کرونای جهش‌یافته ۱۰ برابر کشنده‌تر است / ۳۴ درصد بیماران تا رسیدن به اورژانس می‌میرند

دکتر سید محمد علوی اظهار کرد: در حال حاضر روزهای سخت کرونا را سپری می‌کنیم؛ البته تجربه روزهای سخت را داریم و در تابستان گذشته موج بزرگ و طولانی در خوزستان داشتیم. امیدوار بودیم مجددا این وضعیت را تجربه نکنیم اما متاسفانه در زمستان امسال وارد موج جدید دیگری شده‌ایم که از موج قبلی بزرگتر و بلندتر است.

به گزارش ایسنا، وی افزود: امیدواریم این روزهای سخت را با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مقداری سبک‌تر کنیم و مقداری از بار مراجعه به بیمارستان‌ها را کاهش دهیم. به پرستاران و پزشکان فشار سنگینی وارد شده است؛ بخش‌ها و ICU ها پر از بیمار هستند و برخی از بیماران زیر دستگاه هستند و دچار زجر تنفسی‌اند؛ این بیماران، کسانی هستند که تا یکی دو روز پیش، وضعیت مناسبی داشتند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: در حال حاضر درمان قطعی برای بیماری کووید - ۱۹ نداریم و فعلا واکسن نیز در دسترس همگان قرار ندارد بنابراین چاره‌ای جز رعایت پروتکل‌های بهداشتی نداریم.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: در این شرایط، مهمترین کار این است که از تجمعات پرهیز شود؛ در آستانه عید نوروز هستیم و بسیاری از مردم دوست دارند خریدهایشان را انجام دهند اما باید توجه شود خریدهایی که برای لحظات خوبی انجام می‌شود نباید منجر به لحظات غمبار یا درگیری با بیماری و سر در آوردن از ICU شود.

علوی ادامه داد: دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ۷۲ درصد جمعیت خوزستان را پوشش می‌دهد. از اوایل آذرماه، طرح شهید سلیمانی در خوزستان اجرا شد که نتایج موثری داشت و در ماه اول اجرای آن، بیماری کاملا مهار و استان خوزستان در وضعیت آبی قرار گرفت. در برخی روزها موارد فوت نیز نداشتیم اما ناگهان بر اثر ورود ویروس جهش‌یافته معروف به واریانت انگلیسی، ورق برگشت و موارد بیماری بالا رفت.

وی افزود: با توجه به تغییر رفتار ویروس، با ویروسی مواجه هستیم که سرایت‌پذیری و بیماری‌زایی شدیدتری دارد؛ بیمار را در مدت کوتاهی بدحال می‌کند و دوره کمون آن نیز کاهش یافته است. میزان واگیری این ویروس ۱۰ برابر بیشتر، بستری شدن ۸ تا ۹ برابر بیشتر و مرگ ناشی از آن ۵ تا ۷ برابر بیشتر از ویروس قبلی است بنابراین روش‌های قدیم دیگر جوابگوی مقابله با این ویروس نیست.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: فاز دوم طرح شهید سلیمانی به منظور تشدید بیماریابی در حال انجام است؛ در این مرحله، نیروهای عملیاتی دو تا سه برابر بیشتر شده‌اند و در ۴۸ ساعت باید تمام موارد بیماری جدید شناسایی شوند، در ۲۴ ساعت باید تشخیص بیماری با تست PCR مسجل شود و در ۴۸ ساعت بعد باید موارد تماس همه بیماران شناسایی‌شده رهگیری شود.

علوی ادامه داد: با انجام این کار، می‌توان بیمار جدید مخفی موجود در جامعه را شناسایی و جداسازی کرد و درمان زودرس برای آن‌ها انجام داد تا در نتیجه، موارد بستری در بیمارستان‌ها کاهش یابد.

وی تصریح کرد: در حال حاضر با وجود وضعیتی که در خوزستان حاکم است و هر چند موارد بیماری از پیک تابستان بسیار فراتر رفته است اما موارد بستری نسبت به پیک قبلی کمتر است؛ این اتفاق به دلیل انجام تست‌های زیاد و شناسایی بیماران است. در حال حاضر به ازای هر بیمار بستری، ۱۱ مورد بیمار سرپایی شناسایی شده است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز ادامه داد: درست است که در حال حاضر بیمارستان‌ها پر از بیمار هستند اما جوابگوی بیماران بوده‌اند. اگر این کارها انجام نمی‌شد، موارد مرگ شاید ۱۰ برابر رقم کنونی بود.

علوی گفت: اگر می‌خواهیم در مورد مرگ ناشی از یک بیماری عفونی بحث کنیم باید دو شاخصه میزان میرایی یعنی چند درصد فوت‌شدگان ناشی از کرونا بوده و میزان کشندگی یعنی چند درصد افرادی که به کرونا مبتلا شده‌اند دچار مرگ شدند را بررسی کنیم. برخی افرادی که اطلاعات زیادی از اپیدمیولوژی بیماری‌های عفونی ندارند، شاید گاهی مرگ‌ها را بیش از اندازه تصور کنند. در شرایط اپیدمی تعداد مرگ‌ها در یک جمعیت حدود ۵ میلیونی در نظر گرفته می‌شود که اگر به این ارقام توجه شود می‌بینیم که میزان مرگ در خوزستان بالاتر از میزان مرگ در جاهای دیگر نیست.

وی افزود: در حال حاضر میزان مرگ این ویروس جهش‌یافته نسبت به ویروس گذشته بیشتر است اما این وضعیت به این معنا نیست که میزان مرگ از پیک تابستان بیشتر است زیرا در تابستان، یک پیک طولانی داشتیم در حالی که اکنون هنوز به مدت طولانی پیک تابستانه نرسیده‌ایم.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به عوامل افزایش موارد مرگ ناشی از کرونا، بیان کرد: یکی از دلایل این مساله، جهش ویروس و افزایش ۷ تا ۱۰ برابری میزان مرگ آن است؛ اگر ویروس قبلی، در ۱۰ تا ۱۲ روز بیمار را بدحال می‌کرد اکنون در ۴۸ ساعت بیمار بدحال می‌شود.

وی افزود: مراجعه دیرهنگام بیماران به مراکز درمانی نیز در این مساله تاثیرگذار است. طبق آماری که رئیس دانشگاه علوم پزشکی اهواز اعلام کرده، ۳۴ درصد فوت‌شدگان یا فوت‌شده به بیمارستان می‌رسند یا در اورژانس فوت می‌شوند.

علوی تصریح کرد: مراجعه دیرهنگام به بیمارستان به دلیل باورهای غلط است؛ گاهی یک بیمار مبتلا حاضر نیست به بیمارستان برود. برخی بیماران زمانی به بیمارستان مراجعه می‌کنند که ۷۰ تا ۸۰ درصد ریه درگیر شده است و دیگر نمی توان کاری برای بیمار انجام داد.

وی گفت: برخی بیماران نیز به موقع به مراکز منتخب یا کلینیک‌های تنفسی مراجعه نمی‌کنند و برخی نیز خودتشخیصی و از آن بدتر، برخی خوددرمانی می‌کنند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز گفت: باورهای غلط در ابتلا به بیماری‌ها، شدت بیماری و مرگ می‌آورند و می‌توانند مصیبت‌هایی برای ما به بار بیاورند. اگر مردم به موقع به کلینیک‌های تنفسی مراجعه کنند، بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود و با مراقبت از بیمار، هم جانش نجات پیدا می‌کند هم از انتشار بیماری جلوگیری می‌شود.

علوی در خصوص واکسیناسیون کرونا نیز بیان کرد: با ارائه و اثربخشی واکسن کرونا، این امید می‌رود که با دسترسی همگان به واکسن، خط بطلانی بر ادامه این بیماری کشیده شود اما در شرایط فعلی، واکسن کفاف همه مردم را نمی‌دهد.

وی افزود: کشورهای سازنده واکسن نیز جنبه‌های اخلاقی را رعایت نمی‌کنند و واکسن کمتری به کشورهای دیگر می‌دهند. برخی کشورها نیز به عمد از ورود واکسن به کشورهایی که صاحب واکسن نیستند به ویژه کشورهایی که تحریم شده‌اند، ممانعت می‌کنند. واکسن باید در اختیار همگان قرار بگیرد تا مردم با مصون شدن، در مقابل بیماری ایمن شوند.

رئیس مرکز بهداشت خورستان گفت: با رسیدن واکسن ایرانی به مراحله انسانی، امید می‌رود که خردادماه واکسن ایرانی در حد انبوه ساخته شود.

وی در خصوص روند واکسیناسیون کرونا در خوزستان نیز تصریح کرد: در مجموع تاکنون حدود ۵ هزار دوز واکسن وارد خوزستان شده که ۳ هزار و ۹۵۰ دوز از این تعداد، سهم دانشگاه علوم پزشکی اهواز بوده است و بقیه سهمیه نیز به دیگر دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی استان خوزستان اختصاص داشته است.

علوی با بیان اینکه تاکنون در خوزستان واکسن برای ۳ هزار و ۹۵۰ نفر تزریق شده است، ادامه داد: فاز اول تزریق واکسن برای کادر درمانی شاغل در ICUها، فاز دوم برای کادر درمانی شاغل در اورژانس‌ها و بخش‌های عفونی، مرحله بعد جانبازان دچار درگیری شدید و سپس برای انترن‌ها و رزیدنت‌هایی که با بیماران کرونا سر و کار دارند، انجام شد.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز تصریح کرد: هنوز همکاران ما در مراکز بهداشت، واکسن کرونا دریافت نکرده‌اند در حالی که با بیماران تماس دارند و از نظر ما در اولویت هستند.

وی بیان کرد: وزارت بهداشت قول داده که چند هزار دوز واکسن به استان خوزستان تحویل دهد. تقاضای ما از وزارت بهداشت این بوده که سهمیه کیت‌های تشخیصی و سهمیه واکسن خوزستان را افزایش دهند که قول مساعد داده شده و در روزهای آینده محموله جدید واکسن به دست ما می‌رسد.

علوی در خصوص میزان اثرگذاری واکسن کرونا نیز افزود: اگر ویروس تغییر نکند، واکسن تزریق‌شده کارایی دارد اما ممکن است کارایی واکسن تنها چند ماه طول بکشد. فعلا گفته می‌شود این واکسن می‌تواند تا اندازه‌ای، علیه ویروس انگلیسی که اکنون با آن مواجه هستیم، موثر باشد.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در خصوص لزوم اعمال شدیدتر محدودیت‌ها، گفت: این مساله پیچیده و تخصصی است و در مسائل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی باید صاحب نظران، نظر بدهند و با دید باز به این مساله نگاه کنند. کسبه شب عید ندارند. اواخر بهمن‌ماه پیشنهاد لاک داون را ارائه دادیم و آن بازه زمانی بهترین زمان برای انجام این کار بود زیرا می‌توانستیم با دو هفته تعطیلی، دو سه هفته مانده به عید شرایط را عادی کنیم و بازار نیز فروش خود را داشته باشد.

وی افزود: اما متاسفانه ستاد ملی مقابله با کرونا با این درخواست موافقت نکرد و نتوانستیم این برنامه که منطبق با علم اپیدمیولوژی، اقتصاد و اجتماعی و مورد موافقت همه مسئولان استانی بود را در خوزستان اجرا کنیم. اکنون اگر بخواهیم آن مقررات سفت و سخت را انجام دهیم، پذیرش آن مقداری سخت است.

علوی در خصوص میزان رعایت پروتکل‌ها نیز بیان کرد: پروتکل‌های بهداشتی زمانی ارزش دارند و می‌توانند از انتقال بیماری در جامعه جلوگیری کنند که بالای ۹۰ درصد رعایت شوند بنابراین هر چه رعایت پروتکل‌های بهداشتی کمتر باشد، توفیقی در کنترل عفونت نخواهیم داشت.

وی با اشاره به بررسی میدانی روزانه نیروهای بهداشت از میزان سواد سلامت مردم، افزود: بر اساس نتیجه بررسی‌های انجام‌شده در چند روز متوالی، سطح سواد سلامت مردم ۸۷ درصد است. با وجود این همه تبلیغات، نصب پیام‌ها در ورودی ادارات، تبلیغ صدا و سیما و توضیح علائم کرونا و حتی استفاده از بلندگو بین مردم، ۲۲ درصد مردم اطلاعی از کرونا ندارند. ۴۰ درصد مردم نیز سواد سلامت را دارند اما به دلیل باورهای غلط، پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمی کنند.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان افزود: بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، در یک بازارچه میوه و سبزیجات که در قلب شهر اهواز واقع شده است، میزان استفاده از ماسک توسط خدمت‌دهنده ۶۰ درصد، میزان استفاده از ماسک توسط خدمت‌گیرنده ۴۰ درصد و میزان استفاده از ماسک توسط افرادی که در این بازارچه تردد می‌کنند ۳۰ درصد است.

علوی ادامه داد: در مرکز اصلی و اعیانی شهر اهواز نیز میزان استفاده از ماسک توسط خدمت‌دهنده ۹۰ درصد اما میزان استفاده از ماسک توسط خدمت‌گیرنده ۸۰ درصد و توسط افرادی که در حال تردد هستند ۶۰ درصد است.

وی افزود: در یک منطقه پرتراکم در حاشیه شهر اهواز نیز میزان استفاده از ماسک توسط خدمت‌گیرندگان ۵۳ درصد اما توسط دیگر افراد در حال تردد ۳۴ درصد است بنابراین میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در برخی نقاط ۹۰ درصد اما در مناطق حاشیه‌ای و برخی محلات مسکونی سنتی و قدیمی، به شدت کم است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، گفت: عادی‌انگاری دارد به گونه‌ای می‌شود که در همه افراد رسوخ کرده است و بعد از گذشت چند روز، مردم مجددا رعایت نمی‌کنند در حالی که هر زمانی که پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشده‌اند، موارد بیماری افزایش یافته است.