عصر ایران؛ سروش بامداد- گزارشگر دربی یا شهرآورد تهران (مسابقۀ پرسپولیس و استقلال بدون تماشاگر) چند بار پیشاپیش شب یلدا را تبریک گفت و آرزو کرد عمر مردم مثل شب یلدا دراز باشد.
از نشانههای تغییر فضای اجتماعی ایران از 25 شهریور به اینسو یکی نیزهمین است که پارسال از شب یلدا نمیگفتند و نگران تقارن آن با مناسبت سوگ مذهبی بودند -حال آنکه ایرانیان نوروز عاشورایی را هم تجربه کردهاند- و امسال جواد خیابانی در جریان بازی و بعد از آن که میگفت فلانی به بهمانی پاس داد هی شب یلدا را هم تبریک میگفت با این آرزو که عمرمان دراز باشد و لابد آن قدر دراز که باز هم دربیِ بیتماشاگر را ببینیم بس که نگران حالمان هستند در هوای آلودۀ تهران.
آقای خیابانی احتمالا نمیداند که مناسبت شب یلدا درازبودن آخرین شب پاییز نیست چون یک دقیقه اضافی این قدر حرف ندارد آن هم در حالی که فیفا هم به داوران دستور داده در محاسبۀ وقت اضافی دستودلباز باشند و خست روا ندارند!
زیرا یلدا از میلاد میآید و مناسبت آن جشن تولد خورشید است. نیاکان ما که به کشاورزی اشتغال داشتند در این شب بیدار مینشستند تا خاطرشان آسوده شود که در نخستین روز زمستان هم خورشید طلوع میکند (متولد میشود) تا امیدوار باشند که برف و زمستان ماندگار نیست و به خاطر همین سه ماه بعد نوروز را جشن میگرفتند که فصل رفتن ننه سرما و پیروزی بهار است.
مهم نیست که این را آقای خیابانی نمیداند. من هم خیلی از اطلاعات فوتبالی او را ندارم. مهم این است که مدام شب یلدا را تبریک میگفت و این خاصه هنگام تقارن منایبت شاد ملی با مناسبت سوگ دینی سابقه ندارد.
نه تنها یلدا که تا سالها چهارشنبهسوری و سیزدهبهدر را خرافی میدانستند و عید نوروز را هم تبریک نمیگفتند چون آن را عید نمیدانستند و تنها با عنوان "فرا رسیدن فصل بهار" تبریک میگفتند ولی حالا هی یلدایلدا میکنند (آن هم در ایام فاطمیه) و شهردار اصولگرا هم تابلوهای شهر را پر کرده از تصاویر ایرانزیبا تا باور کنیم نواصولگرایی ایرانی ملیگرا شده است.
وقتی از اهل هنر آواز میخواهند کنسرت موسیقی برگزار کنند و صدای آقای علمالهدی هم در مشهد درنمیآید و مسؤولین مربوطه برگزار نشدن یا پاسخ ندادن به این دعوت را به حساب فشارِ گروههای فشار مجازی میگذارند و صدای گروههای فشار واقعی درنمیآید که چرا از برند ما استفاده میکنید یلدا که جای خود دارد!
منتها نمیدانیم ابتکار شخصی خود جواد آقای خیابانی بوده که امشب یلدا یلدا میکرد و به پیشباز رفت یا از او خواسته بودند به جای ابراز شگفتی یا تأسف به خاطر دربیِ بیتماشاگر از یلدا بگوید؛ نه یک بار که چند بار.
با این اوصاف اگر فردا تابوی نمایش ساز هم در تلویزیون شکسته شد تعجب نکنید. چون نواصولگرایی ایرانی ناگهان به یلدا و موسیقی علاقهمند شده است. (البته اشتباه نشود شخص آقای خیابانی به فرهنگ و سنتهای ایرانی علاقهمند است و تصویر چند سال قبل او با لباس کردی در شب یلدای یکی از مناطق زلزلهزده را هم از یاد نبردهایم. بحث بر سر موضوعی است که اشاره شد.)
یلدا کلمه عربی است و ربطی به میلاد ندارد.