کشاورزان ترکیه از طلوع خورشید تا غروب زانو زده و فندقِ شکلاتهای "نوتلا" را میچینند و جمع میکنند. نوتلا برند تجاری ایتالیایی که شکلاتهای کرمی-فندقی آن معروف است.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی به شرایط سخت کشاورزان و کارگران فندق ترکیه پرداخته که بخش زیادی از فندق های نوتلا و جهان را تامین میکنند.
این کشاورزان از "استثمار" و "دستمزد کم" خود شکایت دارند و گهگاه برای دریافت حق و حقوق کاری خود به چالش میخورند.
"فندق" دانه کوچک قلبی شکل که خوردن نوتلا را به شدت لذتبخشتر میکند یک محصول بسیار محبوب در ترکیه است.
ترکیه 82 درصد فندق جهان را تامین و صادر می کند.
اما فردی مانند "مهمت سیرین" جوان علاقه چندانی به فندق ترکیه ندارد.
"سیرین" جوانی 25 ساله از مناطق عمدتا کردنشین جنوب شرقی ترکیه است و در فصل برداشت فندق برای امرار معاش به دره های سرسبز شمالی که پر از درختان فندق است، سفر میکند.
"سیرین" که شالی نازک و پارچهای برای محافظت سرش در برابر نم سرد باران و محیط بر سر دارد، در این باره گفت: "12 ساعت در روز کار میکنیم. طاقت فرسا است".
کارگران و کشاورزان ترکیه فندق شکلات نوتلا را تامین میکنند/ عکس: خبرگزاری فرانسه
زمین منطقه برداشت نیز پر از برگ است. فندق ها پس از رسیدن میافتند و در زیر برگها پنهان میشوند.
او در شهر پر فندق "آکیازی" در نزدیکی دریای سیاه گفت: "فندقی که ما میچینیم، به خارج صادر میشود و به شکل نوتلا بر میگردد. آنها بسیار سود میکنند و این استثمار و بهره کشی است".
یک کارگر ترکیه گونی فندق را با خود حمل میککند/ عکس: خبرگزاری فرانسه
کمپانی ایتالیایی "فِرِرو" که سازنده اصلی نوتلا در جهان است، بزرگترین خریدار فندق ترکیه محسوب میشود. از دیگر شکلاتهای محبوب این غول جهانی شکلاتسازی میتوان به شکلاتهای محبوب "فررو روشه" و شکلاتهای تخممرغی "کیندر" اشاره کرد. این محصولات خط تولید و توزیع در کشورهای دیگر مانند آلمان هم دارند.
با این حال شرکت ایتالیایی نوتلا در حال ایجاد نارضایتی بیشتر و احساس ناخوشایند در بین کشاورزان ترکیه است.
"آیدین سیمسک" 43 ساله یک تولید کننده محلی فندق ترکیه/ عکس: خبرگزاری فرانسه
کشاورزان ترکیه برای جمع کردن دانههای فندق از روی زمین، ریختن آنها در گونی و حمل آن بر پشت خود روزانه تنها 14 دلار (12 یورو) دستمزد می گیرند.
"آیدین سیمسک" 43 ساله یک تولید کننده محلی فندق ترکیه که زیر چشمی دهها کارگر در حال چیدن و جمع کردن فندق را میپاید، در این باره گفت: "نوتلا انحصار دارد، آنها دستشان باز است".
فندق منطقه اکیازی ترکیه/ عکس: خبرگزاری فرانسه
"آیدین سیمسک" تولید کننده محلی فندق ترکیه : "نوتلا انحصار دارد، آنها دستشان برای تصمیمات باز است".
او با توضیح اینکه قیمت پرداختی برای هر کیلو فندق در سال جاری به 22.5 لیر ترکیه (2.30 دلار) کاهش یافته، افزود: "شما شرایط ما را میبینید که چه قدر سخت کار میکنیم".
وی گفت: امسال فندق را به شرکت "فررو" نمیفروشم.
بازار پویا
کمپانی سازنده "فررو" دارای 6 مرکز تولید و بیش از 1000 کارمند و کارگر در ترکیه است. این شرکت در 35 سال گذشته فندق خود را از مناطق سرسبز مناطق شمالی دریای سیاه در ترکیه تامین کرده است. ترکیه یکی از غنی ترین کشاورزی های جهان را دارد.
گروه "اولتان" ترکیه به عنوان یک گروه بزرگ محلی در سال 2014 شروع به خرید فندق کرد. کار اصلی این گروه تهیه، فراوری و فروش دانههای روغنی یا همان ترکیبات آجیل است.
زنی در حال شستن فندق در منطقه "اکیازی" ترکیه/ عکس: عکس: خبرگزاری فرانسه
سخنگوی شرکت فررو یا سازنده نوتلا به خبرگزاری فرانسه گفت که این شرکت ایتالیایی به صورت مستقیم "مالکیت یا مدیریت مزارع در ترکیه را در اختیار ندارد و برای تامین فندق به صورت مستقیم با کشاورزان در ارتباط نیست".
این سخنگو افزود: "شرکت فررو، فندق مورد نیاز خود را با رعایت قوانین بازار آزاد و براساس پویایی بازار تامین می کند".
این استدلال تا کنون کشاورزان ترکیه را تحت تاثیر قرار نداده است.
"اومر دمیر" رئیس اتاق کشاورزی ترکیه در شعبه استانبول در این باره گفت: "آنها فندق را کیلویی 22 تا 23 لیر میخرند و محصول را 23 دلار میفروشند".
کشاورزان و کارگران برای 12 ساعت کار، جمع کردن فندق از درخت و زمین، ریختن در گونی و حمل آن بر شانههای خود روزانه 12 یورو (14 دلار) میگیرند/ عکس: خبرگزاری فرانسه
وی با کنایهای تلخ گفت: ترکیه حدود 300 هزارتن فندق به دنیا صادر میکند. چه قدر عجیب است که تنها شرکتهای خارجی از این تجارت سود میبرند".
دمیر گفت که شرکت فررو و سایر شرکتهای جهانی که فندق ترکیه را میخرند، ابزار و کود کشاورزان ترکیه را تامین میکنند و هزینه محصول برداشتی را پیش پیش میدهند.
وی افزود: "آنها (شرکتهای خارجی) نمایش خود را اجرا کردند". او از مقامات سازمانهای رقابت در ترکیه خواست تا مداخله کنند.
این مقام و کارشناس اتاق کشاورزی ترکیه گفت: اگر روند فعلی به همین منوال پیش رود، شرکتهای خارجی همه چیز و همه جا را در کنترل خود میگیرند و به جایی میرسیم که دیگر نمیتوانیم محصولات خود را به شرکتهایی جز آنها بفروشیم".
من پول نقد میخواستم
"کابار ساکا" که حس میکرد چاره ای جز فروش به شرکت های خارجی ندارد، از قبل تمام محصول خود را به تاجرانی فروخته که نماینده شرکت ایتالیایی هستند.
این کشاورز ترکیه گفت: به پول نقد نیاز داشتم زیرا دخترم در حال ازدواج بود.
"سنر بایراکتار" مدیر اتاق کشاورزی منطقه "اکیازی" در این باره گفت: "تولیدکنندگان فندق از صحبت علیه فررو میترسند".
وی افزود: آنها می ترسند اگر صحبت کنند دیگر نتوانند محصول فندق خود را بفروشند".
فندقهایی که خوردن شکلاتهای نوتلا را بسیار لذت بخش میکند، محصول محبوبی در ترکیه است/ عکس: خبرگزاری فرانسه
دولت ترکیه اعلام کرده که آماده کمک است و امید مردم محلی و کشاورزان منطقه را افزایش داده است.
"سیمسک" 43 ساله تولید کننده محلی فندق در اکیازی ترکیه میگوید که در تلاش است تا هرچه سریعتر وابستگی خود به ایتالیاییها را قطع کند.
او افزود: "اگر شرکت نوتلا فندق ما را منصفانه میخرید، اگر به ما ظلم نمیکرد ما به کارمان افتخار میکردیم و خودمان هم از آن میخوردیم".
او گفت: "اما با روشی که آنها با ما کار می کنند، دیگر نمیتوانیم خودمان نوتلا بخوریم".