نمایش عریان خشونت و فرصتی برای همذات‌پنداری مخاطب در «زخم کاری۲»/ در گفت و گویی مطرح شد

یک جامعه‌شناس در گفت و گویی مطرح کرد: «زخم کاری۲» از زاویه دیگری موضوع فساد کلان اقتصادی را منعکس کرده است.

بعد از انتشار پستی توسط محمدحسین مهدویان کارگردان سریال «زخم کاری۲»، از میزان استقبال صورت گرفته در خصوص این سریال، موجی از انتقادها نسبت به این یادداشت به راه افتاد، البته با وجود تمام این نقد و نظرات آمار منتشر شده نشان می‌دهد که آخرین قسمت این مجموعه بیشتر از ۶۵۲ هزار بار آن هم فقط در روز نخست اکران در پلتفرم نمایش دهنده بازدید داشته، عددی که نشان می‌دهد در کنار انتقادها این سریال چقدر خوب دیده شده است؛ همان نکته‌‎ای که مهدویان در پایان یادداشت، بر آن تأکید کرده بود.

اما اینکه چرا «زخم کاری ۲» توانسته چنین عددی را با وجود تمام اوج و فرودها و نقدها به خود اختصاص دهد؟ سوالی است که جای تأمل و توجه دارد. برخی معتقدند جدای از شیوه کارگردانی وسبک فیلمسازی، دیالوگ نویسی و پرداخت نهایی، قصه اصلی و خشونت پررنگ جاری در سریال، عامل اصلی پیگیری مخاطبان سریال بوده است.

همین زاویه‌دید، باعث شد تا سراغ امان‌الله قرایی، جامعه‌شناس شناخته شده برویم و با او در خصوص وجوه اجتماعی که باعث جلب نگاه مخاطب با تمام نارضایتی‌ها از این فصل شده، صحبت کنیم؛ چرا که بخش اعظمی از این سریال به موضوعات روز اجتماعی و اتفاقاتی پرداخته که شاید برای مخاطب چندان دور از ذهن نباشد، البته که نشان دادن این اتفاقات در کنار خشونت عریان که کم‌تر آن را در دیگر رسانه‌ها می‌بینیم هم می‌تواند در این امر بی‌اثر نباشد.

قرایی با بررسی این نکته که مخاطبان با بیان اینکه انعکاس خشونت و خشم به شکلی نمایش بخشی از واقعیت‌های جامعه است به خبرنگار ما گفت: خشونت و خشم از مواردی‌اند که با جامعه ما عجین شده و همیشه به شکلی نمود آن قابل مشاهده است.

در این بین وقتی هر رسانه‌ای مثل شبکه نمایش خانگی سراغ چنین فضایی برود، از آنجایی که خشونت‌گرایی و در ادامه آن خشونت‌پذیری به نوعی تبدیل به عادت شده، نمایش آن هم مورد اقبال قرار می‌گیرد.

او افزود: در این بین اگر سریال یا اثری عاری از این خشم و خشونت باشد، مخاطب به دلیل ندیدن بخشی از واقعیت‌های موجود در جامعه اطرافش، شاید چندان با آن اثر ارتباط برقرار نکرده و حتی تعجب کند.

قرایی با تأکید بر اینکه بیننده به شکلی با مجموعه‌هایی که این خشم در آن‎ها نمایش داده می‌شود، ارتباط می‌گیرد، یادآور شد: زمانی که مخاطب پای مجموعه‌ای که خشونت را عریان به تصویر می‌کشد می‌نشیند، به شکلی با آن ارتباط برقرار کرده و همذات‌پنداری می‌کند، همین اتفاق باعث می‌شود تا با دیدن مجموعه‌ای مثل «زخم کاری» که طبق آنچه شنیده‌ام سراغ چنین فضایی رفته، خود را جای شخصیت‌ها بگذارند، انتقام بگیرند و کمی آرام شوند.

به اعتقاد قرایی مقدم، هر اقدامی که در جامعه موجب ترویج خشونت شود، مردود است و اگر لازم است با یک پدیده غیرقانونی و ناهنجار در جامعه برخورد صورت گیرد نباید این برخورد با توسل به خشونت باشد چون چرخه خشونت شکل می‌گیرد.

از سویی برخی خبرگزاری‌ها، گویندگان خبر، برخی فیلم‌ها و حتی برخی کتاب‌ها به توسعه خشونت در جامعه دامن می‌زنند و وظیفه دستگاه‌های مختلف توجه به عدم توسعه وجوه مختلف خشونت در جامعه است. حتی جامعه‌شناسانی که به برخی کیفرها در جامعه معتقدند اعتقاد دارند سطح برخوردها نباید به گونه‌ای باشد که خشونت ناشی از آن وارد یک چرخه شود.

«زخم کاری۲» از زاویه دیگری موضوع فساد کلان اقتصادی را منعکس کرده است. در خلاصه داستان این سریال آمده است که مالکی از مدیران شرکتی موفق است که نعمت ریزآبادی آن را اداره می‌کند. ریزآبادی، مالکی را مأمور می‌کند تا برای قرارداد مهم نفتی با نروژی‌ها وارد مذاکره شود.

نروژی‌ها بعد از عقد قرارداد می‌خواهند مبلغ قراردادی را که چندین میلیون دلار است، به حساب شرکت واریز کنند؛ اما در این مسیر این دو خانواده وارد درگیری‌هایی می‌شوند که ادامه قصه را در فصل ۲ شکل می‌دهد.

در واقع این گروه با اقتباس از رمانی که اساس آن نقد قدرت و فساد است، روابط یک خانواده مافیایی در شکل گیری فسادی سازمان یافته بازگو می‌کند، در سریال هم در قالب درامی پرالتهاب این جریان را به تصویر کشیده است.