‌مسی و مسئله‌ای به نام "ذخیرۀ درخشش"

لیونل مسی تا همین اواخر عمدتا یک بازیکن باشگاهی قلمداد می‌شد از نظر مردم آرژانتین. فتح دو جام ملی در یکسال اخیر، شرایط را به سود او عوض کرده است.

عصرایران؛ اهورا جهانیان - درخشش شگفت‌انگیز مسی در بازی تیم‌های آرژانتین و استونی، نویدبخش حضور متفاوت لیونل مسی در جام جهانی 2022 است.

مسی در بازی مقابل استونی هر پنج گل آرژانتین را به ثمر رساند و نشان داد که نه تنها انگیزۀ بالایی برای فتح جام جهانی دارد. پنج گل در یک بازی، توفیقی است که هر بازیکن شاید یکبار در کل دوران فوتبالش به آن دست یابد.

در جام جهانی 1994 اولگ سالنکو موفق شد در بازی روسیه و کامرون پنج گل به کامرون بزند و رکوردی استثنایی از خودش به جا بگذارد. روبرت لواندوفسکی هم در سال 2015 در بازی بایرن مونیخ و ولفسبورگ موفق شد پنج گل برای بایرن بزند.

ژوست فونتن در جام جهانی 1958 در بازی رده‌بندی 4 گل به آلمان زد و امیلیو بوتراگوئنو در جام جهانی 1986 در مرحلۀ یک‌هشتم نهایی چهار بار دروازۀ دانمارک را باز کرد. بوتراگوئنو در آن بازی می‌توانست پنچ گله شود اگر پنالتی اول اسپانیا را به او می‌دادند.

به هر حال زدن پنج گل در یک بازی، چه رسمی چه دوستانه، کاری کارستان است و کمتر بازیکنی در تاریخ موفق به انجام آن شده چه رسد به تکرار آن.

اینکه لیونل مسی بعد از یک فصل ناکامی در گلزنی برای پاری‌سن‌ژرمن، اخیرا در بازی آرژانتین مقابل تیم‌های ایتالیا و استونی بسیار توانا و باانگیزه ظاهر شده و و نقش یک "ژنرالِ گلزن" را ایفا کرده، قطعا مایۀ امیدواری آرژانتینی‌ها برای فتح جام جهانی 2022 است.

مسی اگر کمی خوش‌شانس بود، جام 2014 را هم می‌توانست بالای سر ببرد. در آن فینال، آرژانتین بیش از آلمان فرصت گلزنی نصیبش شد ولی آرژانتینی‌ها فاقد روحیۀ لازم برای گلزنی به مانوئل نویر بودند. خود مسی هم از تنها فرصتی که نصیبش شد، نتوانست استفاده کند.

اما مسی در چند سال اخیر به لطف جدایی ژاوی و اینیستا از بارسا، تدریجا یک ژنرال و رهبر و بازیساز شده و از حیث گلزنی نیز همچنان توانا و درخشان است. این آخرین جام جهانی لیونل مسی است و اگر این جام را از دست بدهد، در کنار بزرگانی مثل کرایف و پلاتینی قرار می‌گیرد که علیرغم همۀ شایستگی‌هایشان موفق به فتح جام جهانی نشدند.

لیونل مسی در جام جهانی 2006 نوزده ساله بود و به عنوان بازیکن ذخیره وارد زمین می‌شد و نمایش چشمگیری هم داشت. اما در بازی یک‌چهارم نهایی، خوزه پکرمن سرمربی آرژانتین مرتکب یک اشتباه تاکتیکی شد و مسی نتوانست مقابل آلمان به میدان برود.

پکرمن که ناچار شده بود دروازه‌بانش را در جریان بازی تعویض کند، در کمال تعجب در یک ربع پایانی بازی کاپیتان و بهترین بازیکن تیمش را از زمین بیرون کشید: ریکلمه. جانشین ریکلمه در میانۀ خط میانی، مسی نبود و با این تعویض، که آخرین تعویض آرژانتین بود، مسی شانس حضور در آن بازی حساس را از دست داد. تعویض پکرمن نه تنها شانس مسی را برای بازی کردن مقابل آلمان از بین برد، بلکه زمینه‌ساز باخت آرژانتین شد.

در جام جهانی 2010، لیونل مسی بازی‌های خوبی ارائه کرد اما نتوانست گل بزند. او در پنج بازی آرژانتین چهار پاس گل داد ولی پایش به گل باز نشد و با شکست سنگین مقابل آلمان در مرحلۀ یک‌چهارم نهایی، ناکام از جام بیرون رفت.

در جام جهانی 2014 مسی چندان خوب بازی نکرد و چند گل نه چندان حساس زد که آخرین آن‌ها در مرحلۀ یک‌هشتم نهایی بود. او در سه بازی آخر آرژانتین نه گلی زد نه چندان موثر بازی کرد و نهایتا نیز دستش به جام جهانی نرسید. اگرچه او به عنوان بهترین بازیکن جام انتخاب شد، ولی قطعا نمایش پرفروغی در آن جام نداشت.
جام جهانی 2018 نیز برای مسی چندان خوب پیش نرفت و او و یارانش در یک‌هشتم نهایی مقابل فرانسه حذف شدند.

اینکه چرا لیونل مسی در بازی‌های آرژانتین در جام جهانی نتوانست همانند بازی‌هایش برای بارسلونا درخشان ظاهر شود، سوالی است که معمولا پاسخش این بوده که مسی با بازیکنان بارسا هماهنگی ویژه‌ای دارد و در آرژانتین از این هماهنگی محروم است.

اما شاید پاسخ دیگری هم برای این سوال وجود داشته باشد و آن اینکه، مسی ذخیرۀ درخشیدنش را ناخواسته در بارسلونا خرج می‌کرد و وقتی برای آرژانتین به میدان می‌رفت، چیز زیادی برای او باقی نمانده بود که در طبق اخلاص بگذارد. در واقع او در بارسلونا انگیزۀ بیشتری داشت و با نمایش درخشانش در بازی‌های بارسا، چنان ارضا و اقناع می‌شد که تیم ملی آرژانتین برایش اهمیت ثانوی پیدا می‌کرد. اصل برای او بارسا بود و فرع، آرژانتین.

اگرچه یاران مسی در بارسا بهتر از تیم ملی بودند، ولی آرژانتین در چهار جام جهانی اخیر، بویژه در سال‌های 2010 و 2018، آن قدر ستاره داشت که مسی بتواند با کمک آن‌ها قهرمان جهان شود. اما همیشه مشکلی ظاهرا کوچک ولی بزرگ در کار بوده. آرژانتین مارادونا در جام 2010 تیمی فاقد تاکتیک غنی بود. در سال 2014 مربی آرژانتین با بیرون کشیدن لاوتزی در بازی فینال، مرتکب اشتباهی موثر در روند بازی شد.

در 2018 نیز مربی آرژانتین در حد آن تیم پرستاره نبود و البته فرانسه هم حریف بسیار قدری بود در مرحلۀ حذفی.
در 2006 هم که گفتیم پکرمن چه اشتباهی کرد. هرچند که بعید بود آرژانتین پس از آلمان، از سد ایتالیا هم، با آن خط دفاعی‌اش، عبور کند و در فینال هم بتواند فرانسۀ زیدان را شکست دهد.

به هر حال مسی در یکسال اخیر در پاری‌سن‌ژرمن بوده و از بخت خوش آرژانتینی‌ها، در پاریس درخشان ظاهر نشده و ذخیرۀ درخشش‌اش برای آرژانتین در جام جهانی باقی مانده است ظاهرا. هیچ بازیکنی نمی‌تواند همواره بسیار درخشان باشد. مسی در بارسا بسیار درخشان بود و طبیعتا در آرژانتین درخشش کمتری داشت.
الان اما او می‌تواند در آرژانتین بسیار درخشان باشد و در پاری‌سن‌ژرمن کمتر بدرخشد. یعنی اصل وجودش را بگذارد برای تیم ملی و سهم اندکی از آن همه استعداد ناب را نصیب پاری‌سن‌ژرمن سازد.

جام جهانی حدود پنج ماه دیگر آغاز می‌شود و مسی فقط باید مواظب باشد در ماه‌های آغازین لوشامپیونه آسیب نبیند و با آمادگی جسمی کامل به قطر برود. حضور درخشان در فصل جدید لیگ فوتبال فرانسه، برای مسی نباید چندان مهم باشد. حتی شاید بهتر باشد که او از اواسط مرداد تا اواسط آبان، آنچنان هم درخشان نباشد در لیگ فوتبال فرانسه.

رونالدینیو که در بارسلونا بسیار پرفروغ بود، در برزیل زودتر از حد انتظار خاموش شد. "بازیکنان ملی" کسانی مثل لوتار ماتیوس‌اند که اگرچه همیشه در بایرن مونیخ و اینترمیلان خوب بود، ولی اصول وجودش را خرج تیم ملی آلمان می‌کرد. برخلاف ماتیوس، اندی مولر در یوونتوس بسیار درخشان بود ولی در تیم ملی آلمان غالبا در حد انتظار ظاهر نمی‌شد. به همین دلیل مردم آلمان اندی مولر را یک "بازیکن باشگاهی" می‌دانستند.

مسی تا همین اواخر عمدتا یک بازیکن باشگاهی قلمداد می‌شد از نظر مردم آرژانتین. فتح دو جام ملی در یکسال اخیر، شرایط را به سود او عوض کرده است. او با بارسا در تاریخ فوتبال ماندگار شده است. برای ماندگار شدن در تاریخ آرژانتین باید در تیم ملی هم کاری بکند کارستان.

لیونل در این سال‌های پایانی فوتبالش، بویژه در این ماه‌های حساس آتی، باید به راه ماتیوس برود و مراقب باشد که شبیه اندی مولر نشود. شاید چند ماه بسیار درخشان در پاری‌سن‌ژرمن پیش از آغاز جام جهانی قطر، ذخیرۀ درخشش مسی را تحلیل ببرد و او در جام جهانی دوباره در حد انتظار خودش و مردم آرژانتین و همۀ فوتبالدوستان جهان ظاهر نشود.

اگر آرژانتین برای مسی مهم‌تر از پاری‌سن‌ژرمن باشد و از نارضایتی مردم پاریس خائف نباشد، حتی اگر آرژانتین برای مسی مهم‌تر از خودش باشد و در پی ثبت گل‌های متعدد با پاری‌سن‌ژرمن و عقب نماندن از رونالدو در کورس رقابت برای کسب عنوان بهترین گلزن تاریخ فوتبال نباشد، باید دغدغۀ اصلی‌اش درخشش چشمگیر در بازی‌های باشگاهی در ماه‌های شهریور و مهر سال جاری نباشد و اصل وجودش را برای جام جهانی نگه دارد.

پیروی از سبک و سیاق بزرگانی چون ماتیوس و مارادونا در اولویت بخشیدن به بازی‌های ملی در قیاس با بازی‌های باشگاهی، می‌تواند مسی را نیز مثل ماتیوس و مارادونا فاتح جام جهانی سازد. احتمالی که با درخشش این روزهای مسی در تیم ملی آرژانتین، پررنگ‌تر از همیشه به نظر می‌رسد.