهرست نامزدهای نهایی بازماند.

رکورد داران حضور در اسکار از طرف ایران

مجید مجیدی همچنان با شش بار حضور با آثارش به عنوان نمایند ایران در جوایز اسکار (بچه‌های آسمان، رنگ خدا، باران، آواز گنجشک‌ها، محمد رسول الله و خورشید) از این حیث رکورددار است  و پس از او اصغر فرهادی با پنج بار نمایندگی سینمای ایران در اسکار با آثارش قرار دارد که دو بار اسکار را گرفته است.

البته که کسب دو جایزه از ۲۹ حضور سینمای ایران در شاخه بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان که حالا به عنوان شاخه بهترین فیلم بین‌المللی شناخته می‌شود، ایران را در زمره کشورهای بسیار موفق در رقابت‌های اسکار جای می‌دهد.

منبع: ایسنا

بیشتر بخوانید:

۱۰۰ فیلم برتر سونی پیکچرز به مناسبت صدسالگی‌اش / «جدایی» فرهادی در رتبه پنجم

کتاب «رازها و دروغ‌ها» ؛ روایت‌های کمتر گفته شده درباره جشنواره کن و سینمای ایران

معرفی ۱۵ اثر نامزد بهترین فیلم بین‌المللی اسکار امسال (+عکس)

فیلم فسیل ۳۰۰ میلیاردی شد

سوفیا کاپولا فیلمساز: مردها صدها میلیون دلار دریافت می‌کنند ولی من برای گرفتن بخش کوچکی از آن می‌جنگم

رونمایی از ستاره‌ای با نام اصغر فرهادی در جشنواره فیلمهای مستقل اروپایی (+عکس)

خرس طلای افتخاری جشنواره برلین برای مارتین اسکورسیزی

اعلام نامزدهای اولیه اسکار بین المللی / نماینده ایران حذف شد

سقوط بازیگر معروف فرانسوی با وجود حمایت مکرون

تماشاخانه

هیجان و جنون یکی از پرفرازونشیب‌ترین روزهای خرید / بلک فرایدی یا جمعه سیاه چطور به وجود آمد؟ (فیلم)

شکوه فرش ایرانی از دوره صفوی در اروپا ؛ هیجان مدیر گالری کریستی هنگام تعریف کردن را ببینید (فیلم)

فیلم های دیگر