عصر ایران؛ سیمین ثقفی _ "آنچه درخارج از زمین بازی اتفاق می افتد به اندازه آنچه در زمین اتفاق می افتد اهمیت دارد و کنجکاوی برانگیز است."
این نظر نویسنده کتابی در مورد تاریخچه جام جهانی است که قطر را یک مورد خاص می داند.
این نخستین بار است یک کشور در خاورمیانه میزبان جام جهانی می شود اما شاید این نخستین بار هم باشد که برگزاری جام جهانی برای طرفدارانش اینچنین چالش های متفاوتی را برای حضور و سفر به کشور برگزار کننده ایجاد کرده، تا جایی که خیلی ها مجاب شده اند تا با وجود علاقه زیادشان بازیها را از مقابل تلویزیون منزلشان نگاه کنند؛ از حواشی نقض حقوق کارگران سازنده زیرساختهای لازم برای میزبانی و اعمال محدودیتهایی برای همجنس گرایان تا سختگیریهایی برای گردشگران در نوع روابط، پوشش، گفتار و تفریح.
این حواشی سبب شده بود تا پیش از مسابقات برخی تصمیم بگیرند یا قطر را بایکوت کنند یا دیدن مسابقات جام جهانی را! مثل بسیاری از آلمانی ها که گفته بودند از ممنوعیت نمایش عمومی مسابقات حمایت می کنند! هرچند یک مربی آلمانی که از بایکوت تماشای بازیها استقبال می کند معتقد است عشق آلمانیها به فوتبال بیشتر از آن است که بازی های تیمشان را تماشا نکنند! اما به گفته یک پژوهشگر آلمانی در حوزه مدیریت ورزش، که حذف یهودیان را در دوره نازی ها یک لکه ننگ در تاریخ ورزش آلمان می داند، بین جامعه و ورزش همیشه ارتباطی وجود دارد و باید همیشه سیستمی را که در آن قرار دارد مورد توجه قرار داد. او حالا برای ورزش مسئولیت بیشتری قایل است!
بریتانیایی ها هم اگرچه اغلب پیش از این معتقد بودند که باید قطر را به خاطر زیرپاگذاشتن حقوق همجنس گرایان از میزبانی جام جهانی کنار گذاشت اما چندان مطمئن نبودند که بخواهند مانع حضور تیمهایشان در قطر شوند و البته آنها حالا در پنج گروه بزرگ گردشگران ورزشی در قطر هم قرار گرفته اند!
اما طرفداران امریکای لاتینی جام جهانی هرطور شده خودرا به دیدار مسابقات رسانده اند حتی اگر معتقد بوده باشند بعید است فیفا در آینده کشوری مثل قطر را برای برگزاری جام انتخاب کند؛ انتخابی که البته همیشه شایعاتی هم در موردش بوده؛ اینکه چطور قطر بدون سابقه ای در تاریخ فوتبال انتخاب شده و آیا ممکن است پای رشوه برای حفظ موقعیت میزبانی درکار بوده باشد؟
در این میان تعداد کمی از هواداران پروپا قرص هم بلیطهایشان را پس داده اند و اعلام کرده اند دیگر هیجانی برای رفتن به قطر ندارند!
اما حالا دیگر ساخت و سازها تمام شده و کارگران زیادی یا مشغول کار دیگری شده اند یا گفته شده آنها که معترض به نقض حقوقشان بوده اند، اخراج شده اند!
برخی معتقدند جام جهانی باید جایی باشد که همه بتوانند در آن ایمن باشند، فرهنگ خود را نشان بدهند و به راحتی سرگرم شود آنوقت تعداد بیشتری جذب می شوند!
قطر در دوره برگزاری انتظار دارد تا میزبان بیش از یک میلیون و دویست هزار گردشگر باشد تا تعداد گردشگر ورودی اش را به ۲ میلیون نفر پیش از پاندمی برساند. در زمینه ایجاد زیرساختها هزینه های زیادی کرده و با این وجود محدودیت اقامتگاه هایش، برخی گردشگران را واداشته تا راهی اقامت در کشورهای همسایه شوند! دو کشتی تفریحی در قطر اقامتگاه شده اند و اقامتگاه های موقتی کمپی و کانتینری میزبان هواداران شده اند آنهم با هزینه های چندبرابری هرچند حالا همه چیز در قطر؛ از خدمات مهمان نوازی تا دیگر ملزومات، چندبرابر نرخ معمول بفروش می رسد و قرار است در پایان برگزاری بازیها یک درامد ۴ میلیارد دلاری نصیب میزبان و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بشود.
اما حالا و پس از گذر از این حاشیه ها، هرچند همچنان به نظر میرسد این میزبانی قطر چالش جدی تری هم برای فیفا بوده ، قطر نشان داده که تا بحال قدرتمند و جاه طلبانه از پس برگزاری برآمده است.
همینکه مسابقات داخل زمین آغازشده، درست است که همچنان بروز چالش هایی در زمینه کیفیت خدمات یا محدودیتها ادامه دارد اما اغلب هواداران تمرکز خود را روی بازیها محدودکرده و تمام آن دغدغه های حقوق بشری، اقتصادی، آب و هوایی و فرهنگی کمرنگ شده اند!
قطر در استادیومهایش نماز جماعت برگزار می کند و حامی ۷۵ میلیون دلاری آبجوی مسابقات از قانون منع ورود نوشیدنی الکلی به داخل استادیومها غافلگیر می شود! تیم امریکا به نشانه اعتراض، لوگوهای رنگین کمانی نشان می دهد و هواداران ژاپنی همچنان بعد از بازیها استادیوم را تمیز می کنند!
به گفته یک تاریخ نگار جام جهانی با شروع بازیها چیزی شبیه جنگ گلادیاتورها در رم اتفاق می افتد و همه روی وسط میدان متمرکز می شوند که این می تواند به نفع قطر باشد هرچند باید توجه داشت که این ممکن است یک برد چندان با اهمیت نباشد چراکه حالا مردمی که زمانی حتی نمی توانستند قطر را روی نقشه پیداکنند، همگی به آن چشم دوخته اند ...