عصر ایران - در آینده نزدیک به جای باز کردن درب کمد به منظور انتخاب لباس مناسب برای یک تماس تصویری، ممکن است به کمد لباس مجازی خود مراجعه کرده تا یک لباس دیجیتال سه بعدی رندر شده را برای پوشیدن انتخاب کنید.
حداقل، این همان چیزی است که برخی از افراد حاضر در فضای مد و فناوری روی آن سرمایه گذاری کرده زیرا کسب و کارهای بیشتری حضور در دنیای "مد دیجیتال" را مد نظر قرار داده اند.
آنها روی این مساله حساب باز کرده اند که استفاده از لباس های دیجیتال تنها به تماس های تصویری محدود نخواهد بود و در نهایت در تمام جهان متاورس، مفهومی که جهان مجازی را به جهان واقعی پیوند می دهد، در بازی ها، در رسانه های اجتماعی، و در نهایت شاید با کمک عینک های واقعیت افزوده در جهان واقعی روی بدن افراد دیده شوند.
لباس پوشاندن به شخصیت های دیجیتالی موضوع جدیدی نیست و از نمونه هایی مانند شخصیت های پیکسلی دالز (Dollz) در اوایل دهه 2000 تا خرید لباس های دیجیتال در بسترهای امروزی وجود داشته اند. صنعت بازی های ویدیویی طی سال های اخیر با معرفی لباس یا پوسته ها در بازی هایی مانند اُورواچ (Overwatch) و فورتنایت (Fortnite) توجه ویژه ای به مد دیجیتال داشته و از این طریق درآمد میلیارد دلاری کسب کرده است.
برخی از بازیگران بزرگ در دنیای مد سرمایه گذاری روی بازار گیمینگ را آغاز کرده و به عنوان نمونه شرکت لویی ویتون در سال 2019 پوسته هایی را برای بازی لیگ آو لجندز (League of Legends) طراحی کرد، و شرکت های نایکی و رالف لورن طی سال جاری میلادی لوازم جانبی آواتار را از طریق بستر جهان مجازی روبلاکس (Roblox) ارائه کردند.
خارج از محیط های گیمینگ، توکن های غیرقابل تعویض (NFTs) که از فناوری بلاکچین برای تایید مالکیت دارایی های دیجیتال استفاده می کنند به مد دیجیتال امکان درآمدزایی گستردهتری را داده اند. به عنوان نمونه، پاییز امسال، مجموعه توکن غیرقابل تعویض دولچه اند گابانا به قیمت 1885.719 اتریوم به فروش رسید که در آن زمان معادل با 6 میلیون دلار بود.
به طور همزمان، بحث در مورد جهان های مجازی و توسعه آنها به واسطه همهگیری بیماری کووید-19 و دورکاری تسریع شده اند. در همین راستا، تغییر نام فیسبوک به "متا" توجهات بیشتری را به سمت این حوزه جلب کرده است.
مارک زاکربرگ، بنیانگذار و رئیس فیسبوک، طی یکی از سخنرانی های خود در کنفرانس کانکت 2021 به این نکته اشاره داشت که در متاورس دارای یک کمد لباس مجازی برای مناسب های مختلف خواهیم بود.
بدون برگزاری نمایش های لباس در سال گذشته، طراحان مد مجبور شدند تا در نحوه معرفی و ارائه لباس های خود خلاقیت بیشتری به خرج دهند. برند حنیفا (Hanifa) نمایشی دیجیتالی برگزار کرد که در آن به جای استفاده از مدل های انسانی از پیکرهای بدون سر شناور که رندرهای سه بعدی لباس های جدید را به تن داشتند، استفاده شده بود. طراحان چینی شو ژی، آندرا جیاپی لی و رودریک وانگ نیز طی هفته مد شانگهای مجموعه های خود را از طریق یک نمایش مجازی واقعیت افزوده ارائه کردند.
به گفته کارینا گرنت، هم بنیانگذار بازار مد انافتی The Dematerialised، به واسطه شرایط ایجاد شده، برندها متوجه شدند که برای فروش مجموعه های خود در سال 2020 باید نمایشگاه های دیجیتال و نمایش های مد دیجیتال را بکار بگیرند.
بر همین اساس، مصرف کنندگان با روش های جدیدی برای مشاهده لباس هایی که به صورت دیجیتالی ارائه شده بودند، مواجه شدند.
موج نخست از بازارهای مد دیجیتال خیلی سریع از راه رسیدند که از آن جمله می توان به سایت های Replicant، The Dematerialised و DressX اشاره کرد. همچنین، اسنپچت این امکان را برای کاربران فراهم کرده است تا از طریق واقعیت افزوده لباس های دیجیتال را امتحان کنند و اینستاگرام نیز فیلترهای لباس واقعیت افزوده را آزمایش کرده است.
برندهایی مانند گوچی، پرادا، و ربکا مینکوف مشتاقانه وارد این فضا شده و به عنوان نمونه، برند مینکوف نسخه های دیجیتال از جدیدترین مجموعه خود را در سایت The Dematerialised بفروش می رساند. شرکت نایکی نیز به تازگی RTFKT، مجموعه ای فعال در زمینه طراحی آثار مجازی و مجموعه های دیجیتال دیگر، را خریداری کرده است.
با توسعه این حوزه، کارینا گرنت سه روش را برای استفاده از لباس های دیجیتال ترسیم کرده است: پوشیدن آنها با کمک فناوری واقعیت افزوده، تجهیز آواتارها، و ایجاد توکن های غیرقابل تعویض برای جمع آوری و معامله که آخرین مورد از قبل در فضای هنر دیجیتال رونق داشته است.
اما چرا باید لباس های واقعی خود را جایگزین کنیم؟ طرفداران مد دیجیتال به این نکته اشاره دارند که بیان خلاقانه نامحدودی از طریق معرفی لباس های دیجیتال وجود دارد که در حال حاضر به لطف پیشرفت و توسعه رندر سه بعدی و فناوری واقعیت افزوده به طور روزافزون شاهد بهبود و ظرافت خود است.
در فروشگاه های دیجیتال مانند DressX، خریداران می توانند لباس هایی با طراحی های مختلف را خریداری کنند که طراحی و دوخت آنها برای یک خانه مد ممکن است به چند روز یا چند هفته زمان نیاز داشته باشد و همچنین از عناصری برخوردار باشند که ساخت آنها در جهان واقعی ممکن نباشد.
افزون بر این، لباس های مجازی برچسب قیمت مقرون به صرفهتری را برای برندهای لوکس ارائه می کنند. به عنوان نمونه، شرکت گوچی کفش کتانی دیجیتالی خود را در بهار گذشته با قیمت 12 دلار عرضه کرد.
در این شرایط نیازی نیست هزاران دلار هزینه کنید، اما همچنان می توانید از محصولات یک برند شناخته شده استفاده کنید.
جدا از برند، فروش لباس بدون تولید فیزیکی آن می تواند پر منفعت باشد زیرا مد مجازی بسیار پایدارتر است.
به گفته کارشناسان، این شرایط در حال شکلدهی دوباره یک زنجیره تامین کامل است. در همین راستا، هیچ آبی مصرف نمی شود و میزان انتشار دی اکسید کربن محدود است. هیچ لباس نمونه ای ارسال یا بازگردانده نمی شود. هیچ سالن نمایشی واقعی وجود ندارد و هیچ گونه نمونهسازی فیزیکی انجام نمی شود.
در حال حاضر، داده های محدودی در مورد تاثیر مد دیجیتال در دسترس هستند اما بنابر گزارش پایداری 2020 DressX، تولید لباس دیجیتال 97 درصد کربن کمتر نسبت به لباس واقعی تولید می کند و 3300 لیتر آب برای هر آیتم صرفه جویی می شود.
با ورود بیشتر صنعت مد به جهان مجازی، علاقه به طرح یک خواسته ممکن است در ابتدا از خود فناوری پیشی بگیرد. داشتن یک کمد لباس که می تواند در چندین محیط گیمینگ و همچنین رسانه های اجتماعی و بسترهای دیگر استفاده شود به سازگاری بین تمام این بسترها نیاز دارد. در غیر این صورت، قادر نخواهید بود از کت خز دیجیتال خود که از یک برند مطرح خریداری کرده اید در بسترهای مختلف استفاده کنید.
در حال حاضر، ارتباطی بین بسترهای مختلف وجود ندارد اما در آینده می توان انتظار داشت که شاهد بهم پیوستگی هرچه بیشتر در این زمینه باشیم، جایی که قادر خواهید بود به جهان های مجازی مختلف با آواتار و کمد لباس خود متصل شوید.
برخی از منتقدان تردید دارند که اصلا متاورسی وجود داشته باشد اما اگر چنین چیزی شکل بگیرد، دستیابی به متاورس باز با یک کمد لباس واحد به دلایل مختلفی چالش برانگیز خواهد بود که از موارد فنی – اگر برخی جهان های مجازی نیازمند یک کارت گرافیک یا کیف پول رمزارز خاص باشند – تا مسائل گستردهتر آیپی را شامل می شوند. آیا شرکت های فناوری مایل به اشتراک گذاری فضای متاورس خواهند بود؟
مشخص نیست که شرایط آینده چگونه رقم خواهد خورد، اما برخی از کارشناسان تا اینجای کار در مورد بخش مد خوشبین هستند.