حساسیت‌ های خبری جامعه/ عباس عبدی

عباس عبدی در روزنامه اعتماد نوشت: حساسیت‌های خبری مردم چگونه است؟ دو هفته پیش موسسه ایسپا نظرسنجی جمع و جوری را در سطح ملی انجام داده تا ببینند مردم بیش‌تر دنبال چه نوع اخباری هستند. پرسش به نسبت ساده است.

از شهروندان بالای ۱۸ سال کشور پرسیده شد: «هر روز اخبار مختلفی در جامعه منتشر می‌شود. بفرمایید در طول یک ماه گذشته اخبار مربوط به موضوعات مختلف را دنبال کرده‌اید؟»

▪️_ ۷۷.۴ درصد از پاسخگویان اخبار مربوط به «تعداد مبتلایان و جانباختگان کرونا»

▪️_ ۷۴.۸ درصد اخبار «قیمت کالاهای اساسی»

▪️_ ۷۰.۴ درصد اخبار «تولید و واردات واکسن کرونا»

▪️_ ۵۴.۷ درصد «توافقنامه بین ایران و چین»

▪️_ ۵۳.۸ درصد «قیمت سکه و دلار»

▪️_ ۴۷.۴ «مذاکرات ایران و آمریکا»

▪️_ ۴۱.۸ درصد «انفجار در تاسیسات هسته‌ای نطنز»

▪️_ ۴۰.۷ درصد «اخبار کاندیداهای احتمالی ریاست جمهوری»

▪️_ ۳۹.۸ درصد «مسابقات فوتبال باشگاه‌های آسیا»

▪️_ ۲۵.۸ درصد «اخبار مربوط به آزارهای جنسی توسط چهره‌های مشهور»

▪️_ ۲۱.۳ درصد «اخبار مربوط به FATF» را طی یک ماه گذشته پیگیری کرده‌اند.»

این نظرسنجی در ۵ تا ۹ اردیبهشت انجام شده است. پیگیری خبری مردم به طور طبیعی تابع اولویت‌های عمومی جامعه و اقشار اجتماعی است. در آن مقطع مسأله کرونا ابعاد جدی‌تری پیدا کرده بود و همچنان هم تا زمان نظرسنجی ادامه داشت. در واقع در مقطع اوج‌گیری موج چهارم بودیم.

در مجموع می‌توان گفت که پاسخ‌های داده شده متعارف و منطقی است. ولی نکته مهم این است که ببینیم چه تفاوت ویژه‌ای میان مردم از حیث پیگیری‌های مزبور وجود دارد.

یکی از شیوه‌های آماری برای این کار به نام تحلیل عاملی است. براساس این تحلیل روشن می‌شود که ۱۱ خبر مزبور را از طریق این شیوه آماری، می‌توانیم در ذیل سه گروه خبری مرتبط با یکدیگر تفکیک کنیم.

گروه اول، اخبار مربوط به مسایل خارجی و نامزدهای انتخاباتی است. شامل اخبار مربوط به مذاکرات ایران و آمریکا، انفجار نطنز، نامزدهای احتمالی انتخابات و مذاکرات ایران و چین و FATF است. این اخبار در مجموع از جانب گروه خاصی بیش‌تر پیگیری می‌شوند و آنان را می‌توان اخبار انتزاعی‌تر و یا ریشه‌ای‌تر نامید.

گروه دوم، اخبار مربوط به آمار مبتلایان و فوت‌های کرونا، ساخت واکسن، قیمت کالاهای اساسی و قیمت سکه و دلار است که مرتبط با زندگی روزمره مردم است که مستقیم با آن درگیر هستند. هر چند تحولات آنها ریشه در مسایلی دارد که طبعاً موضوعات گروه اول اخبار است.

گروه سوم، شامل اخبار فوتبال، آزارهای جنسی و قیمت سکه و دلار است که اینها نیز جزو اخبار سرگرمی و اوقات فراغت محسوب می‌شوند. البته پیگیری اخبار سکه و دلار بجز وجه اقتصادی و اثرگذاری بر معیشت مردم، وجه کنجکاوی هم دارد که در کنار اخبار ورزشی و آزارهای جنسی قرار گرفته است.

در میان این سه نوع خبر، اخبار دسته دوم بیش از سایر خبرهای پیگیری می‌شود. تا حدود ۷۲ درصد یعنی سه چهارم مردم پیگیر آنها هستند. سپس اخبار دسته اول و با فاصله اندکی اخبار دسته سوم قرار می‌گیرند که نشان‌دهنده حساسیت مردم به این سه دسته خبر است.

اخبار گروه یک بیش‌تر از سوی افرادی با تحصیلات بالاتر و میانسالان به بالا و با وضع اقتصادی بهتر پیگیری می‌شود. در حالی که اخبار گروه دوم تقریباً در هم گروه‌های سنی وجود دارد ولی کسانی که هزینه زندگی آنان از متوسط جامعه کمتر است، به نسبت بیش از دیگران این نوع اخبار را پیگیری می‌کنند.

و بالاخره دسته سوم اخبار نیز بیش از همه از سوی افراد با سن پایین‌تر و البته وضع معیشتی بهتر پیگیری می‌شود.

کانال عصر ایران در تلگرام