معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور ضمن اشاره به روز جهانی مبارزه با بیابانزایی - مصادف با ۱۷ ژوئن (۲۷ خرداد) - گفت: تغییر اقلیم و دخالتهای انسانی حدود یک میلیون هکتار به وسعت بیابانهای کشور افزوده است.
پرویز گرشاسبی در گفت و گو با ایسنابا اشاره به موضوع تخریب سرزمین و بیابانی شدن اظهار کرد: بر اساس دستورالعملهای کنوانسیون مقابله با بیابانزایی دو مقوله بیابانی شدن و تخریب سرزمین مفاهیمی جدا از یکدیگر هستند.
بر اساس آخرین اطلاعاتی که ما به این کنوانسیون ارائه دادهایم حدود ۱۰۰ میلیون هکتار از اراضی کشور ما در معرض تخریب سرزمین است که در این بین ۷۵ میلیون هکتار در معرض فرسایش آبی و ۲۵ میلیون هکتار در معرض فرسایش بادی قرار دارد.
وی در ادامه با بیان اینکه ما در کشور ۳۲ میلیون هکتار بیابان داریم که هم منشا زمینشناسی دارند و هم منشا اقلیمی تصریح کرد: متاسفانه طی دهه اخیر به دلیل اعمال سیاستهای اشتباه در زمینه مدیریت منابع آب و کشاورزی و در مجموع به دلیل تغییر اقلیم و دخالتهای انسانی حدود یک میلیون هکتار کانون گرد و غبار فعال به آمار بیابانهای کشور افزود شده است.
گرشاسبی افزود: با وجود این برخی از کانونهای خطرناک گرد و غبار در کشور مانند دریاچه ارومیه، دشت خوزستان و کانونهای مرکزی تا حدود زیادی کنترل شدهاند. از سوی دیگر میتوان گفت که طی ۵۰ سال اخیر حدود ۸ میلیون هکتار از کانونهای فعال بیابانی و طوفانهای شن مهار شدهاند.
معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور با اشاره به اینکه ما نیاز نداریم که در تمامی عرصههای بیابانی کشور اقدامات بیابانزدایی انجام دهیم، گفت: برای مثال میتوان از طرحهای مرتعداری و طرحهای مدیریت مناطق بیابانی استفاده کرد.
وی در ادامه ضمن اشاره به تاثیر مستقیم خشکسالی روی موضوع بیابانزایی توضیح داد: موضوعی که روشن است این است که در سالهایی که مانند امسال با خشکسالی مواجه هستیم، وسعت بیابانهای کشور بهدلیل عدم رویش کافی پوشش گیاهی افزایش مییابد البته تبدیل بخشی از اراضی به بیابان در دوران خشکسالی پدیده ثابتی نیست و این اراضی مجدد در دوران ترسالی ازحالت بیابانی خارج خواهند شد.
به گفته گرشاسبی چنانچه تغییری در سیاستهای فعلی رخ ندهد و ما همچنان با گسترش سدسازیها، افزایش سطح زیر کشت و عدم مدیریت آب در کشور مواجه باشیم، در آیندهای نزدیک نه تنها به سمت بیابانی شدن حرکت خواهیم کرد بلکه دشتهای بزرگ و تولیدی کشور نیز از چرخه خارج خواهند شد.
معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور با بیان اینکه از سویی اعتبارات دولتی هیچوقت پاسخگوی اقدامات وسیع بیابانزدایی نبوده است، تصریح کرد: یکی از مشکلات ما در این حوزه این است که میخواهیم تمام اقدامات بیابانزدایی را با منابع دولتی انجام دهیم این درحالیست که ما باید نگرش خود را عوض کنیم. هرچند که بیابان بهظاهر خشن و سخت است اما پتانسیلهای خاص خود را دارد.
وی ادامه داد: انرژی خورشیدی، انرژی بادی، اکوتوریسم و... ازجمله این پتانسیلها است و ما باید به سمت مدیریت بیابانهای کشور با استفاده از سرمایهگذاری بخش خصوصی و مشارکت مردم حرکت کنیم. از اینرو سازمان جنگلها در سال جاری به استانهای بیابانی اعلام کرده است که باید با شیوه مشارکتی در سطحی حدود ۵۰ هزار هکتار بیابانزدایی انجام دهند.
گرشاسبی در پایان تاکید کرد: از اینرو باتوجه به محدودیت اعتبارات و پتانسیلهای بیابان ما باید به سمت استفاده از روشهای نوین برای مدیریت بیابانها و بیابانزدایی حرکت کنیم.