انتشار اظهارات وزیر محترم امور خارجه در قالب مصاحبه‌ای که با هدف ثبت دستاوردها و ناکامی‌های مدیران عالی دولت یازدهم و دوازدهم با دستور رییس محترم جمهور صورت گرفته است، بازتاب‌های گسترده‌ای در مجامع سیاسی، رسانه‌ها ‌و افکار عمومی داشت.

در اغلب کشورهای درگیرِ جنگ‌ها و تنش‌های نظامی، بحث بر سر این‌که استراتژی و سیاست خارجی کلان کشور باید عمدتاً در‌ «میدان» توسط نظامیان تعیین شود یا در «پایتخت» توسط سیاستمداران و دیپلمات‌ها، بحث متداولی است.

در یک فضای سالم، سیاستمداران، جامعهٔ مدنی، رسانه‌ها و تحلیل‌گران قادرند به واکاوی ابعاد مختلف این بحث بپردازند و در نهایت با نقش‌آفرینی نهادهای اجماع‌ساز ملی به اصلاح فرایند‌ها و ایجاد «توازن» و «هماهنگی» و «هم‌افزایی» میان میدان و دیپلماسی کمک و هر دو را خادم منافع و توسعهٔ ملی و خیر همگانی کنند.

متاسفانه اما شاهد بودیم حتی صرف فاش شدنِ‌ سخنان محرمانهٔ وزیر امور خارجه ایران در این باره مایهٔ تقبیح و تکفیر و تهدید ناروای او شد! عجیب این‌که صداوسیمایی که چند روز پیش در برنامه‌ای به رئیس جمهور اتهام سهمگین و ناروای گرا دادن برای ترور شهید سلیمانی را زد اکنون از نقد کارشناسانهٔ وزیر خارجه در نشستی غیرعمومی برآشفته است.

در یک عرصهٔ سیاسی سالم و دموکراتیک، وزرای امور خارجه قادرند مسائل، معضلات و چالش‌هایشان را در رسانه‌‌ها و تلویزیون ملی با مردم در میان بگذارند و برای رفع موانع رایزنی و چاره‌اندیشی کنند. متاسفانه اما شاهد بودیم صرفِ بیان چالش‌ها در چارچوب یک گفت‌وگوی محرمانه پشت درهای بسته برای وزیر امور خارجه ایران هزینه می‌سازد!

باعث تاسف است که شبکهٔ‌ تلویزیونی عربستان سعودی (ایران‌اینترنشنال) موفق شده با تقطیع سخنان ظریف و ترویج تفسیری مغرضانه از اظهارات محرمانهٔ او با همراهی افراطیون داخلی فضای سیاسی کشور را گل‌آلود و مدعیان «بصیرت» و «دشمن‌شناسی» را به ایجاد دوگانه‌ای برساخته، خطرناک و زیان‌بار میان «ظریف» و «شهید سلیمانی» ترغیب کند. امروز می‌دانیم که حتی لازمهٔ توفیق ایران در امضای قراردادهای استراتژیک با سایر کشورها (از جمله چین) احیای برجام، رفع تحریم‌ها و خروج از لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف است که جملگی مستلزم دیپلماسی تواناست.

گفت‌وگو با دکتر جواد ظریف در چارچوب یک پروژه تحقیقاتی تاریخ شفاهی صورت گرفته است. عجب این‌که گویی برخی انتظار داشتند جواد ظریف حتی در چارچوب یک گفت‌وگوی محرمانهٔ درون‌سازمانی به آیندگان و کسانی که بناست بعدها از تجربیات او درس بیاموزند دروغ بگوید و عافیت‌طلبانه سخنانی بر زبان براند که نافع موقعیت کنونی سیاسی اوست!

با دقت در محتوای کامل این مصاحبه به روشنی می‌توان دریافت یکی از کارگزاران باسابقهٔ نظام جمهوری اسلامی که در فراز و نشیب‌های روابط بین‌المللی ۴۲ سالهٔ پس از انقلاب نقش‌آفرین بوده است صادقانه و صریح ابعاد توانمندی‌ها و ابزارهای در اختیار دستگاه دیپلماسی کشور برای حل مسائل و بحران‌های سیاست خارجی کشور را برمی‌شمارد و به پاره‌ای از ضعف‌های ساختاری، راهبردی و عملیاتی بر اساس تجربه و نمونه‌های روشن تاریخی اشاره می‌کند.

فحوای کلی این مصاحبه گویای آن است که در طول ۴۲ سال گذشته هرگاه دستگاه دیپلماسی کشور بر اساس سیاست‌های کلی نظام وارد میدان شده‌است و همهٔ مولفه‌های قدرت ملی و امکانات کشور از جمله اجزای سیاست داخلی، قدرت اقتصادی و توان بازدارندهٔ نظامی ‌ایران پشتوانهٔ آن بوده است کامیابی برای ملت ایران به دست آمده و افتخار این کامیابی نصیب همهٔ ایرانیان شده است و در مواردی که به هر دلیل میان دستگاه دیپلماسی و سایر ارکان نظام در پیگیری راهبردها و برنامه‌های عمل شکافی افتاده است، دستاوردی به بار ننشسته و ملت ایران متضرر شده‌است.

معرکه‌گیری و بهره‌برداری مغرضانه و تحریف‌گرانه از محتوای این مصاحبه علیه وزیری که امروز در صف مقدم تلاش برای حل و فصل یکی از مهمترین پرونده‌های سیاست خارجی کشور قرار دارد، نباید جایگاه او را تضعیف کند. از جناب آقای دکتر روحانی رئیس جمهور محترم و دستگاه اطلاعاتی کشور انتظار داریم عامل یا عوامل مقصر در انتشار این مصاحبهٔ محرمانه را شناسایی و با مرتکبان این رخداد برخورد قانونی کنند و برای کاهش آسیبِ‌ فضاسازی‌های حول این ماجرا و اطلاع‌رسانی عمومی شفاف هرچه سریع‌تر اقدام نمایند.

جبههٔ اصلاحات ایران ضمن آرزوی توفیق بیشتر برای وزیر محترم خارجه، جناب آقای دکتر ظریف، در مذاکرات جاری و تقدیر از دستاوردهای گذشتهٔ او، نسبت به تبعات دوگانه‌سازی‌های مخرب میان میدان و دیپلماسی (که باید متوازن و خادم یک‌دیگر و منافع ملی بمانند) در آستانهٔ احیای برجام و رفع عزتمندانهٔ تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران، ابراز نگرانی می‌کند.

جبهه اصلاحات ایران - ۱۱ اردیبهشت ۹۹