چرا دنبال خبر بد می گردیم؟

استخراج اخبار خوب از دل خبر بد و همچنین توجه به ممنوعیت های حرفه ای روزنامه نگاری در پوشش اخبار بد از سوی رسانه باعث می شود مخاطب کمتر در معرض شلیک گلوله اخبار منفی قرار بگیرد.

کافی است رسانه خبر مرگ، جرائم، زد و خورد و اخباری از این دست با تکیه بر ارزش خبری «برخورد، اختلاف‌، درگیری و منازعه» را منتشر کند، به سرعت تعداد بازدیدکنندگانش بالا می رود اما به همان نسبت اگر خبری با رویکردی مبتنی بر دیگر ارزش های خبری تنطیم شود، تعداد بازدیدکننده اش پایین می آید! این رویکرد، در این سال ها اعلب رسانه ها را هم تحت تاثیر قرار داده و حالا که بازار رقابت رسانه ای به شدت داغ است، برای ثبت کلیک های بیشتر، خودآگاه یا ناخودآگاه به سمت گرایش دارند؛ اما جریان چیست و چرا تا این حد پیگیری خبرهای تلخ به صورت یک عادت درآمده است؟

حمید ضیایی پرور ـ استاد ارتباطات ـ در گفت و گویی با ایسنا، در پاسخ به پرسش بالا چنین می گوید: «یکی از علت های اصلی استقبال از خبرهای بد از سوی مخاطبان این است که این خبرها حاوی ارزش خبری برخورد یا تضاد هستند. این مساله مخصوص کشور ما نیست و هر جای دنیا به همین شکل است که رسانه ها بیشتر علاقمند اند خبرهای حاوی ارزش های خبر برخورد را پوشش دهند و مردم هم این جذابیت را در ارزش خبری برخورد می بینند و معمولا اخبار بد حاوی ارزش خبری برخورد است.»

او ادامه می دهد: «اخبار خوب بیشتر جنبه های توسعه ای، آموزشی، آگاهی رسانی و پیشرفت دارند و مگر اینکه ارزش خبری استثنائی داشته باشند که دیده شوند. به عنوان مثال رکوردی شکسته شود و خبر حاوی ارزش استثنائی باشد که در رسانه ها مورد توجه افکار عمومی قرار بگیرد.»

به باور این استاد ارتباطات آموزش های رسانه حرفه ای باید به عموم جامعه هم تسری پیدا کند؛ چرا که امروز همه صاحب رسانه هستند و به نوعی منتشرکننده اخبار هستند.

ضیائی پرور معتقد است: استخراج اخبار خوب از دل خبر بد و همچنین توجه به ممنوعیت های حرفه ای روزنامه نگاری در پوشش اخبار بد از سوی رسانه باعث می شود مخاطب کمتر در معرض شلیک گلوله اخبار منفی قرار بگیرد.

این مدرس ارتباطات در عین حال راه برون رفت از این شرایط را به رسانه ها چنین پیشنهاد می دهد: در این حال، تکنیکی بین رسانه های بزرگ دنیا وجود دارد و آن استخراج خبر خوب از دل خبر بد است. وقتی یک بحران پیش می آید، معمولا یک قهرمان هم با آن ظهور می کند.

او در این زمینه با ذکر مثالی در حادثه ی سیل فارس یادآور شد: در این حادثه که هموطنانمان جان خود را از دست دادند، وسط بحران سیل، زلزله و کشته و زخمی شدن، کارگری را دیدیم که جان خیلی از مردم را نجات داد. رسانه می تواند این قهرمان را برجسته کند و یا موارد دیگر. اینها تکنیک هایی است که در تمام دنیا استفاده می شود. و بهتر این است که با توجه به اینکه وفور اخبار بد داریم و سیل و زلزله و آتش سوزی و مرگ و میر فراوان است، رسانه ها برای جلب توجه علاوه بر اینکه خبرهای بد را پوشش می دهند، دنبال استخراج خبرهای خوب هم در دل این رویدادها باشند.

ضیائی پرور در ادامه عنوان کرد: یکسری پروتکل ها در دنیا در حرفه ی روزنامه نگاری وجود دارد و آن ممنوعیت انتشار تصاویر جنازه، صحنه های زنده و غیرزنده کشته شدن انسان یا حیوان است که رسانه های حرفه ای دنیا به آن مشرف هستند اما شبکه های اجتماعی، شهروندان خبرنگار و حتی برخی رسانه ها، این تصاویر را منتشر می کنند. این هم یکی از ملاحظاتی است که آموزش های رسانه های حرفه ای باید به عموم جامعه هم تسری پیدا کند چون همه صاحب رسانه هستند و به نوعی منتشرکننده اخبار هستند.

وی در ادامه گفت وگو با ایسنا در عین با بیان اینکه اخبار بد بخشی از واقعیت های جامعه است و رسانه نمی تواند به صرف اینکه خبر بد است آن را منتشر نکند، گفت: وقتی کیف قاپی، خفت گیری و زورگیری، قتل، تصادف ترور و انفجار هست رسانه باید اینها را منتشر کند و نمی تواند بگوید همه چیز آرام است و جامعه ی من چقدر خوشبخت است.

این استاد ارتباطات درباره ی همذات پنداری مردم با اخبار بد نیز عنوان کرد: این اتفاق در هر جامعه ای متفاوت است. وقتی جامعه دچار مشکلات اجتماعی و اقتصادی باشد، با فقر و پیچیدگی های اقتصادی روبه رو باشد، معضل بیکاری باشد، طبیعتا این خودش را در واکنش های سیاسی و رسانه ای هم نشان می دهد. به هر حال مردم به شرایط خود نگاه می کنند و این نوعی فرافکنی و نشان دادن حس بی اعتمادی است.