شماری از قانونگذاران آمریکایی در جمع خبرنگاران با بیان این که هنوز مسائلی برای نهایی شدن توافق در مذاکرات وین باقی مانده است، بر ضرورت در پیش گرفتن دیپلماسی در قبال موضوع برنامه هستهای ایران تاکید کردند.
به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه خبری جوییش اینسایدر، کریس مورفی سناتور آمریکایی در پی یک جلسه توجیهی محرمانه کمیته روابط خارجی سنای آمریکا که روز سهشنبه برگزار شد، مدعی شد، هنوز مسائل عمدهای وجود دارند که باید پیش از رسیدن به یک توافق در مذاکرات وین، میان آمریکا و ایران حل شوند.
او در جمع خبرنگاران گفت: توافق هنوز انجام نشده است. تصمیمات مهمی وجود دارد که هم در واشنگتن و هم در تهران باید اتخاذ شود.
اگرچه مورفی توضیحی درباره این که این مسائل کدامند، ارائه نکرد و نگفت دولت آمریکا چقدر به یک توافق نزدیک است، ارزیابی او با پیامی که پیشتر، روز سهشنبه توسط ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا فرستاده بود، فرق داشت. پرایس در یک کنفرانس خبری وزارت امور خارجه آمریکا به خبرنگاران گفته بود، بر عهده ایران است که جهت بازگشت به توافق هستهای، اقداماتی را انجام دهد.
او که یکی از صریحترین حامیان توافق هستهای در کپیتال هیل است، گفت، «ما هیچ دلیلی نداریم که باور کنیم راهی غیر از دیپلماسی برای طولانیتر کردن زمان گریز [هستهای]آنها [یران]وجود دارد. این چیزیست که پیوسته در این جلسات توجیهی به ما گفته میشود.
اِد مارکی، سناتور آمریکایی نیز پس از جلسه مذکور کمیته روابط خارجی، گفت، دولت آمریکا «همچنان سخت در تلاش است موانع را برطرف کرده و به توافقی نهایی دست پیدا کند»، اما توضیح بیشتری در این باره نداد.
علاوه بر این، رند پاول، تنها سناتور جمهوریخواه آمریکایی که نامهای را اخیرا در مخالفت با توافق امضا نکرد، به پولیتیکو گفت، «خروج از توافق قبلی اشتباه بود، چون آن طور که گفته میشود، ما الان نسبت به زمانی که توافق را داشتیم، در وضعیت سختتری قرار داریم».
به گفته او، دیپلماسی تنها راه قابل اجرا برای جلوگیری از دستیابی ایران به یک سلاح هستهای است.
ادعاهای این قانونگذاران آمریکایی درباره وجود این اهداف نظامی در برنامه هستهای ایران و موثر بودن روشهای دیپلماتیک در جلوگیری از تحقق آن در حالی مطرح میشود که مقامات ایران بارها تاکید کردهاند، تولید و به کارگیری تسلیحات هستهای در دکترین دفاعی ایران جایی ندارد.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا از زمان ورود به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۱ اعلام کرده بود بازگشت به توافق هستهای را در اولویت سیاست خارجی دولت خود قرار داده است. با انجام شدن این توافق در سال ۲۰۱۵، ایران در ازای لغو تحریمهای اعمال شده بر آن، برنامه هستهایاش را محدود کرد. اما دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۸ با ناقص تلقی کردن توافق هستهای، به طور یکجانبه آمریکا را از توافق خارج کرد.
دولت بایدن از مارس ۲۰۲۱ به مذاکرات وین جهت احیای توافق هستهای ملحق شد. اگرچه، تلاش دولت بایدن برای پیشبرد مذاکرات وین در راستای احیای توافق با بازخوردهای متناقضی در میان قانونگذاران جمهوریخواه و دموکرات کنگره آمریکا مواجه شده است.
هشت دور از این مذاکرات تا کنون برگزار شده است. البته مذاکرات دور هشتم، چند روز پیش تا اطلاع ثانوی متوقف شد.
سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره این وقفه ایجاد شده تاکید کرد: وقفه اعلام شده در مذاکرات وین میتواند زمینهساز حل موضوعات باقیمانده و بازگشت نهایی باشد. دستیابی به موفقیت در گفتگوها تمرکز اصلی همه طرفها خواهد بود. هیچ عامل خارجی بر اراده مشترک ما برای حرکت به سمت یک توافق جمعی اثر نخواهد گذاشت.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز اخیرا در گفتوگوی تلفنی با فواد حسین وزیر امورخارجه عراق درباره مذاکرات لغو تحریمها در وین تاکید کرد: ما به مرحله نهایی توافق نزدیک هستیم. در اندک موضوعات بسیار مهم باقیمانده، ابتکاراتی را از طریق هماهنگ کننده اتحادیه اروپا به آمریکا ارائه کردهایم. اکنون این طرف آمریکایی است که باید حسن نیت ادعایی خود را در عمل نشان دهد. ما در رسیدن به توافق خوب، قوی و پایدار مصمم هستیم.