وبگاه آمریکایی "پولیتیکو" در گزارشی نوشت حملات اخیر آمریکا به مواضع شبه نظامیان نزدیک به ایران در سوریه، بی ارتباط به بحث مذاکرات هسته ای بر سر احیای برجام نیست، هر چند که واشنگتن تلاش دارد ارتباط بین این دو موضوع را انکار کند.
به گزارش عصرایران، پولیتیکو در گزارش خود نوشته است:
"جو بایدن در این هفته به دنبال ایجاد موازنه دشواری در مورد ایران بود، زیرا از سویی تلاش می کند توافق هسته ای ایران را بازگرداند و از سوی دیگر به متحدان واشنگتن (در منطقه) اطمینان دهد که آمریکا همچنان می تواند فعالیت های بدخواهانه تهران را به عقب براند.
دو کشور در روزهای اخیر برخی از سختترین موانع را در مذاکرات احیای برجام حل کردهاند و به نظر میرسد در مسیر رسیدن به توافق هستند. اما به طور همزمان، نیروهای تحت حمایت آمریکا و ایران در این هفته در سوریه در چندین نوبت با یکدیگر درگیر شدند که منجر به کشته شدن چهار شبه نظامی و زخمی شدن سه نظامی آمریکایی شد.
مقامات آمریکایی می گویند که حملات در سوریه به مذاکرات بر سر توافق با ایران ارتباطی ندارد.
عکس آرشیوی/ گتی ایمجز
"جو سیرینچیون" کارشناس امنیت ملی و نویسنده که پیش از این به عنوان رییس صندوق منع گسترش تسلیحات هستهای مشغول به کار بوده است، میگوید: "هرگاه ایالات متحده و ایران به مذاکرات موفقیتآمیز نزدیک میشوند، بازیگران هر دو طرف تلاش میکنند تا آن را مختل کنند. وی خاطرنشان کرد که اسراییل و عناصر تندرو در ایران با این توافق مخالف هستند. هدف یکی است: ایجاد بحرانی که دیپلماسی را غیرممکن کند، توافقی را دست نیافتنی کند."
حتی با وجود پیشرفت مقامات در مذاکرات هستهای در هفتههای اخیر، نمایندگان ایران به طور فزایندهای در منطقه فعال بودهاند. مقامات وزارت دفاع گفتند که در سوریه، شبه نظامیان تحت حمایت سپاه، حملات سطح پایین را علیه مواضع ایالات متحده و ائتلاف در سوریه تشدید کرده اند.
"ست جونز" کارشناس مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی، گفت که ایران ممکن است تلاش کند از فعالیت در سوریه برای به دست آوردن اهرم فشار در مذاکرات هستهای استفاده کند. او گفت، اما مهمتر برای تهران، خروج نیروهای آمریکایی از خاورمیانه است، جایی که ایران در سالهای اخیر نفوذ خود را گسترش داده است.
جونز گفت: " خشونت کنونی موجود در سوریه به طور کلی نشانه تنشهایی است که در حال حاضر آمریکا با ایرانیها دارد. برخی از آنها نظامی هستند، برخی از آنها پشت میز دیپلماتیک هستند."
در 15 اوت، دو حادثه در سوریه توجه دولت را به خود جلب کرد: یکی حمله ناموفق پهپادی به مجاورت پادگان "التنف" و دیگری حمله موشکی به روستای سبز.
ایالات متحده فورا پاسخ نداد، اما چندین روز را صرف اطمینان از این کرد که حملات تلافی جویانه پیام درستی را ارسال می کند و کسی را نمی کشد.
یک مقام ارشد دولت در این باره گفت: "وزارت دفاع برای انتخاب هدفی کار کرد که پیام مورد نظر ما را بدون تشدید بیشتر وضعیت ارسال کند. آنها صدها ساعت جمعآوری اطلاعاتی انجام دادند تا اطمینان حاصل کنند که این حمله تلفاتی ایجاد نمیکند و همچنین زمینه را برای واکنش در صورتی که گروههای مورد حمایت ایران تصمیم بگیرند پس از حمله ما دوباره حمله کنند، آماده کردند. انجام درست این کار به زمان نیاز دارد."
اما یکی از مقامات ارشد وزارت دفاع گفت که یکی از دلایلی که این پاسخ چند روز طول کشید این بود که مقامات درباره تاثیر آن بر مذاکرات هسته ای بحث داشتند.
در نهایت روز سهشنبه، به دستور بایدن، جنگندههای آمریکا علیه مواضع و سنگرهایی در دیرالزور سوریه که توسط گروههای وابسته به سپاه استفاده میشد، حمله ای ترتیب دادند.
"کالین کال" مقام ارشد پنتاگون در این باره گفت: ارتش ایالات متحده در ابتدا 11 هدف را در این سایت شناسایی کرده بود، اما در نهایت به دلیل وجود شواهدی مبنی بر جابجایی در نزدیکی دو پناهگاه، کمی قبل از حمله، تنها 9 هدف را هدف قرار داد."
کال گفت، این حمله تلافی جویانه طراحی شده بود تا نشان دهد که ایالات متحده بدون توجه به اینکه مذاکرات در مورد توافق هسته ای کجاست، از خود دفاع خواهد کرد.
او گفت:" دولت (آمریکا) کاملا واضح بوده است که در صورتی که ایران به پایبندی به برجام بازگردد، این به نفع ما است، زیرا ایران را از توانایی تسلیحات هستهای دورتر میکند. اما چه برجام دوباره احیا شود و یا نه، در واقع هیچ ارتباطی با تمایل و عزم ما برای دفاع از خود ندارد. حمله اخیر یک پیام کاملا واضح برای ایران بود که مذاکرات احیای برجام و وضعیت موجود در سوریه در مسیرهای متفاوتی قرار دارند.
"سیرینچیونه" گفت که این پاسخ احتمالا برای اطمینان دادن به متحدان ایالات متحده طراحی شده است که واشنگتن همچنان می تواند با "اقدامات شرورانه" ایران در منطقه در حین مذاکره برای توافق هسته ای، مقابله کند.
مقامات ارشد اسراییلی این هفته از واشنگتن بازدید کردند."ایال هولاتا" مشاور امنیت ملی اسراییل، روز سهشنبه هفته گذشته با همتای خود "جیک سالیوان "در کاخ سفید دیدار کرد - همان روزی که حملات در سوریه رخ داد.
او گفت: "ایالات متحده ارتباط بین مذاکرات هسته ای و حملات در سوریه را انکار می کند، اما من این الگو را اغلب دیده ام. آنها می خواهند توافقی را منعقد کنند، در نتیجه باید به متحدان اطمینان دهند - این روش آنها برای انجام این کار است و من فکر می کنم که کارساز بوده است."
اما درگیری ها به همین جا ختم نشد. در تلافی حملات آمریکا، شبه نظامیان تحت حمایت ایران دوباره به دو سایت جداگانه در شمال شرقی سوریه، روستای سبز و کونوکو حمله موشکی کردند که در نتیجه آن سه نظامی آمریکایی زخمی شدند.
بالگردهای تهاجمی ایالات متحده در واکنش اولیه خود، سه خودرو و تجهیزات مورد استفاده برای پرتاب برخی از راکت ها را منهدم کردند. شبه نظامیان سپس سعی کردند راکت های بیشتری را پرتاب کنند، اما نیروهای آمریکایی با بالگردهای تهاجمی و توپخانه مواضع آنها را درهم کوبیدند. در مجموع، ارتش ایالات متحده چهار شبه نظامی دشمن را کشت و هفت موشک انداز دشمن را در این نبرد منهدم کرد.
پس از این حمله، پنتاگون ارزیابی کرد که آخرین حمله به پایان رسیده و بازدارندگی دوباره برقرار شده است.
تا کنون، به نظر نمی رسد که این حملات مانع از پیشرفت در بحث های هسته ای شود و به نظر می رسد دو طرف از امتناع دولت بایدن برای حذف سپاه از فهرست سازمان های تروریستی خارجی، عبور کرده اند.
ایالات متحده روز چهارشنبه پاسخ خود را به آخرین اظهارات ایران در مورد این پیش نویس به اتحادیه اروپا منتقل کرد. انتظار میرود این مرحله از مذاکرات بر روی نقطههای اصلی مربوط به درخواستهای ایران برای تضمینهای اقتصادی و رفع تحریمها متمرکز شود.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی گفت: "اکنون نسبت به همین چند هفته پیش به هم نزدیکتر هستیم، زیرا ایران تصمیم گرفت برخی امتیازات را بدهد."
اما او هشدار داد که "شکافهای زیادی باقی مانده است. ما هنوز در نقطه توافق نیستیم."