جدل حقوق بشری ایران با کشورهای غربی، مدتی قبل به صدور یک قطعنامه توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد انجامید. این قطعنامه با ۲۵ رای موافق منجر به ایجاد کمیته حقیقتیاب شد. اما این اتفاقات تا چه اندازه میتواند ایران را در مجامع بینالمللی تحت فشار قرار دهد و آیا ضمانت اجرایی دارد؟
فریدون مجلسی کارشناس مسایل بینالملل در گفتوگو با خبرآنلاین به موضوع اهمیت قطعنامه پرداخته است.
مجلسی: جلوگیری از این مصیبت ممکن نخواهد بود مگر...
فریدون مجلسی در مورد اهمیت قطعنامه شورای امنیت برای ایران گفت: این قطعنامه، مربوط به شورای امنیت نیست که برای آن ضمانت اجراهای فوری وجود داشته باشد. گروه حقیقت یاب را هم ایران میتواند بپذیرد یا نپذیرد و آنها خودشان توسط امکانات مختلف مجازی و حقیقی که در اختیار دارند بررسی کنند و گزارش دیگری بدهند. آن گزارش دیگر هم ضمانت اجرای معمولی ندارد.
این اقدامات را میتوان پیش زمینه ای برای یک عملیات دانست که به منظور آمادهسازی اذهان عمومی در داخل و خارج ایران صورت میگیرد. گاهی اوقات هم جنبه هشدار و روانی دارد. مسأله این است که کشورهای خاورمیانه ای تقریبا هیچکدام از معیارهای حقوق بشری سازمان ملل پیروی نمیکنند و در این راستا توجیهاتی را نیز عنوان میکنند. اما در مورد جمهوری اسلامی ایران، طرفین از همه اقدامات تبلیغاتی و روانی استفاده میکند.
وی افزود: شواهد نشان میدهد در چند مورد استناد به قطعنامههای مربوط به حقوق بشر با اقدامات بعدی همراه شد. آن موقعی بود که هشدارهای مختلف یا زمینههای جنگ به صورت کشتارهای بزرگ وجود داشت. نمونه آنها را در صربستان و بوسنی و هرزگوین داشتیم. در لیبی هم همین طور بود. بعد از این مصوبات در آن کشورها اقداماتی از قبیل منع پرواز و بعد اقدامات جدیتر بعدی انجام گرفت.
در نظر آنها وضعیت ایران به آن شدت نیست. اما تهدیدات غنیسازی بالاتر از ۶۰ درصد که با یک نوع پاسخگویی به این قطعنامه هم صورت گرفت و اینکه در هر اقدام قبلی هم جمهوری اسلامی یک اقدام عملی به کار برده، برای غرب جنبههای تهدیدآمیز داشته است.
وی تصریح کرد: شورای حکام قبل از این اتفاقات، یعنی قبل از اینکه غنیسازی به ۶۰ درصد برسد، تصمیمی ضد ایرانی گرفته بود و به شورای امنیت فرستاده بود و در آنجا در به روی مکانیسم ماشه باز شده است. همه اینها می تواند شرایط بدی را برای ایران فراهم کند. خصوصا در موقعیتی که داخل ایران هم واکنش هایی رخ داده و اینها زمینه را برای تبلیغات گسترده تر غرب و برای واکنش های شدیدتری اماده کرده.
در اینجا مردم انتظار دارند با واکنش های مناسبی، تهدیدی که زیان و خسارتش به مردم ایران می رسد برطرف شود. این مستلزم اقداماتی است که هم نظر مردم ایران جلب شود و هم جامعه بین المللی ایران را کشوری ماجراجو و جنگ طلب تلقی نکند.
مجلسی در پایان گفت: تصمیمات سیاسی در کشورهای رقیب گرفته شده و گزارش کمیته حقیقت یاب فقط برای عملکرد است. اگر نخواهند هیچ اقدامی بکنند و به محکوم کردن لفظی اقدام کنند، در همین حد کاربرد دارد. اما اگر بخواهد با تهدیدها، اعلامیه هایی از طرف کشورهای دیگر و موضع گیری های سران بین المللی ادامه پیدا کند و خدایناکرده به یک نوع عملیات محدود نسبت به مکان های هسته ای و جواب طرف ایرانی بینجامد، پیشگیری از مصیبت ممکن نخواهد بود.
گزارش: مهسا مژدهی