"سید حسین موسویان" دیپلمات سابق عضو تیم مذاکره کننده هسته ای ایران که هم اکنون در آمریکا اقامت دارد، با نگارش مقاله ای که در وب سایت "میدل ایست آی" منتشر شده، پیشنهادهایی برای باز کردن گِرِه مذاکرات احیا برجام بر شمرده که از جمله آنها عذرخواهی دولت بایدن بابت ترور غیرقانونی شهید "قاسم سلیمانی" است.
به گزارش عصرایران، این دیپلمات ایرانی نوشته است:
(بنابرگزارش ها) تنها اختلاف باقی مانده عمده بین ایران و آمریکا برای احیا برجام تاکید ایران بر حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست "سازمان های تروریستی خارجی" دولت آمریکاست.
متحدان ایالات متحده در منطقه - به ویژه اسراییل و عربستان سعودی - با حذف سپاه از لیست تروریستی دولت آمریکا مخالفت کرده اند و استدلال می کنند که این اقدام می تواند تهدیدات منطقه ای ایران را افزایش دهد و جمهوری خواهان در کنگره آمریکا نیز با چنین اقدامی مخالف هستند. اما برای حکومت ایران این موضوع خط قرمز است.
"رابرت مالی" فرستاده ویژه ایالات متحده اخیرا اعلام کرده حتی اگر در نهایت برای تسهیل گفتگوها با ایران نام سپاه از فهرست تروریستی دولت آمریکا هم خارج شود، واشنگتن تحریمها را علیه این نیروی نظامی ایران حفظ خواهد کرد.
در اینجا دو ملاحظه مرتبط وجود دارد. بدون مشارکت سپاه، هیچ توافقی با ایران در مورد بحران های منطقه ای وجود نخواهد داشت. این استدلالی است که دولت بایدن برای حذف سپاه پاسداران از فهرست تروریستی به منظور تسهیل گفتگوهای دوجانبه در مورد مسایل منطقه ارایه می کند.
ژنرال "کنت مککنزی" فرمانده مستعفی سنتکام و یک شاهین ضد ایرانی که دستور ترور "قاسم سلیمانی" را در ژانویه 2020 اجرا کرده، اخیرا به روزنامه "واشنگتن پست" گفته است که "ما باید با ایران در آینده به سازشی دست یابیم."
علاوه بر این "ند پرایس" سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اخیرا خاطرنشان کرد که پس از خروج دونالد ترامپ، رییسجمهوری سابق آمریکا از توافق هستهای در سال 2018 و تعیین سپاه به عنوان سازمان تروریستی در سال 2019 و در نهایت ترور (شهید) قاسم سلیمانی در سال 2020، " تعداد حملات گروههای مورد حمایت ایران در بین سالهای 2019 تا 2020 بیش از 400 درصد افزایش یافته است.
اما پس از تهدید ایران به انتقام از قتل ژنرال ارشد خود، دولت بایدن در موقعیت دشواری برای دفاع از خود در برابر فشارهای سیاسی داخلی بر سر خارج کردن نام سپاه از فهرست تروریستی آمریکا قرار خواهد گرفت. ترور سلیمانی نقض آشکار قوانین بینالمللی بود که ایران با شلیک بیش از 12 موشک بالستیک به دو پایگاه نظامی آمریکا در عراق به آن پاسخ داد.
برای حل این مانع، یک گزینه این است که دولت بایدن از دولت ایران به دلیل ترور غیرقانونی ترامپ عذرخواهی کند و واشنگتن و تهران متعهد شوند که به اصل عدم مداخله و عدم استفاده از زور تحت منشور سازمان ملل متحد پایبند باشند.
ایالات متحده و متحدان منطقهای آن برای همکاری به منظور کاهش تنش در منطقه به ایران نیاز دارند. ایران هم پیشتر به طور ضمنی با تنشزدایی موافقت کرده است، اما نمیتواند این موضوع را به توافق هستهای مرتبط کند، زیرا میترسد که کمپین ضدایرانی در واشنگتن و منطقه، تهران را برای هر حادثه جدید مقصر بداند و ایالات متحده را برای کنار گذاشتن مجدد این توافق تحت فشار قرار دهد.
وزیر امور خارجه قطر این هفته بر اهمیت دستیابی به توافق هسته ای با ایران تاکید و به لزوم توافق بر سر امنیت جامع در منطقه اشاره کرد.
از زمان پایان جنگ ایران و عراق در سال 1988، همه دولتهای ایران، از میانهرو تا محافظهکار، خواستار کاهش تنشهای منطقهای شده و پیشنهاد ایجاد یک سیستم منطقهای برای امنیت و همکاری جمعی در خلیج فارس را دادهاند، که در کتاب من، "ساختاری جدید برای امنیت، صلح و همکاری در خلیج فارس" شرح داده شده است.
مسیر پیش رو احیای توافق هستهای و آغاز گفتوگوهای جدی درباره ساختار امنیتی منطقهای است که امنیت را برای همه از طریق هنجارها و اصول مشترک، مانند برابری حاکمیتی دولتها، خودداری از تهدید یا استفاده از زور، حل و فصل مسالمت آمیز منازعات، مصون ماندن مرزها و عدم مداخله در امور داخلی سایر دولت ها، ارتقا دهد.
قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل متحد چارچوبی قابل اجرا برای حل و فصل مسایل باقی مانده بین ایران و همسایگان عرب خلیج فارس، به ویژه عربستان سعودی فراهم می کند. این قطعنامه به ایجاد یک ترتیبات امنیتی جمعی برای مبارزه با تروریسم، فرقه گرایی، جنایات سازمان یافته و قاچاق مواد مخدر و سایر نگرانی های متقابل کمک خواهد کرد.
اولین قدم این است که فورا لفاظی ها و تبلیغات خصمانه متوقف شود و سپس یک مجمع گفتگوی منطقه ای برای بحث در مورد مسایل امنیتی ایجاد شود. مذاکرات بین ایران و کشورهای همسایه در صورتی میتواند موفقیتآمیز باشد که اهداف سیاسی آنها سازگار باشد و از محاسبات "جمع جبری صفر" (برد و باخت) اجتناب کند.
یک سیستم امنیتی و همکاری جامع همچنین به اقدامات اعتمادساز نیاز دارد، مانند بازدیدهای هیات های نظامی از نظامی، اطلاع رسانی پیش از برگزاری تمرینات نظامی، شفافیت در خرید تسلیحات، کاهش هزینههای نظامی، پیمانهای عدم تجاوز، گروههای ضربتی مشترک برای مقابله با بحران و مدیریت و حذف سلاح های کشتار جمعی.
تعهد به این اصول می تواند نگرانی های همه طرف های ذی نفع از جمله ایالات متحده، ایران و عربستان سعودی را برطرف کند.